Locaties
711 resultaten gevonden
Landgoed Overcingel
Assen – Drenthe
Mr. Johannes van Lier (1726 -1799), ontvanger-generaal (belastingontvanger) van Drenthe, woont met zijn gezin in het centrum van Assen. In 1777-1778 laat hij een nieuw herenhuis bouwen buiten het stadscentrum, aan de andere kant van de Oostersingel. Aan deze ligging dankt het landgoed dus haar naam Overcingel. De voorgevel van het door de timmerman-architect Abraham Martinus Sorg (1738-1825) gebou…..
De Havixhorst 
De Schiphorst – Onbekend
Havezate De Havixhorst had door de eeuwen heen vele namen: Havehorst , Havickeshorst, Haevehorst, Haverhorst en uiteindelijk in de 17e eeuw Havixhorst. ‘Have’ staat voor ‘bezit’ en ‘horst’ voor een ‘hoogte in het landschap’, maar ook voor het ‘hoognest van de havik’. Hiermee kan de naam doelen op een ‘hooggelegen huis’, maar ook op een ‘haviksnest’. Het is Jan Arent God…..
Dickninge
De Wijk – Drenthe
De oorsprong van Dickninge is een landhoeve, eigendom van en later betrokken door een klooster, een dubbelklooster. Er leefden monniken en nonnen, maar natuurlijk wel strikt gescheiden. Het klooster heeft tot in de 18e eeuw zijn stempel op het Reestdal gedrukt. In 1796 worden restanten van het klooster verkocht aan Reint Hendrik baron de Vos van Steenwijk (1755-1836), inderdaad van De Havixhorst. …..
Voorwijk
De Wijk – Drenthe
Voorwijk is een 18e-eeuws in Hollands classicistische trant aangelegde buitenplaats. Er is sprake van een herenhuis met aan weerszijden en haaks op het huis twee bouwhuizen. Deze zijn met kwart cirkelvormige muren verbonden met het huis en vormen tezamen een besloten voorplein. Het huis werd gebouwd in 1791 of 1792 en kent geen voorganger. De buitenplaats is afwisselend bezit van de familie Toncke…..
Oldengaerde
Dwingelo – Onbekend
In de voorgevel van de havezate Oldengaerde bevinden zich twee stenen, met respectievelijk ‘Anno’ en ‘1717’. In dat jaar laat Cornelis baron van Dongen (1665-1723) een grootscheepse verbouwing uitvoeren. De Van Dongens zijn een invloedrijk geslacht in Drenthe; in 1730 behoren vijf van de acht leden van de Ridderschap in Drenthe tot deze familie. Bij de genoemde verbouwing wordt een imposan…..
Huis te Echten
Echten – Drenthe
Havezate Huis te Echten ligt in de plaats Echten en kent heel lang het geslacht Echten als eigenaar. Toch bestaat de huisnaam al voor het in bezit van het geslacht Echten kwam, dus het zal een vernoeming naar de nederzetting zijn geweest. Naar de plek waar de Bisschop van Utrecht in 1141 de ban of ‘echte’ uitspreekt over Otto van Runen. In 1351 koopt Volker van Echten (1300-1363 ) Huis te Echt…..
De Braak
Paterswolde – Drenthe
Een hoofdhuis kent De Braak niet meer, het is afgebroken in 1890. Wel is een gave landschappelijke uit circa 1827 daterende parkaanleg van de hand van Lucas Pieters Roodbaard (1782-1851) bewaard gebleven. Een aanleg met waterpartijen, niveauverschillen en kronkelpaadjes. Maar gezien de vele historische ansichtkaarten is De Braak mogelijk nog het meest bekend om haar kleine doolhof en berceau (loof…..
De Duinen
Paterswolde – Drenthe
Buitenplaats De Duinen bestaat uit een eenvoudig, vroeg 19de-eeuws landhuis met aangebouwde schuur; schuin daarachter ligt een boerderij. Ten zuidoosten van het gebouwencomplex is een klein licht geaccidenteerd, landschappelijk park te vinden. De buitenplaats wordt gezien als een goed voorbeeld van een eenvoudige buitenplaats in de stijl van een Noord-Nederlandse herenboerderij. De Duinen ontstaat…..
Vennebroek
Paterswolde – Drenthe
Vennebroek werd ook wel geschreven als Venbroek en laat daarmee direct de samenstellende delen’ ven (ne)’ en ‘broek’ zien. Beide woorden duiden op ‘laaggelegen, dras, moerassig land’. En ‘ven(ne)’ mogelijk meer richting ‘water, een kleine plas’ en ‘broek’ meer richting ‘moerasland met houtgewas, moerasbos’. Het midden 19e-eeuwse huis ligt dan ook te midden van, vroeger …..
Havezate Mensinge
Roden – Drenthe
Een lijst uit 1381 spreekt al over ‘het Mensinghegoet, dat geleghen is in der kerspel van Roeden’. Na een brand in 1736 wordt Mensinge, onder de weduwe Ida Elisabeth Ripperda (1681-na 1739), verbouwd tot het huidige, sober classicistische gebouw met twee lagere zijvleugels. In 1985 koopt de gemeente Roden het huis aan en na een grondige restauratie wordt de havezate Mensinge in 1988 opengestel…..
Laarwoud
Zuidlaren – Drenthe
‘Laar’ staat voor ‘intensief benut bos’ of ‘bosweide’. ‘Woud’ spreekt voor zich en de samenvoeging is Laarwoud. In 1750 wordt het goed Laarwoud gekocht door drost Alexander Carel baron van Heiden (1709-1776). Deze laat de gerechtigheid van de havezate Vledderinge bij Meppel op Laarwoud verleggen. Daardoor wordt Laarwoud een havezate en kan baron Van Heiden in 1753 in de Ridderschap…..
De Klinze
Aldtsjerk/Oudkerk – Friesland
In de vroegste vermelding uit 1567 schrijft men over het huis ‘oppe Clincke’ te Aldtsjerk. Gelegen op de ‘top van een zandrug of heuvel in veenachtige, mogelijk zelfs moerassige grond’ is de betekenis. Het kan ook duiden op de ‘mooiste plek’. Woont men in Friesland op het mooiste punt dan zegt men in het Fries: ‘oppe Klinke wenje’. Wanneer men de state De Klinze gaat noemen is onbe…..
De Slotplaats
Bakkefean/Bakkeveen – Friesland
De Slotplaats is oorspronkelijk een boerderij, gebouwd in 1818 en tot landhuis verbouwd in 1922. De boerderij hoorde bij een in 1837 afgebroken slot, het Blauwhuis later ook Slot genaamd. De Slotplaats, in het Fries Slotpleats, is niet meer dan ‘de pleats’, het Friese woord voor ‘boerderij’, ‘bij het slot’. Voor het landhuis strekt zich de Slotleane (Slotlaan) uit , gericht op de Marti…..
Van Harinxma State
Beetsersweach/Beetsterzwaag – Friesland
In 1841 laat grietman Maurits Pico Diederik van Harinxma thoe Slooten (1804-1876) zijn huis te Drachten slopen en het in 1843 in neoclassicistische trant in Beetsterzwaag opnieuw optrekken. Het huis gaat de familienaam Van Harinxma met de toevoeging State dragen. In 1877 en 1924 volgen nog verbouwingen en enige aanbouw. Bij de laatste verbouwing wordt het terrein een halve meter verlaagd, dit om h…..
Lyndenstein
Beetsersweach/Beetsterzwaag – Friesland
Lyndenstein, het ‘stenen huis’ (‘stein’) voor grietman mr. Frans Godard Ayso Boelens van Lynden (1781-1828 ), wordt in 1821-1822 gebouwd. Het is een in neoclassicistische stijl gebouwd huis, de uitbouw met bordes en balkon zijn het resultaat van een verbouwing uit 1915. Enige jaren na de bouw van het huis komt de smalle langgerekte overtuin aan de andere zijde van de Dorpstraat tot stand, …..
Schatzenburg
Dronryp/Dronrijp – Friesland
Schatzenburg is in 1698 als zomerverblijf gebouwd op het erf van de boerderij Brantsmazate. Een jaar eerder is de tuin al aangelegd. In 1725 wordt het huis fors verbouwd en uitgebreid. En de boerderij gaat naar de andere kant van de straat. Aan het uiterlijk van het huis is nadien weinig meer veranderd. Opdrachtgevers zijn dr. Hermannus Huber, zijn vrouw Elisabeth de Hertoghe en zijn inwonende ong…..
Fogelsangh State
Feankleaster/Veenklooster – Friesland
Op de plaats van Fogelsangh State of in de buurt daarvan staat vanaf de 12de eeuw een Praemonstratenser klooster, de Olijfberg. Ten tijde van de reformatie wordt het klooster eigendom van de Staten van Friesland. Theodorus van Fogelsangh (1600 -1663) is de eerste particuliere eigenaar, hij koopt het goed in 1639. Na hem blijft het bezit altijd binnen de familie. Na een vererving op zonen, achterni…..
Voormeer
‘t Haerrenfean/Heerenveen – Friesland
Oostelijk en direct tegen Heerenveen ligt de buurtschap ‘t Meer. Vanuit Heerenveen, ‘voor ‘t Meer’, ligt de buitenplaats Voormeer. De waarde van de kleinschalige buitenplaats wordt gevormd door het blokvormig 18de-eeuws hoofdgebouw met enige waardevolle interieuronderdelen als stucplafonds en goudleerbehang. Enkele generaties van de familie Van Heloma bewonen Voormeer, o.a. Marcus van Helo…..
Harstastate
Hegebeintum/Hogebeintum – Friesland
Een eerste vermelding komt uit een belastingaanslag uit 1511, voor Rummert oppe Harst up Hersma State. Het naamdeel ‘Harst’ is in de naam voor de state opgenomen. In 1843 wordt een zijvleugel van de al oudere heerenhuizinge Harsta afgebroken en wordt het resterende deel met een verdieping verlaagd. Het huis staat op een omgracht terrein met boomsingels en kent een lange beplante oprijlaan. In …..
Dekema State
Jelsum – Friesland
De Dekemastate is vernoemd naar het geslacht Dekema, met Hette van Dekema (ca. 1481-1522) als eerste bewoner. Door een huwelijk verkrijgt hij de state, die eerder naar voorgaande bewoners Fetsastate en Camstrastate heet. Zoon Pieter van Dekema (ca. 1513-1568 ) laat de state opknappen en vergroten. Het oudste deel van het huis dateert van de herbouw van 1538 met mogelijk hergebruik van oudere 13de …..
Martenastate
Koarnjum/Cornjum – Friesland
Een van de eerste bewoners van de Martenastate is Duco Martena, de ‘state van Martena’ dus. De laatste bewoner, Duco Martena van Burmania Vegelin van Claerbergen (1859-1894 ), laat de state na aan de kerkvoogdij van Koarnjum. Deze laat het zeer bouwvallige gebouw in 1899 afbreken en vervangen door het huidige kasteelachtige huis in neorenaissance stijl. In de gevels bevinden zich overigens enk…..
Philippusfenne (Notaristuin)
Kollum – Friesland
Huis en tuin dateren uit 1847 en zijn gebouwd, respectievelijk aangelegd in opdracht van de Kollumer notaris Daniël Hermannus Andreae (1815-1902). Ook latere eigenaren zijn notaris, waarmee de naam Notaristuin duidelijk is. Het stuk land behoort voor Andreae aan de pastorie van Kollum en draagt in vermoedelijk de 17de eeuw de naam Philippusfenne. In (oud) Fries betekent ‘fenne’ ‘grasland of…..
Stania State
Oentsjerk/Oenkerk – Friesland
Als stichters worden Jeppe en Margaretha van Stania genoemd. Vandaar ook de naam Stania State. In 1664 is hier sprake van de ‘vernietigde Edele State’. Nieuwbouw volgt in 1738 en enige jaren later komt de bijbehorende geometrische tuinaanleg tot stand, onder Johann Hermann Knoop (ca. 1700 -ca. 1769) , de hof-hovenier van prinses Maria Louise van Hessen Kassel (1688 1765). Jan Hendrik van Boele…..
Klein Jagtlust
It Oranjewald/Oranjewoud – Friesland
Klein Jagtlust kent een 19de-eeuwse, geaccidenteerde, landschappelijke parkaanleg met oud geboomte, monumentale boomcirkels, slingerbos, oude lanen en hertenkampen. Klein Jagtlust was vroeger een deel van het terrein van het voormalige stadhouderlijke slot Oranjewoud. Pieter Jan Heringa Cats (1823-1880) geeft in 1856 opdracht tot de bouw van het rechthoekige, witgepleisterde hoofdgebouw. De naam i…..
Oranjestein
It Oranjewald/Oranjewoud – Friesland
Na de Bataafse revolutie van 1795 worden de stadhouderlijke bezittingen, dus ook Oranjewoud, verbeurd verklaard en krijgt de Bataafse Republiek de Nassause domeinen in eigendom. Achttien jaar later valt de buitenplaats Oranjewoud uiteen door een veiling in percelen. Een van die percelen is het terrein waarop de
rentmeesterwoning van Oranjewoud staat. Deze woning en een aantal smalle langgerekte …..
Oranjewoud
It Oranjewald/Oranjewoud – Friesland
Het is Albertine Agnes (1634-1696), weduwe van de Friese stadhouder Willem Frederik van Nassau-Dietz (1613-1664), die in 1676 een state in ‘t Wold of Schoterwold koopt. Daarmee verwerft ‘Oranje’ bezit in ‘t ‘Wold of woud’, Oranjewoud dus. Een lustslot moet verrijzen, maar slechts twee vleugels worden gerealiseerd.
De architect Daniël Marot (1661-1752) wordt dan en bij latere verande…..
Rinia State
Aldemardum/Oudemirdum – Friesland
Rinia State is een neoclassicistisch, witgepleisterd landhuis dat door haar ligging tegen een donkere bosrand onmiddellijk opvalt. De de ligging op het hoogste punt van een flauwe heuvel vergroot dit effect. Het huis wordt in 1843 door de Friese architect Thomas Adrianus Romein (1811-1881) gebouwd en is daarmee een van de weinige van zijn hand bewaard gebleven landhuizen. Romein ontwerpt het huis …..
Julia Jan Woutersstichting (Veenwijk)
Aldskoat/Oudeschoot – Friesland
In 1763 laat de welgestelde Heerenveense apotheker Fokke Bienema (1728 -1773) het huis Veenwijk bouwen. Fokke heeft belangen in de verveningen in de omgeving van Hoogeveen, de naam Veenwijk zal dan ook duiden op die bron van zijn vermogen. De latere eigenaresse Julia Anna Margaretha Wouters (1829-1892) bepaalt bij testament dat haar hele vermogen gebruikt moet worden voor een stichting die ‘onge…..
