Willem van Toorn, Zolang deze heuvels van aarde zijn, Amsterdam 2016
Natuur, landschap en (behoud van) onze groene ruimte zijn onderwerpen die schrijver, dichter en vertaler Willem van Toorn zeer aan het hart gaan. Hiervoor werd hij in 2010 door het toen zo geheten Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit gewaardeerd met de toekenning in 2010 van de Groeneveldprijs. Ook andere onderscheidingen zijn hem ten deel gevallen. De Groeneveldprijs kreeg hij voor zijn immer heldere en ter zake kundige bijdrage aan het debat over natuur en groene ruimte, aldus het juryrapport. Zijn toen uitgesproken dankrede gaf mij persoonlijk nieuwe en verrijkende inzichten. Van Toorn heeft vanaf 1963 een indrukwekkend oeuvre samengesteld waarin veel draait om het landschap en natuurbeleving. Telkens weer maakt hij duidelijk dat de menselijke verbondenheid met een natuurlijke omgeving of landschap zorgt voor gewortelde gevoelens en maakt dat men zich ergens thuis voelt. NRC Handelsblad verwoordde het kort maar krachtig: ‘In een landschap ben je thuis’. Zelf opent Van Toorn dit boek met de volgende observatie:
“Het landschap waarin een mens zijn leven doorbrengt, is een van de meest fundamentele elementen die de waarde en de waardigheid van zijn leven bepalen, direct na de allereerste levensbehoeften als voedsel en water, gezondheid, vrijheid en veiligheid – waarmee het overigens nauw verbonden is”.
In Zolang deze heuvels van aarde zijn staat Van Toorn letterlijk en figuurlijk stil in landschappen die grote schrijvers zoals Cesare Pavese, Louis Paul boon, Alain Fournier en anderen literair hebben geïnspireerd. Daardoor ben je als lezer in staat om door de ogen van Van Toorn en de auteurs die hij ‘behandelt’ landschappen te beleven zoals die rond de Duitse stad Meissen of Aalst, waar Boon werd geboren of die in het oude graafschap van de Berry in Midden-Frankrijk, waar Alain Fournier een deel van zijn jeugd doorbracht. Telkens betoont Van Toorn zich gevoelig voor wat er aan landschappelijke waarde rest en is diepzinnig en kritisch tegelijk over wat marktwerking, schaalvergroting en het toepassen van functionaliteit in de natuur de mensheid kost. Met het oog op de vooruitgang is veel verdwenen en wordt de mens niet per se rijker, zeker ook niet als de stedeling met zijn denkkracht en denkbeelden zich zogenaamd redderend met de natuur gaat bezighouden. Toch biedt dit boek ook tal van aandoenlijke anekdotes en verhalen. Het is zondermeer interessant om met de lucide geest van Willem van Toorn op pad te gaan en door zijn ogen toch weer anders te kijken naar wat zo klinisch de groene ruimte wordt genoemd. RD
Zolang deze heuvels van aarde zijn. is een paperbackuitgave van Querido Uitgeverij BV. Het boek telt 248 pagina’s en is van zwart/wit foto’s voorzien.
ISBN 978 90 21400402
Prijs: € 19,99