Vijversburg
Tytsjerk/Tietjerk – Friesland
De Friese stadhouder Georg Schenk van Toutenburg (1480 -1540) legt in 1528 een nieuwe weg aan van Leeuwarden naar zijn buitenplaats Toutenburg, daar waar nu de woningen van de Stichting op Toutenburg staan. Later wordt nog een eenvoudig buitenhuis met een omgrachte tuin in de directe nabijheid opgetrokken,
Vijversburg. Een naam die misschien wel doelt op de aanwezigheid van die omgrachting en he…..
Roptastate
Winaem/Wijnaldum – Friesland
De Roptastate ligt vrijwel direct achter de (Wadden) zeedijk, aan de Roptavaart en nabij Roptazijl. In 1543 was er in die omgeving sprake van de boerderij Ropt(h)a en in de 19de eeuw
van Groot Ropta. Rodberta of Roperda moet de basis voor al deze namen zijn, mogelijk een Fries geslacht? De Roptastate is een boerderij met
herenhuis, het classicistische, witgepleisterde hoofdhuis wordt vermoedel…..
Epema State
Ysbrechtum/IJsbrechtum – Friesland
De naam Epema stamt al van voor het bestaan van de state. In eerste instantie is er sprake van een boerderij met een familie met de voornaam ‘Epe of Epa’. Een huis wordt waarschijnlijk rond 1640 gebouwd, het poortgebouw bestaat dan al. Na de aankoop laat Duco Martena van Burmania (1627-1716) een verbouwing plaatsvinden. Het huis vererft vervolgens generaties lang in de familie’s Burmania, Re…..
Bingerden
Angerlo – Gelderland
De vroegste vermelding uit 970 is mogelijk te interpreteren als een boerderij met een gracht als bescherming tegen bedreigingen van buitenaf. De naam kan dan ook ontstaan zijn uit de samenvoeging van ‘binnen de garden’. Anderzijds is er ook sprake van een graaf Wichman Bingart, waarmee toch ook wel een treffende gelijkenis naar voren komt. Het huidige huis Bingerden dateert uit 1958, m…..
Paleis Het Loo
Apeldoorn – Gelderland
In 1684 koopt stadhouder Willem III (1650-1702)het middeleeuwse kasteel Het Oude Loo. Hij laat een nieuw jachtverblijf optrekken, bestaande uit een vierkant hoofdgebouw in classicistische stijl met zijvleugels. Nadat Willem III Koning van Engeland is geworden wordt het complex tussen 1691 en 1694 nog eens met vier paviljoens uitgebreid. Ook komt een grootse geometrische tuinaanleg met parterres de…..
De Veenkamp
Apeldoorn – Gelderland
Vanouds lagen hier enkele agrarische percelen die omzoomd werden door een wal met eiken beplant, ook wel een ‘kamp’ genoemd. Op het terrein van De Veenkamp was de Koninklijke Stoeterij van Paleis Het Loo gevestigd, er werden paarden voor de ‘Loo Hawking Club’ en voor de rennen op Het Loo getraind. In 1851 wordt het huidige hoofdgebouw gebouwd, in chaletstijl, vermoedelijk d…..
Gulden Bodem
Arnhem – Gelderland
De naam Gulden Bodem is afgeleid van de vruchtbare lössbodem die hier in de laatste ijstijd is afgezet. Het is de familie Brantsen van het aangrenzende Zypendaal, die Gulden Bodem in 1757 verwerft, het gaat als ‘overtuin’ dienen. Omstreeks 1860 worden op de heuvel tegenover Zypendaal een hoofdhuis, Het Jachthuis, en een koetshuis gebouwd naar een ontwerp van architect Lucas Herman…..
De Menthenberg
Arnhem – Gelderland
Omstreeks 1700 koopt Wilhelm Menthen de boerderij De Everwinsbergh, de bestaande bebouwing wordt afgebroken en een geheel nieuw huis wordt opgetrokken. De bebouwing wordt omringd door een geometrische tuin- en parkaanleg en het goed gaat naar de eigenaar De Menthenberg heten. In de 19de eeuw wordt een nieuwe toegangsweg aangelegd en wordt de westzijde van het huis de nieuwe voorzijde.
Na een eig…..
Sonsbeek
Arnhem – Gelderland
Sonsbeek bestaat in de 18de eeuw uit drie afzonderlijke gebieden: de Wildbaan, de Hartgersberg
(Hartjesberg) en Sonsbeek. De laatste naam zou een verbastering zijn van de aldaar lopende St. Jansbeek. Op de Hartgersberg bouwt de stadstimmerman Anthony Viervant (1720-1775) in 1742 een huis dat nu de kern van het huidige huis vormt. Later volgen de bouw van een koepelkamer en de zijvleugels. Theodo…..
Warnsborn
Arnhem – Gelderland
Na een grote verbouwing in 2009 krijgt het hoofdhuis van Warnsborn zijn huidige uiterlijk en indeling. Het eerdere huis is het resultaat geweest van een herbouw met behulp van het Marshallplan, na afbranden aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Huis en goed hebben echter al een veel langere geschiedenis. Een eerste vermelding van de naam Warnsborn dateert uit 1428. De naam is afkomstig van de …..
Zypendaal
Arnhem – Gelderland
Zypendaal (uit te spreken als Siependaal) kent een vierkant huis uit 1762-1764. Later zijn aan de voorzijde een vestibule en aan de achterzijde een uitbouw en toren toegevoegd. ‘De Syp’ wordt voor het eerst genoemd in 1642. Latere benamingen zijn ‘het huijs in de Siep’, ‘de Zyp’, ‘Sypendall’ en ‘Ziependal’. Ligging en uitspraak verklaren de betekenis van de naam. Uit bronnen ro…..
Huize Baak
Baak – Gelderland
Vermoedelijk heeft er in de 14de eeuw al een versterkt huis gestaan. In 18de eeuw wordt dit verbouwd tot een voornaam landhuis en later volgen de bouw van een nieuwe vleugel, een poortgebouw en een kleine toren. Huize Baak zal haar naam van het naastgelegen dorp Baak hebben verkregen. Vermoed wordt dat Baak van ‘baki’ of ‘beke’ stamt, ‘beek’ dus en het is de Baa…..
Huize Babberich (Halsaf)
Babberich – Gelderland
Direct tegen de Duitse grens en tot 1813 onder Duits bestuur, ligt Huize Babberich of met een meer aansprekende naam, kasteel Halsaf. Een naam vermoedelijk afgeleid van een oude gerichtplaats, maar veel spannender is het verhaal waarin de onverschrokken dienstmaagd de ene na de andere inbreker die zijn hoofd door het raam naar binnen steekt, onthoofdt. Het witgepleisterde, L-vormige huis is van oo…..
De Schaffelaar
Barneveld – Gelderland
Een directe relatie met de bekende Jan van Schaffelaar, die van de Barneveldse toren sprong, is niet bekend. Voor de familie Van Essen het huis in 1678 verkrijgt wordt het Hackfort genoemd, onder Van Essen gaat het De Schaffelaar heten. Eerdere huizen branden af en vanaf 1852 komt het huidige huis in neogotische of neo-Tudor stijl tot stand. De gevels zijn gedecoreerd met kantelen, hoek- en arkelt…..
Mariënwaerdt
Beesd – Gelderland
In 1129 wordt hier, op het eiland, een ‘waarde’ van ene ‘Maria’, een Norbertijner abij gesticht., Mariënwaerdt. IN 1734 koop Albrecht Otto Roeleman Frederik van Bijlandt (1688-1768) het landgoed. Van Bijlandt is een voorvader van de huidige eigenaar, de familie Van Verschuer (de negende generatie voert nu het beheer). Op de gewelven van de voormalige abdij komt tussen 1734 en ca. 1790 het huis in…..
Hoekelum
Bennekom – Gelderland
Hoekelum zou mogelijk ‘heuvelhuis’ betekenen. Het goed ligt inderdaad aan een heuvelrug. De naam wordt voor het eerst als leen van de hertog van Gelre genoemd (1396), met Randolf de Jeger, jagermeester van de Veluwe. Zijn opvolgers dragen namen als Van Hokelum en Van Hoeckelum, en zijn mogelijk naar het goed vernoemd. Een huis wordt lopende de 16de eeuw gebouwd en nadien meerdere malen…..
Huis te Brakel
Brakel – Gelderland
Huis te Brakel is getekend door een geschiedenis van verwoestingen, her- en verbouw. Verwoestingen door graaf Willem VI van Holland (1407), Spaanse plunderaars (1574 ) en Franse troepen (1672). Dominee Wilhelmus Wilhelmius (1720–1771) bouwt in 1768 een nieuw huis. Vervolgens komt het goed in 1809 in handen van de familie Van Dam. De tuinarchitect Isaek Hendrik Jacob van Lunteren (1780-1848 )…..
't Huis Empe
Brummen – Gelderland
‘t Huis Empe ligt nabij het gelijknamige gehucht. Suhtempe, ‘gelegen aan water’, luidt een eerste vermelding van het gehucht. Een naam die aansluit bij de ligging, aan de Oude IJssel. Het huis wordt halverwege de 16de eeuw gebouwd door Thomas van Buerlo (?-1566), de burgemeester van Zutphen. Na eerdere verbouwingen en uitbreidingen krijgt het huis in 1931 zijn huidige vorm met ee…..
Engelenburg
Brummen – Gelderland
Tot het moment waarop Klein Engelenburg in 1835 werd gebouwd, heette deze buitenplaats Engelenburg zonder de toevoeging Groot. Duidelijkheid over de herkomst of betekenis van de naam is er niet. Het ‘burg’ zal eerder met ‘burcht, versterking’ dan met ‘berg, hoogte’ te maken hebben. Er zijn waarschijnlijk meer dan duizend jaar oude eiken paalfunderingen gevonden……
Klein Engelenburg
Brummen – Gelderland
In 1912 wordt in opdracht van Constant Jan van Marle (1864 -1945) het huidige Klein Engelenburg in rond 1800-stijl gebouwd. Het voorgaande huis heet ook al Klein Engelenburg en is gebouwd door Judith van Lennep Vrouwe van Engelenburg (1771-1843), vrouwe van het nabijgelegen Groot Engelenburg. Het rechthoekige huis met aan weerszijden dwars geplaatste vleugels is een ontwerp van de architect Arie R…..
Reuversweerd
Brummen – Gelderland
In de voormalige uiterwaarden bij Brummen lig t Reuversweerd, een gepleisterd Empirehuis gebouwd in de eerste helft van de 18de eeuw. De naam Reuversweerd of Reuvesweerd is echter al veel ouder. ‘Weerd en waard’ zijn namen die staan voor ‘land aan het water’ of ‘riviereiland’. Misschien ooit de ‘weerd’ van de
familie Reuvers of Reuves ? Het huis is…..
Spaensweerd
Brummen – Gelderland
Spaensweerd, gelegen op een oeverwal in de uiterwaarden van Brummen, werd vroeger ook wel Half-Spaensweerd genoemd. De loop van de rivier de IJssel is nogal eens veranderd en zo raakte Spaensweerd verdeeld door die IJssel. Aan de Bronkhorster zijde lag het Oud Spaensweerd met als oudste bezitter Johan (van) Spaen. Daarmee is de naam ook maar duidelijk. Spaen de bezitter van ‘weerd’, he…..
Voorstonden
Brummen – Gelderland
Huis Voorstonden krijgt gedurende de 19de eeuw in een aantal fases zijn huidige blokvormige uiterlijk, maar delen moeten al uit de 16de en zelfs uit de 14de eeuw stammen. Eerder vallen de gronden, gelegen in de buurtschap Tonden, onder de Hof te Voorst. Zogezegd Voorst-Tonden, oftewel Voorstonden. Het huis staat
deels in een gracht en structuurdelen als het vierkante huiseiland, de omgrachting e…..
De Bol
Culemborg – Gelderland
De naam is ook wel De Bol op Redichem, naar de Redichemse Waard, een stuk uiterwaard aan de Lek. Bol zal een aanduiding van een ‘hoger gelegen plek’ zijn. In 1640 is er al sprake van een ‘Speel oft Sommerhuys’, gebouwd door Theodoor van Waldeck-Pyrmondt (1614 1645). Na zware beschadigingen door Franse troepen in 1672 , wordt het huis afgebroken. De Jezuïeten kopen De B…..
Middachten
De Steeg – Gelderland
Op de overgang van de hoge zuidelijke Veluwezoom naar de lage uiterwaarden van de IJssel staat kasteel Middachten. Een kasteel en voorburcht omringd door grachten met daar omheen tuinen, die deels door grachten en deels door tuinmuren worden ingesloten. De naam wordt als persoonsnaam eerder genoemd dan als naam voor dit huis. In 1190 is een Jacobus de Mithdac bekend en in het begin van de 14de eeu…..
AGENDA
- Concert: Ensemble Diderot
- Sun 23 Feb 2020
Rhederoord
De Steeg – Gelderland
Omstreeks 1650 begint de geschiedenis van Rhederoord, vernoemd naar een perceel met die naam, door de aankoop van gronden door Willem Everwijn (1608 -1673). Via vererving komen de gronden in bezit van de Arnhemse regentenfamilie Brantsen. Willem Reynier Brantsen (1701-1789) laat in de periode 1743-1746
het landhuis bouwen en Jacob Pieter Theodore Brantsen (1803-1880) geeft later opdracht tot de …..
Hof te Dieren
Dieren – Gelderland
Hof te Dieren kent geen hoofdhuis meer, in de Tweede Wereldoorlog brandde dit af en de ruïne werd in 1965 gesloopt; een gat in de grond resteert. Het goed kent een lange geschiedenis.
Het wordt in de 12de eeuw al genoemd en komt in 1219 in handen van de Duitse Orde die het
tot 1647 bezit. Vervolgens is Hof te Dieren tot 1795 bezit van de Oranjes. Zij laten een wildbaan
voor de jacht aan…..
Kasteel Slangenburg
Doetinchem – Gelderland
De naam zou mogelijk afgeleid zijn van de in de nabijheid stromende Slingebeek. Het U-vormige kasteel met twee torens is omgracht. Binnen de tweede gracht liggen het voorplein met twee bouwhuizen en een klein landschappelijk parkje en moestuin met boomgaard. Het is generaal Frederik Johan van Baer (1645-1713) die het kasteel in het derde kwart van de 17de eeuw tot zijn huidige vorm laat verbouwen……
Klarenbeek
Doornspijk – Gelderland
De naam Klarenbeek of Claerbeeke duikt in de 16de eeuw op. De naam is vermoedelijk afgeleid van de heldere beek die uitmondt in de grachten en vijvers van het landgoed. Het hoofdgebouw wordt gebouwd in 1842. Sindsdien zijn verscheidene verbouwingen uitgevoerd. In 1918 komt het landgoed in handen van de familie Volker van Waverveen. Zij laten de zijvleugels bouwen, door architect Ahazverus Hendriku…..
Laag Wolfhezen
Doorwerth – Gelderland
In 1916 koopt Christiaan Pieter van Eeghen (1880 -1968) gronden in het beekdal van de Wolfhezerbeek en aangrenzende hellingen, Laag Wolfhezen. Vanaf 1919 komt een huis met een tuin en park tot stand. Het huis wordt ontworpen door de Haagse architect ir. Samuel de Clercq (1876-1962), onder invloed van de Gooise Landhuisstijl, een combinatie van invloeden uit de Engelse landhuisbouw en de landelijke…..
De Wijenburg
Echteld – Gelderland
Vanaf 1271 is kasteel Wijenburg bijna vijf eeuwen in bezit van de familie Van Wijhe. Bij het kasteel staat een koetshuis met een vierkante toren, de voormalige verdedigingstoren. Dit is het laatste restant van de laatmiddeleeuwse voorburcht. Onder Jasper van Wijhe (1520-1568), de 8ste heer van Echteld, krijgt het kasteel zijn huidige vorm. Door huwelijk komt het goed vervolgens in bezit van de Van…..
‘t Barge
Eefde – Gelderland
Barge, berge betekent ‘bij de heuvel’. Hier, op de overgang van de hogere esgronden naar de lagere beekdalgronden, lag en ligt de boerderij ‘t Barge. In 1903 wordt er een villa met kenmerken van de
Overgangsarchitectuur en met Jugendstildetails gebouwd. Enige jaren later, in 1908, komt een op het huis aansluitende tuinaanleg tot stand, in gemengde tuinstijl, ontworpen door Leonard Antonij …..
Den Dam
Eefde – Gelderland
In 1399 is er sprake van ene Evert van den Damme. Ook hier vraag je je af of Den Dam naar de eigenaar, of de eigenaar naar het goed genoemd is. ‘Dam, dijk’, past qua naam bij buurman ‘t Klaphek (zie aldaar). Eind 16de eeuw wordt een huis met trapgevels opgetrokken, gelegen binnen een vierkante omgrachting en met een oprijlaan vanuit het zuiden. De laan bestaat nog steeds, maar te…..
't Haveke
Eefde – Gelderland
Uit 1473 dateert een eerste vermelding, er wordt gesproken over ‘dat goet ter Havick’, van ene Herman ter Havick. Er lijkt dus sprake van een vernoeming naar de eigenaar. Het huis bestaat uit drie delen: een woonhuis en een koetshuis uit ca. 1860 en een verbindend deel uit het begin van de 20ste eeuw. De delen uit ca. 1860 zijn door Frans Gerrit Nieuwenhuys (1816-?) opgetrokken, na afb…..
Huize 't Klaphek
Eefde – Gelderland
Een hek dat iets achterover hangend en door zijn eigen gewicht vanzelf dichtvalt heet een ‘klaphek’. Zo’n hek vindt men vaak op dijken, maar ook op weerwallen of landweren. De lagere delen van deze buitenplaats hebben in het verleden veel te lijden van overstromingen, daarmee zijn dijklichamen en klaphek(ken) hier
denkbaar. Huize ‘t Klaphek dateert uit het midden van de 1…..
De Voorst
Eefde – Gelderland
Een oudste vermelding is die van ‘Goet ter Voirst’, met als eigenaar ene Gerard ter Voirst. Daarmee lijkt De Voorst naar deze eerst bekende eigenaar genoemd. Hoogtepunt voor De Voorst is de periode onder Arnold Joost van Keppel (1670-1718), een gunsteling van koning-stadhouder Willem III. Van Keppel weet de mannen achter Het Loo in te schakelen: de stadhouderlijke architect Jacob Roman…..
Old Putten
Elburg – Gelderland
Ook hier is de vraag wie of wat is er eerder geweest, de familienaam of de plaatsnaam: het geslacht Van Putten of het huis Old Putten. Er is al in de 12de eeuw sprake van een Slot Old Putten. Rond 1480 wordt het slot verwoest en op de fundamenten wordt in de 17de eeuw een nieuw huis opgetrokken. Begin 20ste eeuw volgt een renovatie en een uitbreiding aan de achterzijde. Hiermee komt het huidige ge…..
Oud Groevenbeek
Ermelo – Gelderland
Waar sprake is van Oud Groevenbeek moet er ook een Nieuw Groevenbeek zijn. Dit klopt, tot 1890 waren beide landgoederen onderdeel van een groot ontginningslandgoed. Groevenbeek is als naam ontleend aan de aldaar stromende gelijknamige beek. In 1870 wordt een eerste landhuis op Oud Groevenbeek gebouwd, ter
plekke van een verplaatste boerderij. De tuin rond het landhuis ontwerpt Hendrik Copijn (18…..
Huis te Leuvenum
Ermelo – Gelderland
De naam van de buurtschap Leuvenum wordt verklaard met ‘heem van de persoon Luvo’. Het oude Huis te Leuvenum wordt in 1720 gekocht door de burgemeester van Harderwijk, Peter van Westervelt. Later komt het door vererving in de familie Sandberg. Deze familie bezit ook De Essenburgh in Hierden. Cornelis Johan jonkheer Sandberg (1883-1945) geeft in 1921 opdracht tot de bouw van een nieuw h…..
Kasteel Staverden
Ermelo – Gelderland
De naam Staverden zou een samenstelling zijn van ‘stavor’, ‘paal of staaf ’ en ‘heri of har’, ‘zandige heuvelrug’. Misschien een omheinde verdedigbare plek op een heuvelrug? In het dal van de Staverdense beek liggen kasteel Staverden en een groot aantal bij het huis horende boerderijen. De laatsten verrijzen na 1835, na de aankoop door Jan Rudolf Kem…..
Slot Doddendael
Ewijk – Gelderland
Slot Doddendael is een middeleeuws kasteeltje, omringd door een slotgracht. Het slot is rond 1430 gebouwd. Vermoedelijk is het vernoemd naar de lisdodde, een plant die veel voorkomt in moerassige gebieden. Het kent een geschiedenis van plunderingen, branden, afbraak en steeds opnieuw opbouw. Vanaf 1489 is het drie eeuwen in bezit van de Westfaalse rooms-katholieke familie Van Stepraedt. Als in de …..
AGENDA
- Concert: Italianen in Wenen
- Sun 12 Jan 2020
Molecaten
Hattem – Gelderland
‘Boerderij bij de molen’ is de verklaring van de naam Molecaten. Het zijn deze en latere watermolens die de reden vormen voor een uitgebreide waterhuishouding. Nog steeds is het complex van sprengen, kanalen, water- en beeklopen en wijer (molenvijver) te vinden. In de 19de eeuw zijn de oevers van die wijer enigszins
vergraven, in het kader van de parkaanleg in landschapsstijl. Veel e…..
De Bonenburg
Heerde – Gelderland
Het geslacht Van Bonenburch bezit in de 16de eeuw gronden in Heerde, mogelijk ter plekke van het latere De Bonenburg. Van een eerste huis is pas in de 17de eeuw sprake, jaartalankers geven 1633 aan. Hierna wordt het huis stapsgewijs uitgebreid en zelfs ‘omgekeerd’: de gevel met genoemde ankers is tegenwoordig de achtergevel. Het is de familie Van Regteren Altena die het huis zijn huidi…..
Vosbergen
Heerde – Gelderland
Kasteel Vosbergen is ook weer zo´n goed dat eeuwen bezit van een en hetzelfde geslacht is geweest, hier meer dan 300 jaar het geslacht Van Dedem. Meer bijzonder is dat het huis ook eeuwen vrijwel onveranderd is gebleven. Het bestaat uit twee rechthoekige bouwlichamen met trapgevels en zal in de 16de eeuw gebouwd en volgens muurankers in 1623 voltooid zijn. Het huis staat in het water, de bin…..
Huis te Hemmen
Hemmen – Gelderland
Eind september 1944 is de Betuwe frontlinie en vinden er vele gevechten en beschietingen tussen Duitsers en geallieerden plaats. In januari 1945 wordt het landhuis van Hemmen volledig verwoest. Veel eerder, in de 14de eeuw, moet er een groot kasteel zijn geweest. Dit kasteel en ook het latere huis is meer dan vijf eeuwen bewoond geweest door de familie Van Lynden. Dit latere landhuis, in Hollandse…..
Het Meenink
Hengelo – Gelderland
In de 14de,15de en 16de eeuw is er sprake van bewoners met namen als Menongh, Meningh en Meninck. Het huidige witgepleisterde, rechthoekige landhuis in neoclassicistische stijl en het boerderijcomplex dateren uit het midden van de 19de eeuw. In 1872 wordt het hoofdgebouw van Het Meenink met een verdieping verhoogd en een eeuw later, in 1976, wordt deze verdieping weer verwijderd. Voor en achter he…..
Het Zelle
Hengelo – Gelderland
Pelgrim van Selle wordt in 1326 als eerste eigenaar genoemd. Mogelijk is Het Zelle naar hem genoemd of de eigenaar is naar het goed vernoemd, duidelijk is dit niet. In de windvaan op het dak staat het jaartal 1792. In dat jaar vindt onder de familie Grothe een ingrijpende verbouwing en mogelijk zelfs herbouw plaats. Enkele jaren hiervoor zijn de bouwhuizen opgetrokken. In 1838 koopt een lid van he…..
Heukelum
Heukelum – Gelderland
In de 14de eeuw en in 1672 , het rampjaar, wordt het kasteel verwoest. Na beide verwoestingen volgt herbouw. De tweede maal na 1734, nadat Johan van der Stel Heukelum koopt. Johan is oud-gouverneur van Ambon en kleinzoon van Simon van der Stel, de 2de Gouverneur van Kaap de Goede Hoop en naamgever voor Stellenbosch in Zuid-Afrika. Tegen de resterende middeleeuwse poorttoren en deels op oude fundam…..
AGENDA
- Concert door Domenica Ensemble
- Sun 24 May 2020
Huis te Hoevelaken
Hoevelaken – Gelderland
Hoevelaken, ‘hove of hoeve’ aan het watertje Laak, is van oorsprong een veengebied en is ontgonnen tot lange rechte, smalle percelen gescheiden door sloten. Het landgoed Hoevelaken is door de samenvoeging bijna 3 km lang en slechts 375 meter breed. In 1926 verwerft Cornelis Johannes Karel van Aalst (1866-1939), president van de Nederlandse Handels Maatschappij, het goed. Voor zijn aanz…..
De Ulenpas
Hoog-Keppel – Gelderland
In 1965 brandt De Ulenpas grotendeels uit. Alleen het middengedeelte wordt in classicistische stijl herbouwd, beide zijvleugels niet. De havezathe De Ulenpas wordt voor het eerst vermeld in 1396, het is dan tot 1831 in het bezit van het geslacht Rouwenoort. De naam wordt verklaard met de samenvoeging van een ‘weide’, een ‘pas’, bij ‘een moeras of watertje’, &lsq…..
Huis te Horssen
Horssen – Gelderland
Een lichte welving in de gazons geeft de plek aan waar tot ca. 1869 het kasteel Horssen heeft gestaan. Ondergronds bevinden zich nog steeds gewelvenkelders en waterputten. Na afbraak van dit kasteel wordt het bouwhuis omgebouwd tot het huidige Huis te Horssen. Het is een rechthoekig huis, met de korte gevel als
voorgevel, staande in de as van de oprijlaan. In de 18de eeuw is de familie Bouwens e…..
Landgoed Oud-Groeneveld
Hulshorst – Gelderland
In 1869 ontstaat uit de al bestaande buitenplaatsen De Haring en Groeneveld en de hofstede De Zwaan, de vergrote buitenplaats Groeneveld. Een nieuw huis, in een mengstijl van neoclassicisme en eclecticisme, en een nieuw park komen tot stand. Voor het huis ligt een landschapspark met serpentinevijver en achter het huis liggen een lanenstelsel en de nutsgronden. Monumentaal is ook het bij de buitenp…..
Enghuizen
Hummelo – Gelderland
Het huis dat tegenwoordig vaak voor Enghuizen wordt aangezien is de voormalige oranjerie. Het hoofdhuis is namelijk aan het eind van de Tweede Wereldoorlog gebombardeerd en daarna door onvoorzichtigheid van de aldaar gelegerde Canadese troepen in brand geraakt. Wederopbouw wordt te duur geacht en het landhuis wordt grotendeels gesloopt. In de periode 1835-1842 is het paleisachtige huis in Italiaan…..
Huis 't Joppe
Joppe – Gelderland
Vermoedelijk is er halverwege de 16de eeuw sprake van een ontginning waaruit het landgoed is ontstaan. Een vroege bewoner is waarschijnlijk Joppe van Baar, hij zou daarmee de naamgever van Huis ‘t Joppe kunnen zijn. Een andere verklaring zoekt men in ‘arme grond’, ‘zo arm als Job’. Het huidige huis, een centraal gelegen paviljoen met twee flankerende, vooruitspringend…..
Huis Dorth
Kring van Dorth – Gelderland
Hier is de naam Dorth overal te vinden: de naam van het voormalige kasteel, de familie Van Dorth, de buurtschap Kring van Dorth en in 1379 een ‘huys te Dorte’. Wat of wie naar wat of wie is vernoemd, is net als de betekenis van de naam Dorth niet duidelijk. Vanaf 1379 wordt het hoofdhuis meermaals vervangen. Uiteindelijk trekt men in 1930 het huidige huis op, in historiserende stijl me…..
Kasteel Keppel
Laag Keppel – Gelderland
Daar waar twee belangrijke wegen kruisen, op een doorwaadbare plaats door de IJssel, op een eiland in die IJssel, verrijst in de 14de eeuw een donjon, kasteel Keppel. De naam Keppel zou mogelijk van ‘kapel’ zijn afgeleid. De genoemde ligging is niet alleen strategisch, maar biedt ook gelegenheid voor tolheffing en de exploitatie van een watermolen. Het kasteel wordt enige malen verwoest en her…..
AGENDA
- Concert: Haendel goes Tinder
- Sun 17 May 2020
Oolde
Laren – Gelderland
Omdat er al sprake is van het huis Old-Oolde heet het in 1663 gebouwde huis eerst gewoon Nienhuys of Nijenhuis, nieuw huis dus. Het huis krijgt zijn classicistische uiterlijk in 1771 en wordt in de 19de eeuw gepleisterd. In 1848 koopt de eigenaar, Adolf Frederik Lodewijk van Rechteren Limpurg-Almelo (1793-1851), ook Old-Oolde en hij verenigt beide terreinen tot Oolde. Hendrik Copijn (1842-1923) on…..
Het Ross
Laren – Gelderland
Ook hier is sprake van een boerderij als voorganger van de buitenplaats. In de 17de en 18de eeuw is er sprake van Veltcamp of Het Ross. Veltcamp is ‘een kamp bij het veld’, oftewel een stuk bouwland dichtbij de woeste gronden als bijvoorbeeld heide. Een verklaring voor de naam Ross is er (nog) niet, maar het is deze naam die overgegaan is op de latere buitenplaats. In 1867 wordt er een…..
Verwolde
Laren – Gelderland
Frederik Willem van der Borch (1737-1781) laat in 1775 op Verwolde een nieuw huis optrekken, in neoclassicistische stijl en naar ontwerp van de stadhouderlijke architect Philip Willem Schonck (1735-1807). Hij zal zich vermoedelijk ook met de nieuwe tuinaanleg hebben bemoeid, eerder deed hij dat al op Het Loo. Twintig jaar later vormt Johan Philip Posth (1763-1831) de aanleg om in de landschapsstij…..
Huis te Leur
Leur – Gelderland
In opdracht van Christiaan Willem Hendrik van Balveren (1748-1789) wordt in 1778 Huis te Leur gebouwd. Het is een sober, statig landhuis met classicistische motieven en kent, behalve een kleine aanbouw, sinds de bouw weinig veranderingen. Het complex ligt op de oude rivierduinen van de Maas, en het huis ligt op de overgang van de hoge naar de lagere gronden. De naam komt dan ook waarschijnlijk van…..
Huis den Bosch
Leuvenheim – Gelderland
Het voorste gedeelte van het huis dateert van rond 1600. Het goed is in eigendom geweest van Johan van Doetinchem tot Spykerbosch. Het is verleidelijk om een relatie tussen het laatste deel van de achternaam en de naam van de buitenplaats te leggen. Maar meer waarschijnlijk is de naam enkel een aanduiding van de ligging of de omgeving. Spijkerbosch is namelijk een buitenplaats bij het Overijsselse…..
Ampsen
Lochem – Gelderland
Een eerste huis Ampsen moet in de eerste helft van de 14de eeuw onder de gebroeders Van Ampsen, blijkbaar de naamgevers, tot stand zijn gekomen. Gerrit Jan van Nagell (1610-1675) is verantwoordelijk voor de bouw van een eerste deel van het huidige huis, midden 17de eeuw. Ook geeft hij de aanzet tot een grootschalig geometrisch lanenstelsel. Samen met de waterlopen dienen deze lanen ter ontsluiting…..
De Boekhorst
Lochem – Gelderland
De boerderij Boekhorst is eerst onder de naam Boickhorst bekend. In 1842 wordt het met het naastgelegen goed Het Draafsel aangekocht door Jan Isaäc Brants (1821-1901), kleinzoon van de dichter Anthony Christiaan Winand Staring (1767-1840) van De Wildenborch. Brants wil De Wildenborch voor versnippering behoeden en ruilt Het Draafsel met het erfdeel van tante Constantia Ernestine Theodora Star…..
De Heest
Lochem – Gelderland
De herkomst en betekenis van de naam Heest zijn niet duidelijk en het goed heeft nooit de status van havezate gehad. Het L-vormige hoofdgebouw is deels 16de-eeuws en ligt op een gedeeltelijk omgracht terrein. Vermoedelijk is het huis vanaf 1720 altijd verhuurd. Een bepalende huurder is de Nederlandse playboy en kosmopoliet Willem ‘Pim’ Anton Noothoven van Goor (1881-1932) geweest, een …..
Nettelhorst
Lochem – Gelderland
Steven van Nettelhorst is in 1379 de eerstgenoemde eigenaar van Nettelhorst. Is Nettelhorst naar Steven genoemd of Steven naar Nettelhorst? In het laatste geval zou het een hoger gelegen plaats begroeid met ‘nettel’, ‘netel’, ‘brandnetels’ kunnen zijn. In 1510 komt het goed in handen van de familie Van Heeckeren. Meer dan 300 jaar, acht generaties, blijft het bi…..
De Velhorst
Lochem – Gelderland
De naam Velhorst wordt begin 16de eeuw voor het eerst gevonden. Voorgangers zijn namen als Varlehorst, Vorlehorst en Verlehorst. Het tweede deel ‘horst’ geeft ‘hogere plaats’ of ‘zandheuvel’ aan ; gelegen in het stroomdal, op de zuidoever van de Berkel lijkt dit passend. Het eerste deel duidt op ‘hoofdeinde van een akker’. Dus een perceelnaam lijkt d…..
Huis ter Horst
Loenen – Gelderland
De Arnhemse burgemeester Wijnand Hackfort (1522-1563) laat hier ca. 1557 een zomer- en jachtverblijf bouwen, de voorgevel en zijgevels krijgen dan hun typische Gelderse gevels (soort trapgevels). Twee eeuwen eerder was de voorganger verwoest en sindsdien stond er een boerderij. Mogelijk wat ‘hoger gelegen’ dan de omgeving en daarom de naam ‘horst’ dragend: Huis ter Horst. C…..
Landfort
Megchelen – Gelderland
In 1671 wordt hier, binnen een dubbele gracht, een hoog, vierkant huis met op iedere hoek een toren opgetrokken, Landfort. Tot 1823 is er sprake van vele eigenaren die het goed meestal kortstondig bezitten. In dat jaar koopt Johann Albert Luyken (1785-1867), heer van Sonsfeld-Wittenhorst, arts, botanicus en dendroloog, Landfort. Het bestaande huis wordt ingrijpend verbouwd, door Jan David Zocher j…..
Kasteel Neerijnen
Neerijnen – Gelderland
Neerijnen en het aangrenzende kasteel Waardenburg behoorden aan twee verschillende takken van het geslacht De Cock. Het is Cock van Neerijnen die hier ca. 1350 het huis Clingenburg laat bouwen. Ca. 1600 wordt kasteel Neerijnen waarschijnlijk op oudere fundamenten herbouwd en waarschijnlijk naar het geslacht vernoemd. De hoofdstructuren van het toenmalige geometrisch park zijn nog steeds te vinden,…..
De Berencamp
Nijkerk – Gelderland
Het spieker De Berencamp is een rechthoekig, bakstenen gebouw met trapgevels. Het was ooit omringd door een gracht die men dempte toen het huis een boerderij werd. In 1898 komen het naastgelegen Salentein en De Berencamp in het bezit van één eigenaar. In het weiland tussen de buitenplaatsen staat een uit ca. 1860 daterende achtkantige bakstenen duiventil in neogotische stijl. Deze du…..
Salentein
Nijkerk – Gelderland
Waar buurman De Berencamp van spieker tot boerderij ‘verviel’, volgde Salentein de omgekeerde weg. Er stond een 16de-eeuwse hofstede met de naam Groot Vaneveld. Gedurende de 18de en 19de eeuw wordt deze uitgebreid tot een buitenplaats en gaat het de naam Salentein dragen. En in 1906 krijgt het huis zijn
tegenwoordige uiterlijk. Willem Marcus van Weede (1848-1925), heer van Salentein …..
Brakkenstein
Nijmegen – Gelderland
Midden 17de eeuw wordt Brakkenstein al genoemd. Het is een landgoed met een sterrenbosstructuur,
vermoedelijk in gebruik als jachtgebied. De naam Brakkenstein is daarom wel zo passend, het is afgeleid van het woord ‘brak’, ‘jachthond’. De oorspronkelijke sterrenbosstructuur is door de nog bestaande lanen goed herkenbaar. Het goed komt door huwelijk in de familie Tulleken,…..
Huis Oosterhout
Nijmegen – Gelderland
In 1820 wordt Huis Oosterhout, net als in 1809, verwoest door een overstroming van de Waal. Vermoedelijk is het water opgestuwd door een ijsdam, ontstaan door een opeenhoping van ijsschotsen. De restanten worden afgebroken en pas in 1850 laat Theodorus Johannes Maria Hubertus van Scherpenzeel Heusch (1801-1868) het huidige Huis Oosterhout bouwen, iets ten noorden van het voormalige kasteel. Het ho…..
Mariëndaal
Oosterbeek – Gelderland
De oorsprong wordt gevormd door het klooster Mariënborn, ‘het Huis bij de Bron van de Heilige Maria’. Het goed is gelegen tegen de helling van de Veluwezoom en kent grote hoogteverschillen. Hoogtes en dalen, waarmee ook het ‘daal’ in Mariëndaal verklaard is. Na de Reformatie raakt het klooster in verval en wordt het gesloopt. De gronden worden vervolgens agrarisch…..
Morren
Oosterwolde – Gelderland
Ook Morren is ontstaan uit een hofstede of spieker, Wynbergen’s Erve. Ca. 1700 is er sprake van ene Morre Augustijnszn, de pachter. Naar hem is Morren vernoemd. Het huis kent in de loop der eeuwen meerdere verbouwingen. Die van 1804 is erg ingrijpend: het huis wordt minder diep door de achtergevel vier meter naar voren te halen, en het huis wordt ‘omgekeerd’; de oostelijke achter…..
Kasteel Ophemert
Ophemert – Gelderland
Naast Ophemert is er sprake van het dorp Nederhemert. Hemert zou komen van ‘hemer’, ‘steen of rots’. Maar hier, in het rivierengebied, niet ver van de Waal, is dit niet logisch. Dus een duidelijke verklaring is er niet. Het vermoedelijk van oorsprong 13de-eeuwse huis met een rechthoekige plattegrond is omgracht . Op hetzelfde eiland ligt een voorhof met keermuren en 8-kantige hoektorens. …..
Jachthuis Sint Hubertus
Otterlo – Gelderland
Jachthuis Sint Hubertus is gelegen in het voormalige landgoed, tegenwoordig Nationaal Park, De Hoge
Veluwe. In het begin van de 20ste eeuw koopt het Rotterdamse echtpaar Hélène Müller (1869-1939) en zakenman Anthony Georg Kröller (1862-1941) gronden op de Veluwe en voegt deze samen tot een nieuw, ruim 6800 hectaren groot landgoed. In het noordelijk deel komt een nieuwe bu…..
Bijstein
Putten – Gelderland
Oorspronkelijk ligt hier de boerderij Bollengoed. Deze wordt in 1619 genoemd met de naam Reyner van Arler, de toenmalige schout van Putten. Het goed vererft diverse malen binnen de familie Van Arler. Uit de boerderij groeit tijdens de 18de eeuw een eenvoudig huis dat Bijstein gaat heten. Voor deze naam is geen achtergrond gevonden. Mathieu Lambert van Geen (1883-1970), van 1927 tot 1948 burgemeest…..
Oldenaller
Putten – Gelderland
In het midden van de 16de eeuw komt de Oldenaller in bezit van Herman van Oldenbarneveldt, familie van de staatsman en raadspensionaris Johan van Oldenbarneveldt. Dit geslacht sterft uit in 1648 en het is Johan van Wijnbergen (1590-1658) die het goed in dat jaar koopt . Johan laat het huis afbreken en een nieuw huis wordt opgetrokken, mogelijk naar ontwerp van Jacob van Campen (1596 -1657). Het is…..
De Vanenburg
Putten – Gelderland
1389-1645: Diverse kloosterarchieven vertellen ons veel over het ontstaan van de Vanenburg. De naam ‘Vaenenborch’ komen we daarin voor het eerst tegen in 1389. Negentig jaar later, in 1479 werd De Vanenburg van Hendrick van Vanenvelt beleend. Zijn drie erfgenamen deelden de bezetting op en verkochten ieder hun deel. Pas in 1622 wist Jan van Angeren de drie erfdelen te kopen. Na lange …..
De Valkenberg
Rheden – Gelderland
In 1544 is er sprake van de verkoop van een perceel grond, Valckenborch geheten. De naam past bij de omgeving en ligging, op de beboste bijna bergachtige hellingen van de zuidelijke Veluwezoom waar vogels als valken huizen. In het tweede kwart van de 19de eeuw wordt er de buitenplaats De Valkenberg gesticht, door mr. Matthijs Westendorp (1796-1863). De laatste particuliere eigenaar, de douairi&egr…..
Rosendael
Rozendaal – Gelderland
De oorsprong van kasteel Rosendael is een middeleeuwse burcht. Van deze burcht resteert enkel de donjon met een diameter van 16 meter en 4 meter dikke muren. Rosendael is in eerste instantie ruim tweehonderd jaar residentie van de graven en later hertogen van Gelre, de oudste vermelding dateert uit 1314. Of de
naam Rosendael iets met de Gelderse roos uit hun wapen te maken heeft, staat niet vast…..
Kasteel Ruurlo
Ruurlo – Gelderland
De naam Ruurlo is afgeleid van Roderlo en is samengesteld uit ‘rode’ van ‘rooien’ en ‘lo of loo’ met de betekenis ‘bos’; oftewel ‘gerooid of ontgonnen bos’. Lang blijft het een open plek in een uitgestrekt bos- en moerasgebied. Het geslacht Van Roderlo wordt als eerste bezitter genoemd. Daarna is het de familie Van Heeckeren die het vrijw…..
Huis Scherpenzeel
Scherpenzeel – Gelderland
In de nabijheid van grenzen zijn en waren altijd versterkingen en verdedigingswerken te vinden. Zo ook op de grens van het Sticht (Utrecht) en Gelre (Gelderland) . Scherpenzeel, eerder Scarpenzele. is zo’n plek. Van oorsprong is het een woontoren op een omgracht terrein. ‘Zeel’ is afgeleid van ‘zale of sale’, ‘zaal of huis’.
En ‘scherpen’ kan…..
Huis Bergh
s-Heerenberg – Gelderland
Begin 12de eeuw is er ene Constantinus de Melegarde, die zich ook wel Constantinus de Monte oftewel Van den Bergh noemt . Hij is heer van het Land van den Bergh, met o.a. ‘s-Heerenberg in het heuvelachtige Montferland. De Heren Van den Berg stichten in 1250 het Huis Bergh op zijn huidige locatie. In de 17de eeuw
komt het door vererving in het geslacht Von Hohenzollern-Sigmaringen, die het op h…..
Huis te Loinen (Loenen)
Slijk-Ewijk – Gelderland
Huis te Loinen of Loenen ligt binnendijks, aan de Waal. Het is dan ook passend dat Loïnen iets als ‘waterloop’ betekend. Het huis wordt in de 17de en 18de eeuw meermaals verwoest door overstromingen. In 1756 komt het in handen van het geslacht Quadt von Wickeradt. Omstreeks 1825 wordt het kasteel afgebroken en op de oude fundamenten worden een boerderij, koetshuis annex oranjerie …..
De Gelderse Toren
Spankeren – Gelderland
Hertog Karel van Gelre geeft in 1535 opdracht de toenmalige toren grotendeels af te breken en weer op te bouwen. Zijn bastaardzoon Karel gaat er wonen en Gelre zal de naamgever voor de toren zijn. In de tweede helft van de 18de eeuw komt De Gelderse Toren in bezit van de familie Van Rhemen. Isaek Hendrik Jacob van Lunteren (1780 -1848 ) en zijn zoon Samuel Adrianus van Lunteren (1813-1877) maken o…..
Schouwenburg
t Harde – Gelderland
Huis, landschappelijke tuin en moestuin liggen op een vanouds rechthoekig eiland. Achter het huis is de rechte gracht vergraven tot een vijver. Zowel voor als achter het huis liggen ruime weilanden, omsloten door bos en bosranden. Het huis staat op de overgang van hogere naar lagere gronden. Vandaar het ‘burg of berg’ in de naam Schouwenburg. De naam zal met ‘schouwen’ mogelijk op iets als…..
Zwaluwenburg
‘t Harde – Gelderland
Net als Schouwenburg ligt ook Zwaluwenburg op de overgang van hogere naar lagere gronden. Dus het ‘burg of berg’ is in die zin ook hier van toepassing. Of zwaluwen betrekking heeft op de vogelsoort of op iets anders is niet bekend. Voorheen stond er kasteel Wijnbergen en in 1728 wordt op de fundamenten daarvan Zwaluwenburg gebouwd. Het wordt een blokvormig landhuis dat met kwartronde vleugels …..
Wisch
Terborg – Gelderland
Wisch als naam voor huis en dorp zijn waarschijnlijk vernoemingen naar de Heren Van Wisch, mogelijk uit de Duitse plaats Wisch. Voor 1644 zijn er lange tijd twee huizen Wisch, vlak naast elkaar op het terrein van het huidige huis. Vanaf 1848 is alles in een hand, bij de familie Van Schuylenburch. Het huis is een L-vormig complex: een uit 1648 daterend hoofdgebouw, met haaks erop een lage, langgere…..
De Matanze
Terwolde – Gelderland
Omstreeks 1630 wordt direct achter de IJsseldijk een omgracht huis gebouwd. Volgens overlevering met Zilvervlootgelden, buitgemaakt door Piet Hein in de baai van Matanzas op Cuba. Van 1770 tot 1876 is De Matanze in handen van de Deventer familie Jordens. Na eerdere aanpassingen wordt de aanleg ca. 1858 verder verfraaid en verbeterd, de vijverpartij wordt in landschappelijke stijl vergraven. Een aa…..
Het Hartelaer
Twello – Gelderland
Het Hartelaar wordt als boerderij in 1394 vermeld onder de naam Hertelair en later als Het Herteler. Mogelijk is er een verband met het in die regio voorkomende geslacht Het Hertler en zijn zij de naamgever. Of mogelijk staat de naam voor een ‘laaggelegen plek in het bos’. In de loop der tijd gaat een deel van de boerderij als zomerverblijf dienen, twee kamers krijgen deze functie. Het…..
De Parckelaer
Twello – Gelderland
De naam Parckelaer, Parkeler of Parkelaar bestaat uit park of perk, ‘een omheinde ruimte’ en ‘laar’, ‘intensief benut bos’. Mogelijk spreken we hier over een beweid stuk bos waar een omheining vee binnen en /of wild buiten moest houden. De geschiedenis van de buitenplaats gaat terug tot de 15de eeuw en het blokvormige huis dateert uit de 17de, met een vergroting…..
Cannenburch
Vaassen – Gelderland
In 1543 koopt de 65-jarige Gelderse veldheer Marten van Rossem (ca.1478-1555) de restanten van het middeleeuwse kasteel, ‘de poll [ruïne] genant Kannenborgh’. Duidelijkheid over de naam is er niet. Van Rossem bouwt een statig slot met een naar voren springende ingangstoren met natuurstenen ornamenten, in renaissancestijl. Cannenburch komt vervolgens door vererving in handen van de…..
Biljoen en Beekhuizen
Velp – Gelderland
Biljoen is door de eeuwen heen op uiteenlopende manieren geschreven. Boullion is er een van en maakt duidelijk wat de herkomst van de naam is, het komt van het Franse werkwoord bouillonner, dat ‘opborrelen’ betekent. Op Beekhuizen ligt een sprengkop waar water uit het Veluwemassief opborrelt en via de sprengbeek loopt dit naar de grachten en vijvers van Biljoen. Verder is er op de terreinen ro…..
't Suideras
Vierakker – Gelderland
Suideras komt voor onder vele, iets verschillende schrijfwijzen. Hieronder zijn o.a. Suderoes, Zuderaes en Zuyrhuys. Gedacht wordt dat Zuurhuis staat voor ‘huis op zure, slechte grond’. Het huis ligt nabij een oude IJsselarm. Het voorgaande huis lag aan de andere zijde van het water. Bij herstel van het door storm ontzette dak bleken ook muren en fundering in slechte staat. Een nieuw h…..
Noorderheide
Vierhouten – Gelderland
De buitenplaats Noorderheide ligt bij het dorp Vierhouten, op heidevelden die deels bebost zijn. Met de wetenschap dat deze heidevelden ten noorden van Elspeet liggen, is de benaming Noorderheide duidelijk. In 1920 worden velden verworven door de familie Van Beuningen. Daniël George van Beuningen (1877-1955) , koopman, reder, industrieel en kunstverzamelaar, laat door de architect Frits Escha…..
De Poll
Voorst – Gelderland
Een ‘pol’ is een ‘heuveltje’ of een ‘eilandje’ en in het rivierengebied is het vaak de aanduiding voor een ‘terp’. In geval van De Poll is een verhoogde ligging zeer zeker noodzakelijk, het ligt namelijk buitendijks, nabij de IJssel. Het tegenwoordige huis krijgt zijn vorm in de 18de eeuw, met de grootste veranderingen rond 1800, onder Willem Anne Sc…..
Den Bramel
Vorden – Gelderland
De naam Den Bramel zou samengesteld zijn uit ‘braam’ en ‘loo’, oftewel een ‘bos waarin bramen’ groeien. Een eerste vermelding is die van ene Gerrit den Bramel, of Gerrit van Bramelen, in 1396. Het huidige gebouw dateert grotendeels uit de periode 1720-1726, maar latere verbouwingen hebben in het huidige aanzien geresulteerd. Na 1863 en voor 1884 worden o.a. een …..
Het Enzerinck
Vorden – Gelderland
De herkomst of betekenis van de naam Enzerinck is niet achterhaald, maar het lijkt in de richting van de ‘inck’, ‘weide of grasland’ van een persoon ‘Enzer’ of gelijkluidend te gaan. Vanouds is er inderdaad sprake van een boerderij met landheerkamer, een herenboerderij, met eigenaren afkomstig uit het patriciaat
van Zutphen. In 1766 komt het in handen van Dami…..
Hackfort
Vorden – Gelderland
Hacvorde is de eerste naam die opduikt, in 1324. Het deel ‘vorde’, ‘doorwaadbare plaats in een rivier’, zegt direct iets van de ligging. Het kasteel is namelijk gelegen aan de Baaksche beek en gezien de naam, bij een ooit doorwaadbare plek. In de 14de eeuw is er sprake van vernoeming, het geslacht Van Hackfort komt voor. Tijdens de 80-jarige oorlog loopt Hackfort grote schade op. Borchard …..
De Kieftskamp
Vorden – Gelderland
De naam De Kieftskamp is een samenstelling van ‘kieft of kievit’ en ‘kamp’, een ‘stuk akker’. Een eerste vermelding dateert uit 1626 en door samenvoeging van de goederen Kieftskamp, Nyenhuis en Waerle en
later nog eens markegronden groeit de buitenplaats flink. Het echtpaar Brass laat tussen 1768 en 1776 een nieuw, eenvoudig maar sierlijk 18de-eeuws patrici&eu…..
Het Medler
Vorden – Gelderland
Vanaf een achthoekige theekoepel voert een 700 meter lange oprijlaan naar Het Medler of zoals eerdere namen luiden: Medlaer of Meddelaer. Een betekenis die iets is als ‘medde’, ‘midden’, in een ‘laer’, ‘bosachtig, al dan niet moerassig terrein’? De huidige locatie is in ieder geval nat; een gracht omringt de huisplaats met het huidige hoofdhuis en ko…..
Het Onstein
Vorden – Gelderland
De naam Onstein bestaat uit twee delen: ‘stein’ voor ‘stenen huis’ en ‘on’ dat wijst op ‘onland of woeste gronden’. In eerste instantie is hier dan ook sprake van een boerderij, Onstedynck geheten. Het eerste huis wordt in 1631 gebouwd en in 1711, in opdracht van de Zutphense burgemeester Jan Evert ten Broeck, alweer vervangen door het huidige hoofdh…..
Kasteel Vorden
Vorden – Gelderland
In 1315 duikt de naam Van Vorden bij een schenking op. Het geslacht Van Vorden, met Kasteel Vorden, aan de Vordense beek bij het dorp Vorden. Welke Vorden er het eerst was is niet bekend. Een ‘voorde’ is overigens een ‘doorwaadbare plaats’, door de al genoemde beek. Het omgrachte hoofdhuis kent een geschiedenis van plunderingen, brand, herstel en erfopvolgingsproblemen. De …..
De Wiersse
Vorden – Gelderland
De Wedersche, Wyrsche, Wyersche en tenslotte Wiersse was aanvankelijk een uitgebreid gebied van broek-, weide- en bouwlanden, heidevelden en bossen. Een ‘wiers’ is o.a. ‘halfgedroogd hooi’ of een ‘rij of walletje van gedroogd hooi’. Weide- en hooilanden ligt in het verlengde van elkaar en is mogelijk de achtergrond voor de naam De Wiersse. In de beginperiode ken…..
De Wildenborch
Vorden – Gelderland
De Wildenborch zal oorspronkelijk een vierkante versterkte woontoren omgeven door meerdere grachten zijn geweest, gelegen in een moerassig gebied; een versterking, een ‘borch’ in een ‘wilde’ waterrijke omgeving. Het geslacht Van Wisch is de bezitter, voor het eerst genoemd in 1371. Dit geslacht voert geregeld rooftochten uit en heeft gewapende conflicten met de steden Zutph…..
Kasteel Waardenburg
Waardenburg – Gelderland
Een binnendijkse burcht, aan de (uiter)waarde van de Waal, zou dat de verklaring van de naam zijn? In 1265 wordt een toren opgetrokken en met tussenstappen komt een groot, veelhoekig complex met meerdere torens tot stand. De helft van dit kasteel wordt in de 80-jarige oorlog verwoest. Alleen het noordelijke deel
wordt hersteld en daarmee krijgt het kasteel zijn hoefijzervormige plattegrond. De k…..
't Velde
Warnsveld – Gelderland
Het ‘goet ten Velde’ wordt al in 1326 genoemd. De herkomst of betekenis van ‘t Velde is niet bekend. In de loop van de 16de eeuw en begin 17de eeuw wordt het huis opgebouwd, twee trapgevels en de zijvleugel met toren herinneren hier aan. In 1692 komt ‘t Velde in bezit van Arnold Joost van Keppel (1670-1718 ), favoriet van koning-stadhouder Willem III en eigenaar van de noor…..
't Waliën
Warnsveld – Gelderland
‘t Waliën verkrijgt die naam nadat Godard Philip Cornelis van Heeckeren (1791-1853) een daar gelegen boerderij koopt en er enige jaren later een huis laat bouwen. Het is een vernoeming naar de vroegere familiebezitting Waliën bij Winterswijk. ‘t Waliën komt later in het bezit van Johanna Petronella Clasina van
Doorninck-van Reede tot der Aa (1862-1945) . Zij laat het h…..
Huis Welgelegen
Warnsveld – Gelderland
Ooit heeft hier een oliepersrosmolen gestaan, later is er sprake van een herberg bestaande uit een dwarshuis met daarachter een boerderij. Willem van der Muelen (1787-1847) maakt er een buitenplaats van, laat een vleugel in classicistische stijl aanbouwen en laat het nog bestaande kleinschalige park in landschapsstijl aanleggen. Een fraaie, kleine buitenplaats op een fraaie plek heet dan logischer…..
Slot Well
Well – Gelderland
In 1326 wordt Claes van Malsen beleend met ‘goet ter Welle’. Hij bouwt een omgrachte, vrijwel vierkante woontoren, Huys van Malsen of Slot Well. De herkomst of betekenis van Well is niet duidelijk. In 1672 veroorzaken Franse troepen zware beschadigingen aan het kasteel. Her- en verbouwingen resulteren in een huis en een poortgebouw, ieder op een eigen eiland, met achter het slot nog ee…..
IJsselvliedt
Wezep – Gelderland
De naam IJsselvliedt is een samenvoeging van ‘IJssel’, de rivier in de nabijheid, en ‘vliedt’ (vlieden, stromen). Johan Beeldsnijder Steenbergen (1675-1751) bouwt er een eerste huis. Dit wordt afgebroken door de Zwollenaar Richard Andreas Ludolphi Nobel (1777-1839). Hij laat een nieuw huis in neoclassicistische stijl bouwen en gebruikt het als zomerhuis. Een deel van de oud…..
De Oldhorst
Wezep – Gelderland
In een gebied van polderontginningen wordt in 1751 op een langgerekte kavel De Oldhorst gebouwd. Een oude ‘hogere plek’, ‘horst’ lijkt de verklaring. Het is een witgepleisterd, blokvormig gebouw dat later in twee stappen vergroot en vervolgens van een toren voorzien wordt. Ook de in eerste instantie geometrisch opgezette aanleg van lanen en sterrenbossen ondergaat veranderi…..
De Vollenhof
Wezep – Gelderland
De Vollenhof is een van de vele buitenplaatsen die ooit langs de Zuiderzeestraatweg hebben gelegen. In 1710 sticht de familie Vollenhove de buitenplaats, hiermee is het ook direct duidelijk waar de naam zijn oorsprong vindt. Door een huwelijk komt De Vollenhof in handen van de familie Lemker, zij bezitten het tot 1908. De Kamper burgemeester Frans Lemker (1775-1858), die er in de zomer woont , laa…..
De Kemnade
Wijnbergen – Gelderland
Er zijn veel meer huizen met de naam Kemnade geweest. Het moet een afleiding van het Latijnse woord ‘caminus’, ‘haard of stookplaats’, zijn. Een huis met een stookplaats heet in de Middeleeuwen een ‘caminata’ of ‘kemenade’. In 1482 bestaat De Kemnade uit een toren en een groot stenen zaalgebouw. De nog bestaande toren is fors en zestienhoekig. Opvall…..
Groot Noordijk
Wilp – Gelderland
In 1725 koopt de Deventer familie Van Marle gronden met bijbehorende boerderijen bij het dorp Wilp. Of de bewoner naar de boerderij wordt genoemd of de boerderij naar de bewoner is niet duidelijk, maar in 1722 is er sprake van Jan Noordijks Hofstede en ook de naam Ret Noordink wordt gevonden. In 1806 wordt voor deze hofstede een voorhuis geplaatst, een landhuis met empire-details. Later volgt de v…..
Klein Noordijk
Wilp – Gelderland
In 1856 legt mevrouw Van Marle-Van der Wijck de eerste steen voor het blokvormige, gepleisterde,
neoclassicistische landhuis Klein Noordijk. Het wordt 400 meter oostelijk van Grote Noordijk opgetrokken. Ook worden een koetshuis annex paardenstal, tuinmanswoning en fazanterie gebouwd. Het komt vaak voor dat bij een landgoed of grote boerderij een tweede huis of boerderij gebouwd wordt. Zo’n…..
Het Schol
Wilp – Gelderland
Het woord ‘schol’ kan o.a. ‘ondiepte’, maar ook ‘aardkluit’ (als hogere grond) betekenen. Beide betekenissen passen hier. Op een heuvel, centraal in het bijbehorende park, staat het hoofdhuis Het Schol. En aangrenzend ligt een oud IJsselwiel of -kolk (kleine plas ontstaan door dijkdoorbraak), vergraven tot een vijverpartij met twee armen. De heuvel is opgeworpen…..
Huis Sevenaer
Zevenaar – Gelderland
Huis Sevenaer moet niet verward worden met het oudere en niet meer bestaande kasteel Sevenaer. Huis Sevenaer, vernoemd naar de plaats Zevenaar, kent een middeleeuwse kern met allerlei latere aanbouwsels. Het is geworden tot een L-vormig gebouw, met in de binnenhoek een achthoekige traptoren uit 1612 en staat in een landschappelijk park. In 1785 komt Huis Sevenaer in het bezit van de familie Van Ni…..
Huize Djoerang
Zoelen – Gelderland
Volgens de gevelsteen komt het huis in 1823 tot stand. Uit een latere verkoop blijkt dat het dan Nieuwe-Wadenstein heet. Het huis bestaat uit een hoge middenpartij en twee lagere zijvleugels en is gebouwd in empirestijl. In 1847 komt de buitenplaats in bezit van de familie Hasselman. Zij hernoemen de buitenplaats Djoerang, naar een plantage in Nederlands-Indië. Direct rond het huis ligt een a…..
Landgoed Ekenstein
Appingedam – Groningen
In 1648 laat de Groninger stadssecretaris en latere burgemeester Johannes Eeck (1600-1663) het naar hem vernoemde Ekenstein optrekken. Het is gelegen aan het Damsterdiep, dus met een goede verbinding over het water naar Groningen. Onno Joost Alberda van Nijenstein (1709-1756) koopt Ekenstein in 1754 en noemt zich voortaan Alberda van Ekenstein. Een gedenksteen vermeldt ‘Aedificata 1648, Ampliata…..
Vliethoven
Delfzijl – Groningen
Ooit lagen er langs het Damsterdiep vele buitenplaatsen, vergelijkbaar met de Utrechtse Vecht. Het in oorsprong 18de-eeuwse of oudere Vliethoven is aldaar een van de weinige resterende buitenplaatsen. In 1772 komt de naam Vliethoven voor, voordien is er sprake van buitenplaats het Tuikwerder Tichelwerk. De toenmalige eigenaar was Jan Albert Joost Gruys (1745-1807). Het is niet bekend of hij als ei…..
Huis te Glimmen
Glimmen – Groningen
Aan het eind van een ca. 700 meter lange oprijlaan ligt een 8-vormige grachtenpartij, dus met twee eilanden. Op het noordelijke eiland ligt de moestuin annex boomgaard. Op het zuidelijke eiland staat het huis met aangebouwd koetshuis, Huis te Glimmen. Het ligt voor de hand te denken dat de naam duidt op de ligging bij het dorp Glimmen. Maar ook denkbaar is een afleiding van een vroege bewoner, de …..
Landgoed Verhildersum
Leens – Groningen
De naam Verhildersum zou samenhangen met ‘Verhildert’, hierin staat ‘Ver’ voor ‘vrouw, adellijke dame’ en ‘Hilde(rt)’ is dan een naam. Wie die dame dan is geweest is onbekend. Het laatste deel ‘um’ staat voor ‘heem, huis’. Dus het ‘huis van vrouwe Hilde(rt)’. In 1398 wordt ene Aylko Ferhildema of Aylko Onsta genoemd en in
de daaropvolgende eeuw is het geslacht Onsta d…..
Ewsum
Middelstum – Groningen
Ewsum ligt aan de rand van het dorp Middelstum. Ewsum, een samenvoeging van ‘Ewe’s heem’, was het ‘bezit van Ewo of Ewe Ewesma’. Nazaten droegen de naam Van Ewsum. In de loop der eeuwen komt een grote borg met dubbele omgrachting tot stand, maar na een publieke verkoop in 1856, aan de Winsummer burgemeester Hendrik Willem Wierda (1808-1894), wordt het huis afgebroken. Ook worden 1200 bom…..
Ennemaborgh
Midwolda – Groningen
De Ennemaborgh zal van oorsprong een versterkte boerderij zijn geweest. Het bouwjaar van de borg is niet bekend. De oudste documenten gaan terug tot 1391. Een zekere Sebo Ennens of ‘Ennema’ en een ‘steenhuis’ worden genoemd, oftewel de ‘borg van Ennema’. Tussen 1681 en 1695 wordt de borg bijna volledig afgebroken en vervangen door het nu nog bestaande, vierkant …..
Coendersborch
Nuis – Groningen
In 1668 komt Ludolph Johans Coenders (ca. 1623-1679), raadsheer van de stad Groningen, in bezit van grote stukken land en de heerden (stroken land) Fossemaborg, Heringe en Harckema. Turfwinning is de opzet en nadat de veengrond is afgegraven worden bomen geplant. Een landschap van bos, langgerekte weilanden en houtsingels komt tot stand. Het huidige huis wordt in 1813 ter plaatse van het 16de-eeuw…..
Borg Welgelegen
Sappemeer – Groningen
Midden 17de eeuw start de ‘Groninger off Borger Compagnije’ de exploitatie van de Sappemeerse venen. Een van de oprichters van de compagnie, Johan Cornelis Spiel, bouwt de veenborg Welgelegen. Een naam die ongetwijfeld uitdrukking moest geven aan de mooie ligging. In 1915 voorkomt Cornelis Alexander Star
Numan (1881-1936) de sloop van Welgelegen; hij restaureert de borg. Een volgende restaur…..
Fraeylemaborg
Slochteren – Groningen
De Fraeylemaborg behoort tot de meest spectaculaire en gracieuze van de Ommelander borgen en kan worden omschreven als een complex van gebouwen dat bestaat uit de borg, een schathoes of boerderij met een duiventil en een koetshuis. Voorts zijn er kassen, een houten schuur en een prieel. De borg zelf is een symmetrisch versterkt huis met een uit het centrum geplaatste toren, het huis krijgt aan het…..
Menkemaborg
Uithuizen – Groningen
De gevelsteen in de oostgevel geeft aan dat ‘Anno 1400 is Menckemahues vornelt anno 1614 dorch Gots gnade gereparert’. Oftewel in 1400 zou het toen bestaande huis zijn verwoest om vervolgens in 1614 weer te zijn opgetrokken. Ook is het denkbaar dat er in 1614 enkel sprake was van herstel en vergroting. Met betrekking tot Uithuizen worden in 14de, 15de en 16de eeuw verschillende Menkema´s of g…..
Rensumaborg
Uithuizermeeden – Groningen
Rensumaborg kent muurdelen met kloostermoppen, waarmee het mogelijk voortkomt uit het al in 1379 genoemde Reyndismadele. In het begin van de 15de eeuw wordt het bewoond door de familie Reindesma. Na aankoop door zijn vader, laat Onno Tamminga van Alberda (1669-1743) het huis in 1700 herbouwen. Een lange rechte oprijlaan, in de as van het huis, vormt de toegang tot een huiseiland met een bepleister…..
Huize Vaartwijk
Westerbroek – Groningen
Het terrein van Vaartwijk ligt in open agrarisch gebied, ontstaan door vervening. Het huis wordt dan ook wel als veenborg aangeduid. Ook de naam Vaartwijk zal met de verveningen te maken hebben, ‘wijken’ voor de ontwatering en veenafvoer, en ‘vaarten’ waarlangs het veen naar elders wordt afgevoerd. Het huis is na de
verkoop van wat waarschijnlijk de Tjadenhoeve was, in 1798 verbouwd tot …..
Rusthoven
Wirdum – Groningen
Rusthoven is een relatief klein huis op een klein, streng symmetrisch terrein. Het wordt volgens een gevelsteen in 1686 gebouwd. Vermoedelijk in opdracht van de Groninger burgemeester Johan Eeck (1637-1713), zoon van de bouwer van buurman Ekenstein. De borg bestaat uit een vierkant gevormd voorhuis en een dwars geplaatst achterhuis. Een lange oprijlaan komt uit op het dubbel omgrachte rechthoekige…..
Bleijenbeek
Afferden – Limburg
Op 21 en 22 februari 1945 werd Kasteel Bleijenbeek verwoest. Het werd zo fanatiek verdedigd door Duitse Fallschirmjäger tegen het oprukkende Britse leger, dat luchtsteun van de RAF helaas nodig was. Bleijenbeek werd een rokende puinhoop. De ruïne heeft er stil en overwoekerd gelegen, beschermd door een brede kasteelgracht. Sinds 2012 is de ruïne echter letterlijk uit haar as verreze…..
Kasteel Amstenrade
Amstenrade – Limburg
Het dorp Amstenrade is bekend sinds begin 13de eeuw. Oudere schrijfwijzen zijn o.a. Osterode, Anstenroden, Amstenrode en Amstenraedt. Het tweede deel van de naam is ‘rode’, ‘rooiing van bos, ontginning’ is de betekenis. Het eerste deel moet de persoonsnaam ‘Ansto’ zijn. In 1779 koopt de Luikse bankier Nicolaas Willems Amstenrade. Het verouderde kasteel wordt op de vierkante toren na ge…..
Kasteel Arcen
Arcen – Limburg
Ten noorden van het dorp Arcen lag het middeleeuwse kasteel Arcen (Oude Huis). Begin 16de eeuw wordt ten zuiden van Arcen een nieuw kasteel gebouwd. Eerst het Nye huyss geheten, daarna Huys den Kamp (naar een stuk grond) en tot slot Huys Arcen (naar het dorp). Dit huis wordt verwoest en een nieuw u-vormig bouwblok komt tweede helft 17de begin 18de eeuw onder de familie Van Gelder tot stand. Het is…..
D'Erp
Baarlo – Overijssel
Oorspronkelijk werd dit kasteel Huys Baerlo of kasteel De Borcht genoemd. De oudste bekende bewoner is ridder Gerard van Baerle (1219). De naam d’Erp is ontleend aan de adellijke familie Van Erp, van 1787 tot 1962 is het hun bezit. In 1962 koopt de gemeente Maasbree het kasteel, een restauratie volgt en d’Erp wordt de ambtswoning van de burgemeester. In 2004 komt het kasteel opnieuw in…..
Landgoed Nederhoven
Beegden – Limburg
In 1483 is al sprake van Neerhof of Nierhof. Op de betreffende plek wordt volgens het ankerjaar tal in 1614 het huidige huis gebouwd, Huis Nederhoven of Nierhoven, als jachthuis voor de drie kinderen Van Dursdael. Een huis dat met de bijbehorende hoeve binnen een gracht ligt. Het vierkante, eenvoudige hoofdgebouw heeft twee grote steunberen als bijzonderheid. Na eeuwen vererving binnen de familie …..
Nieuwenbroeck
Beesel – Limburg
Voor de bouw van Kasteel Nieuwenbroeck bevond zich hier de boerderij Tghienen Broick, ‘broek of moeras’ betekenend. Halverwege de 16de eeuw wordt Broick, onder Johan van Holthuysen, vervangen door een nieuw huis, Nijhenbruick of Nieuwenbroeck. Latere verbouwingen resulteren uiteindelijk in een Lvormig,
witgeverfd hoofdgebouw (met een kleine aanbouw een U vormend), een poortgebouw en …..
Buitenplaats Bemelen ('t Gasthuis)
Bemelen – Limburg
Het buitenverblijf ‘t Gasthuis is gelegen in het gehucht Gasthuis. Dit gehucht moet in de Romeinse tijd zijn ontstaan, op de plaats van een zogenaamd gastenhuis, een rusthuis zoals die stonden langs de Heerbanen van de Romeinen. ‘t Gasthuis dankt haar naam aan het Sint Servaasgasthuis dat hier ooit langs de heerbaan annex pelgrimsroute Maastricht-Aken was gevestigd. Het buitenverblijf …..
Wolfrath
Born – Limburg
Ook Wolfrath is van oorsprong een boerderij. Gelegen in nattere, woeste broeklanden. Het tweede deel van de naam Wolfrath ligt in het verlengde van ‘rode of rade’, de aanduiding voor ‘ontginning’. ‘Wolf ’ kan duiden op het ‘dier’, maar hier meer waarschijnlijk op ‘wulf, wulg of wilg’. Om broeklanden te ontginnen werd wel
begonnen met he…..
Verduynen
Echt – Limburg
Verduynen is een streng symmetrisch rechthoekig huis gelegen op een huiseiland, dat waarschijnlijk dateert uit de tweede helft van de 17de eeuw. De voormalige moestuin, nu een geometrisch ingevulde sier tuin, ligt op een eigen eiland. Voor wat betreft de vroegste geschiedenis van Verduynen is veel onduidelijk. Dit geldt ook voor de herkomst of betekenis van de naam. Wel is er circa 1400 ene ridder…..
Kasteel Eijsden
Eijsden – Limburg
Kasteel Eijsden, bezit van de Belgische graaf Marcel de Liedekerke de Pailhe, is in 1636 in Maaslandse Renaissancestijl opgebouwd en bestaat uit twee vleugels, beide eindigend in een hoger paviljoen. Een uitspringende vierkante toren staat op de hoek waar beide vleugels samen komen. Met twee aansluitende muren wordt een kasteelplein gevormd en het geheel staat in een gracht. Al was er een eerdere …..
Kasteel Elsloo
Elsloo – Friesland
De voorganger van kasteel Elsloo stond meer westwaarts en is door het sterk stromende Maaswater ondermijnd en in verval geraakt. Dit zou de locatie van het Noormannenkamp ‘Hasloa of Escolum’ zijn geweest, een naam die tot Elsloo (het dorp) zou zijn verworden. Een nuchtere verklaring is dat Elsloo een samenstelling is van het Oudnederlandse ‘elis, els’, en ‘lo’, …..
Goedenraad
Eys – Limburg
Het huis en economiegebouwen van kasteel Goedenraad omsluiten een binnenplaats. Het huis zelf bestaat uit een vierkant hoofdgedeelte en een smallere zijvleugel, beide wit gepleisterd. Het complex komt in de tweede helft van de 18de eeuw tot stand. De naam Goedenrade wordt al veel eerder genoemd, o.a. als naam voor een hoeve. Het tweede deel van de naam, rade of rode, is vaak de aanduiding voor een…..
Gebroek
Geverik – Limburg
Kasteel Gebroek of Genbroek is ontstaan uit een boerderij bestaande uit vier vleugels rond een rechthoekige binnenhof. Vier jaarankers op de westgevel geven met ‘161*’ het tweede decennium van de 17de eeuw als bouwjaar aan. Rond 1827 koopt de Luikenaar George Louis baron de Rosen de Haren (1778-1861) het goed en de oostelijke vleugel wordt tot een gerieflijke woning verbouwd. Aanliggen…..
Gronsveld
Gronsveld – Limburg
Van het middeleeuwse kasteel Gronsveld van de heren Van Bronckhorst zijn nog resten van drie hoektorens en tussenliggend muurwerk te vinden. Op de overblijfselen van het noordoostelijk gedeelte wordt in opdracht van de Maastrichtenaar Andreas Adolf Gadiot een landhuis gebouwd ; 150 jaar blijft Gronsveld in de familie Gadiot. In 1880 volgt een verbouwing en krijgt het huis de huidige neogotische vo…..
Rijckholt
Gronsveld – Limburg
In een zeer kleine en eenvoudige parkaanleg in landschapsstijl ligt kasteel Rijckholt. Het kasteel bestaat uit een middeleeuwse toren, een hoofdvleugel en twee lagere zijvleugels en stond vroeger binnen een dubbele omgrachting. De familie Van Gronsveld laat in de 14de eeuw de grote, van oorsprong middeleeuwse vierkante toren herbouwen. Beide vleugels komen eind 17de en begin 18de eeuw tot stand, o…..
Neubourg
Gulpen – Limburg
De oudste vermelding noemt Nuwenberghe, ter onderscheiding van het eveneens in Gulpen bestaande Den ouden Burgh of Burggraef. Het moest duidelijk zijn dat Neubourg de ‘nieuwe burcht’ was. Het grootste in het Gulpdal gelegen complex kent naast het huis ook nog twee kasteelboerderijen. Beide in de vorm van
Uvormige voorburchten, een ervan staat zelfs op het huiseiland. In 1813 komt Neu…..
Aldenghoor
Haelen – Limburg
In 1212 is er sprake van een versterkt huis Ghoor (te Haelen), van de heren Van Ghoor de Horne. In het buurdorp Neer wordt een nieuw huis gebouwd, N(e)yenghoor geheten. Daarop inspelend wordt het eerdere, oudere huis, tot Aldenghoor omgedoopt. Het 17e-eeuwse hoofdgebouw bestaat uit twee haaks op elkaar staande vleugels met op de binnenhoek een zware ronde 15e-eeuwse toren van baksteen en mergel. O…..
Kasteel Heijen
Heijen – Limburg
Kasteel Heijen is vernoemd naar het gelijknamige dorp. De oudst bekende schrijfwijzen van de plaatsnaam zijn Heyden, Heydenn en Heiden. Meest waarschijnlijk verwijst de naam simpelweg naar de begroeiing van het grootste gedeelte van de gronden: heide. Eind 15de, begin 16de eeuw bouwt Hendrik Spaenrebock een nieuw kasteel, een hoofdgebouw en een smalle zijvleugel met in het midden een vierkante poo…..
Kasteel Horn
Horn – Limburg
Horn is vooral bekend door de graaf van Horne, Filips II van Montmorency (1524-1568). Hij wordt in 1568, samen met graaf Lamoraal van Egmont (1522-1568) door de Spanjaarden op de Grote Markt van Brussel onthoofd. Verschillende gebeurtenissen worden als startpunt van de Tachtigjarige Oorlog gezien; de onthoofding van beide edelen is er een van. Kasteel Horn dateert al uit de eerste helft van de 13d…..
Kasteel Meerssenhoven
Itteren – Limburg
Het uit 1743-1744 daterende en op een huiseiland staande Meerssenhoven is een U-vormig huis, bestaande uit het in classicistische stijl opgetrokken hoofdhuis en twee zijvleugels. Direct buiten de gracht en voor het huis staan rond een voorplein, de economiegebouwen en een poortgebouw. Achter het huis strekt zich een
formele aanleg uit. De eerste vernoeming spreekt over Mertzena (1345) en de naam…..
Kasteel Rivieren
Klimmen (gemeente Voerendaal) – Onbekend
Nabij het punt waar drie beken te samen komen ligt het kasteel Rivieren. Een naam die refereert aan die drie beken? Het rechthoekige huis en de nederhof staan ieder op een eigen eiland in een door de Retersbeek gevoede gracht. Catharina van Rivieren, priorin van het Norbertinessenklooster te Sint Gerlach te Houthem,
wordt in 1364 genoemd en zou het gesticht hebben. Misschien is zij daarmee de na…..
Heysterum
Linne – Limburg
Kasteel Heysterum is een langgerekt rechthoekig hoofdgebouw met aan beide kanten een vierkante toren. Het ligt in een kleine, eenvoudige landschappelijke parkaanleg. Het wordt in het midden van de 18de eeuw gebouwd en als bouwheer wordt niet alleen het Amsterdamse patriciërsgeslacht Barbou, maar ook de familie
Van der Schoor genoemd. Heysterum heeft in 1993 en 1995 ernstig te lijden gehad o…..
Borggraaf
Lottum – Limburg
Borggraaf, ‘burcht in een gracht’ is de betekenis. En inderdaad: het huis staat in een gracht , een dubbele omgrachting zelfs. Het is een klein kasteel met vier vleugels rond een binnenplaats. Tussen de binnen en
buitengracht, ten zuiden van het hoofdhuis, staat de voorburcht. Twee L-vormige bedrijfsgebouwen met een
poortgebouw omsluiten de voorhof. Vermoedelijk heeft Peter van Mer…..
Borgharen
Maastricht – Limburg
Haren was de oorspronkelijke naam van Borgharen. In 1217 is er ook sprake van de Ridders van Haren of Haeren. De uitleg van de naam lijkt dan ook de ‘borg, de burcht’, van het geslacht ‘Van Haren’. Een toren is de 13de-eeuwse oorsprong van het huis. Een ringmuur wordt nog weer later opgenomen als de ronde achterkant van een nieuw kasteel. Twee rechthoekige torens aan weerszijden volgen en …..
Kruisdonk
Maastricht – Limburg
Een andere aankoop van Petrus Dominicus Regout (1801-1878) is Cruysmolen of Kruismolen. De watermolen is ooit bezit van Servaes van Mulcken van Vaeshartelt en later van de Proosdij van Meerssen geweest. Het hier aanwezige park in landschapsstijl is vermoedelijk ook naar ontwerp van Jean Gindra (1867). In 1880 laat een zoon, Hubert Gérard Louis Regout (1832-1905), het geel gesausde huis in eclecti…..
Neercanne (Agimont)
Maastricht – Limburg
Kasteel Neercanne of d’Agimont is gelegen tegen een heuvelrug. Dit maakt een terrassenaanleg mogelijk, maar ook noodzakelijk, en resulteert in een bijna niet-Nederlands beeld. Het huidige kasteel Neercanne stamt grotendeels uit 1698 en is gebouwd in Frans-classicistische stijl, in opdracht van de gouverneur van Maastricht, Daniël Wolf von Dopff (1650-1718 ). Delen van het kasteel en ook…..
La Petite Suisse (Villa Kanjel, Dr Poelsoord)
Maastricht – Limburg
Ook La Petite Suisse was een bezitting van Petrus Dominicus Regout (1801-1878 ). In eerste instantie is er een casino, daarna een landhuis. Naam, huis en directe omgeving worden romantisch en exotisch ingevuld en met een luxe wervingsfolder (een album) moet het tot verhuur verleiden. Drie nog bestaande ijzeren
rondboogbruggen, waarvan een in cementrustieke uitvoering, geven hier nog iets van die…..
Buitenplaats Vaeshartelt
Maastricht – Limburg
Buitenplaats Vaeshartelt is een complex historische buitenplaats van 23 ha. De oorspronkelijke naam is Hartelt. In de 14de eeuw komt het in handen van Servaes van Mulcken en sindsdien wordt het gebied Hartelt van (Ser)Vaes of Vaeshartelt genoemd. In 1841 koopt Petrus Dominicus Regout (180-11878) Vaeshartelt aan voor koning Willem II (1792-1849). Na diens dood neemt Regout de buitenplaats over. Naa…..
Klein Vaeshartelt
Maastricht – Limburg
In 1861 koopt Petrus Dominicus Regout (1801-1878), grootindustrieel en oprichter van de Kristal, Glas- en Aardewerkfabrieken ‘De Sphinx’, op geringe afstand van Vaeshartelt (zie onder Vaeshartelt) de in 1857 gebouwde villa, Klein Vaeshartelt. Hij laat deze villa, net als zijn andere bezittingen, naar zijn excentrieke smaak verfraaien. Een eclectisch landhuis komt tot stand. In het begin van de…..
Proosdijpark
Meerssen – Limburg
Het Proosdijpark is het park bij de voormalige proosdij van Meerssen. Het wordt in 1642 gesticht en is in eerste instantie geometrisch ingericht. In de Franse tijd (1804) koopt Charles Clément Roemers (1748-1838) het complex. Hij laat er het ‘proosdijkasteel’ bouwen. De tuin wordt in 1890 omgevormd naar de
landschapsstijl, door de Akense tuinarchitect Lambert Freiherr von Fise…..
Kasteel Mheer
Mheer – Limburg
Het in deels nog aanwezige droge grachten gelegen slot bestaat uit vier deels 14de-eeuwse vleugels om een kleine binnenhof en een forse ronde 15de-eeuwse toren. De (arkel) torens, erkers, trapgevels, daken en toepassing van diverse soorten natuursteen en baksteen geven het kasteel een bijna pittoreske uitstraling.
Het kasteel is vanaf de 14de eeuw door verervingen binnen de familie gebleven, sin…..
Mookerheide
Molenhoek – Limburg
Jan Jacob Luden (1877-1936) die van verschillende zijden veel geld erft, koopt vanaf 1900 gronden op de Mookerheide. In de periode 1902-1905 bouwt Luden het jachtslot, dat naar de locatie is vernoemd. Naar ontwerp van de architecten Oscar (1866-1944) en Henri Leeuw jr (1861-1918) uit Nijmegen. Kosten noch moeite worden gespaard en een zeer rijk en uitbundig in Jugendstil gedecoreerd en van alle ge…..
Kasteel Obbicht
Obbicht – Limburg
Het complex kent een grachtenstelsel met drie achter elkaar gelegen eilanden en een centrale as. Na een brand in 1710 laat de uit Luik afkomstige Antoine Guillaume de Paludé (?-1787) vanaf 1780, op het meest westelijke eiland een nieuw huis bouwen. Dit naar ontwerp van de Luikse architect Jacques Barthélémy Renoz (1729-1786). Het in Lodewijk XVI-stijl gebouwde huis brandt in 1…..
Hasselholt (Het Geudje)
Oh̩ en Laak РLimburg
Kasteel Het Geudje, ook wel Huis Hasselholt genoemd, ligt aan de rand van Ohé. De Limburgse naam luidt ’t Gäötje hetgeen ‘goedje’ of ‘landgoedje’ betekent. De naam Hasselholt is afkomstig van de familie Van den Hasselholt die het in de 15de eeuw in handen heeft. Een gevelsteen geeft 1548 als stichtingsjaar aan. Het
complex van Het Geudje omvat verschillende gebouwen op een binnenhof…..
Aerwinkel
Posterholt – Limburg
In 1854 bouwt de nog jonge architect Petrus Josephus Hubertus Cuypers (1827-1921) het neogotische kasteeltje Aerwinkel. Een kasteel met spitsbogen, arkeltorentjes, pilasters en kantelen in een landschapspark dat in dezelfde periode wordt aangelegd, het huis als middelpunt heeft en mogelijk ook van de hand van Cuypers is. De buitenplaats ligt langs de steilrand van het Vlootbeekdal, ingesneden in d…..
Strijthagen
Schaesberg – Limburg
Een eerste kasteel wordt in de 13de eeuw bewoond en mogelijk gebouwd door het geslacht Streythagen of Van Strijthagen. Zijn huidige aanzien krijgt kasteel Strijthagen tussen 1710 en 1725. Dit moet onder de Duitse familie Von Clotz zijn geweest. Strijthagen bestaat nu uit een herenhuis dat met name opvalt door muren in speklagen en afwisselende lagen van baksteen en natuursteen (mergel). Westelijk …..
Genhoes
Schin op Geul – Limburg
Het kasteel heette eerder Oud-Valkenburg en pas later Genhoes. Delen van het huidige Genhoes worden in de eerste helft van de 16de eeuw door Jan van Strijthagen gebouwd, mogelijk vanuit een oudere woontoren. Genhoes wordt soms dan ook verklaard met ‘nieuw huis’ of ‘versterkt huis’. Anderen geven als betekenis Hèt Huis, hier Hèt Huis van OudValkenburg. In 1749 …..
Schaloen
Schin op Geul – Limburg
De naam Schaloen is in de loop der eeuwen op verschillende wijzen geschreven en kent meerdere betekenissen. Meest voor de hand liggend lijkt een afleiding van ‘schaliën’, dat ‘leien’ betekent. Schaloen zou dan vertaald kunnen worden met ‘Huis met de leien’. De landerijen om het huis en het hele gebied tot aan Valkenburg behoren tot Schaloen. Zelfs de burcht…..
Frymerson
Sint Odiliënberg – Limburg
Huis Bergh was een eerdere naam voor Frymerson of Freymersen. Beide naar geslachten die het huis ooit in bezit hebben gehad. Vreemd genoeg is Van Freymersen vóór Van de Bergh eigenaar, terwijl het huis eerst naar het tweede en pas later naar de eerste geslacht vernoemd is. Op het terrein staat nog een kleine omgrachte laat middeleeuwse toren met latere aanbouw. Het huidige wit gesausde hoofdhuis…..
Hoosden
Odiliënberg – Limburg
Eenduidigheid wat betreft de herkomst of betekenis van de naam Hoosden is er niet. Gesuggereerd is en tegengesproken wordt een betekenis als ‘ten oosten van’, net als een mogelijke verwijzing naar ‘hozen van overtollig water’. Mogelijk is er een relatie met ‘drassige laagte’. De stichting van Hoosden gaat terug tot in de Middeleeuwen. In 1637 komt Hoosden in handen van de Jezuïeten te…..
Millen
Sittard – Limburg
Na de Franse tijd worden de nieuwe grenzen tussen Pruissen en het nieuwe Verenigd Koninkrijk der Nederlanden bepaald. Vanaf dat moment ligt het dorp Millen aan de Duitse en kasteel Millen aan de Nederlandse zijde van de grens. Dorp, heerlijkheid en kasteel danken hun naam aan het Duitse geslacht Von Millen. Van het 14de-eeuwse complex resteren nu nog een donjon en een tweetal muurdelen. Het huis o…..
Kasteel Stein
Stein – Limburg
Kasteel en dorp Stein worden in de 13de eeuw wel aangeduid met de Steyne of de Steine, een naam die verwijst naar ‘een uit steen opgetrokken kasteel’. Er is hier sprake van een burchtruïne op een omgrachte heuvel. De hoofdburcht of Bovenste Slot bestaat uit o.a. de uit ca. 1200 daterende donjon. Daarnaast zijn er de Rode Toren, daterend uit ca. 1450 en bouwrestanten uit de tussenl…..
Hillenraad
Swalmen – Limburg
Het tweede deel van de naam Hillenraad, met varianten als ‘raedt, raij en rode’ wijst op een ‘ontginning’, een ‘rooiing’. Over het eerste deel verschillen de meningen. Een familienaam of een verband met ‘Helle’, ‘flauwe helling’, worden genoemd. Hillenraad is een 14de-eeuwse vierkante waterburcht bestaande uit een hoofdgebouw met drie vle…..
Zuidewijk (Spick)
Swalmen – Limburg
Zuide(r)wijk Spick bestaat uit een complex van een 17de-eeuws herenhuis met de aansluitende boerderij en dienstgebouwen rond een binnenplaats en is gelegen op een eiland. Tuinen parkaanleg blijven beperkt tot de
moestuin en een doolhof genaamd wandelbos. Tegenwoordig bewoont de vierde generatie Thissen de kasteelhoeve. Het eerste deel van de naam is ontleend aan de familie Heereman van Zuydtwijc…..
Vliek
Ulestraten – Limburg
In de 14de eeuw ligt op een nat en drassig stuk grond een burcht dat bekend heeft gestaan als ‘De Vleeck’. Die naam gaat over op huis en bewoners, Vliek van het geslacht Van Vliek. Vliek in haar huidige vorm dateert uit 1725, als de Maastrichtse burgemeester Mathias Karel de Lennaerts een woonhuis laat (ver)bouwen. Rond 1800 worden aan de achterzijde van het huis twee bouwhuizen en een tiendsc…..
Blumenthal (Bloemendal)
Vaals – Limburg
Schloss Blumenthal of Huis Bloemendal (‘bloemrijk dal’?) is in opdracht van de Akense lakenfabrikant Johannn Arnold von Clermont (1728-1795) in de periode 1791-1795 gebouwd. Von Clermont verplaatst zijn lakenfabriek in 1761 naar Vaals. 30 Jaar woont en werkt Von Clermont in Huis Clermont , daarna heeft hij behoefte aan een iets verder weg gelegen buitenverblijf. Daarom wordt Blumenthal gebouwd…..
Cortenbach
Voerendaal – Limburg
Cortenbach is in de 14e eeuw en opnieuw in de 17e eeuw in bezit van de familie Van Cortenbach, vermoedelijk naamgever van het goed en de gelijknamige beek. In 1713 komt een nieuw huis tot stand in opdracht van de Akense handelaar Herman Lamberts. In 1776 volgt een grondige verbouwing tot de huidige invulling. Van de eerdere laatmiddeleeuwse burcht blijven slechts twee middeleeuwse ronde torens bew…..
Kasteel Puth
Voerendaal – Limburg
Het oorspronkelijke 14de-eeuwse kasteel Puth is gebouwd door de ridders van Putt. Het dorpje Puth (ca. 10 km noordelijker) is vernoemd naar de daar aanwezige diepe waterputten. In de 18de eeuw komt het rechthoekige herenhuis tot stand, deels opgetrokken uit baksteen, deels uit mergelsteen. De om het huis gelegen gracht is van oorsprong een visvijver. Voor het huis ligt de versterkte U-vormige kast…..
Kasteel Well
Well – Limburg
Kasteel Well ligt bij het dorp Well. Dit dankt haar naam aan een ‘Welle’, ‘aanlegplaats’ (of ‘oversteekplaats’ ), aan (of over) de Maas. De combinatie van de Maas als vaarroute en de oversteekplaats maakt het punt belangrijk. De oorsprong van het kasteel is dan ook een donjon. De donjonrestanten liggen nog onder de binnenplaats van het hoofdgebouw, dat haar huidige vorm krijgt onder Ad…..
Cartils
Wijlre – Limburg
Vroeger bestond ook Cartils uit een burcht, voorburcht en omgrachting. Nu staat er een 17de/18de-eeuws
rechthoekig gebouw met een 15de-eeuwse ronde toren aan de achterzijde. Een deel van de boerderijgebouwen met poorttoren dateert uit dezelfde periode als het hoofdhuis. De gracht is in 1883, toen het huis werd gerestaureerd, gedempt. Het huis wordt gedeeltelijk door een park in landschapsstijl …..
Kasteel Wylre
Wijlre – Limburg
De naam Wijlre voor dorp en kasteel wordt eerder ook geschreven als o.a. Wylre en Wilre. De naam is ontstaan uit het Romaanse vîllâre, dat voortkomt uit vîllâ, ‘boerderij’. In 1652 verkrijgt Johan Arnold van Wachtendonck door vererving Wylre. In 1652-1654 volgt de bouw van het huidige kasteel. Het is een langgerekt rechthoekig huis, opgetrokken uit bakstenen met…..
Kasteel Croy
Aarle-Rixtel – Noord-Brabant
Dit kasteel, waarvan onbekend is in welk jaar het is gebouwd, dankt zijn naam vermoedelijk aan Jacob van Croy (1436-1516). Hij verwerft het goed in 1477. Het is echter opmerkelijk dat het kasteel zijn naam draagt als men weet dat hij slechts zeventien jaar eigenaar is geweest en het domein ook in handen van talrijke andere eigenaren is geweest. Het aanwezige muuranker uit 1599 markeert mogelijk ee…..
Wallsteijn
Achtmaal – Noord-Brabant
Vermoedelijk is Wallsteijn rond 1810 gebouwd waarna het rond 1910 wordt veranderd en uitgebreid. Binnen zijn enige aardige interieurs bewaard gebleven. Het koetshuis, dat met blauwe Hollandse dakpannen is gedekt, wordt in 1872 gebouwd. Nu heeft Vereniging Natuurmonumenten de zorg voor dit landgoed, dat grenst aan en onderdeel is van de Buisse Heide. Zijn naam dankt het complex aan de Zundertse sch…..
Asten
Asten – Noord-Brabant
De geschiedenis van dit vervallen kasteel begint in 1399. Het feit dat Asten op de grens ligt van voormalige hertogdommen Brabant en Gelre is hier betekenisvol. Het huis is aanvankelijk een mansio of uithof maar ontwikkelt zich tot een verdedigbaar kasteel. Vanaf de 17de eeuw fungeert het als adellijk huis van Bernard van Merode (1570-1640), die het goed aanzienlijk vergroot. In de 18de eeuw treed…..
Eyckenlust
Beek en Donk – Noord-Brabant
Johanna van Brabant (1322-1406) verleent Aarlebeek en Rixtel heerlijke rechten en beleent deze aan Dirk de Rovere. Het Italiaanse woord rovere betekent eik. Na een periode waarin de heerlijkheid is opgeheven, stelt de Spaanse koning Philips IV (1605-1665) in 1642 de heerlijkheid Beek in, die hij in 1646 in leen uitgeeft aan Philips van Leefdael (1610 -1681). Hij bouwt er vermoedelijk in 1658 een o…..
Ossenbroek
Beers – Noord-Brabant
Tussen Beers en Haps ligt het 120 ha. tellende goed Ossenbroek. Op dit landgoed, dat tussen 1750 en 1800 is ontwikkeld, is een veelzijdige natuur aanwezig. Er zijn broekbossen waar elzen, hazelaars, varens en kamperfoelie groeien, maar er zijn naast vruchtbare agrarische gronden ook stelselmatig aangelegde eiken- en
beukenbossen. Het huis is in de 18de eeuw gebouwd en het wordt dan meestal als j…..
De Wamberg
Berlicum – Noord-Brabant
De bankiersfamilie Van Lanschot, die uit Loon op Zand stamt en in Den Bosch een handel in koloniale waren drijft, bezit De Wamberg vanaf 1734. Zij verkoopt het landgoed in 1768 aan de van oorsprong Vlaamse familie Van Rijckevorsel, die zich in 1684 in Den Bosch vestigt. Het kasteel dateert uit 1620 en het wordt in 1769 en in 1910 vergroot. Over de naam bestaat een vermoeden dat dit zou zijn afgele…..
Bouvigne
Breda – Noord-Brabant
Vanaf 1494 is Bouvigne lang het bezit van het geslacht Van Brecht. Jan van Brecht bouwt het kasteel, dat Boeverijen heet. Mogelijk slaat de naam op het Latijnse woord boveria, dat lage weide, broek of donk betekent. In 1611 koopt Jan Keermans (?-1615) dit masion de plaissance. Hij vergroot zowel het kasteel als het landgoed. Het huis krijgt een extra etage en het markante zevenhoekige torentje. De…..
Burgst
Breda – Noord-Brabant
Noordelijk van Breda ligt Burgst dat voorkomt uit een gelijknamige heerlijkheid van 1265. Vanaf de 15de eeuw bewonen de Heren van Burgst hier een eenvoudig huis. Naar verluidt is de naam samengevoegd uit de woorden burg en ast of eest. Dit laatste kan duiden op een gebouw waarin men chicorei en mout boven een oven droogt, terwijl burg een verouderde schrijfwijze van het woord burcht is. Als vrijme…..
Huis Weilust
Breda – Noord-Brabant
Het huis zoals wij het nu kennen, dateert van 1787 en wordt gebouwd in opdracht van de Bredase brouwer J.J. Havermans. Hij bezit dan de brouwerij De Drie Hoefijzers. Deze brouwerij is tussen 1538 en 2004 in bedrijf geweest. Het op Huis Weilust gebouwde huis komt in de plaats van een kleine hofstede met herenkamer die langzaam is uitgegroeid tot een herenhuis. Helaas is de boerderij, die een onderd…..
Wolfslaar
Breda – Noord-Brabant
Wolfslaar is een monumentaal blokvormig landhuis dat boven het souterrain twee bouwlagen telt. Het is in 1862 gebouwd in opdracht van Charlotte Storm-Cuypers in een wat samengeraapte stijl. Bij de bouw gebruikt men veel natuursteen en past men pleisterwerk toe. Het interieur is rijkelijk geornamenteerd. Mogelijk dat het landschappelijke park in 1880 is aangelegd door de uit Leuven afkomstige lands…..
Zoudtland
Breda – Noord-Brabant
Vanaf 1700 ontstaan langs de uitvalswegen van Breda naar Princenhage en Grinneken kleine buitenplaatsen van rijke burgers of militairen. Door stadsuitbreidingen zijn deze gedeeltelijk in de stad komen te liggen, zo ook Zoudtland. De naam dankt het goed hoogstwaarschijnlijk aan de vroegere eigenaar Peter van Soutelant (?-1676). De buitenplaats is oorspronkelijk een boerderij met een herenkamer. Na …..
Zuidewijn
Capelle – Noord-Brabant
Zuidewijn wordt ook wel Zijdewinde genoemd. Een ouder gelijknamig kasteel verdwijnt in 1421 als gevolg van de alles vernietigende St. Elisabethsvloed. Dat kasteel bevindt zich dan aan het Oude Maasje nabij het dorp Besoijen. Uit de vroegste bewoningsgeschiedenis is Johannes van Strijen bekend. Hij leeft aan het einde van de 13de eeuw. Als gevolg van de overstroming verlaten de bewoners het kasteel…..
Den Eikenhorst
Esch – Noord-Brabant
Pas in de 21ste eeuw komt het uit 1806 daterende Den Eikenhorst op de monumentenlijst en is het aan de zorg van het Brabants Landschap toevertrouwd. Het vermoeden bestaat dat de landschappelijk tuin door Louis P. Zocher (1820 -1915) is aangelegd. Anderen beweren dat Jan David Zocher jr. (1791-1870) het park heeft aangelegd. Daarvóór benut men de grond voor agrarische doeleinden. De veranderingen…..
Kasteel Geldrop
Geldrop – Noord-Brabant
In 1974 koopt de gemeente Geldrop Kasteel Geldrop voor een symbolisch bedrag waarmee een einde komt aan de eeuwenlange particuliere bewoning. Het vermoeden bestaat dat het kasteel rond 1350 is gebouwd. Lange tijd behoort het toe aan leden van het geslacht Van Horne, al wonen zij er nauwelijks waardoor het vervalt. In 1616 keert Amandus van Horne (1550-1617) deze teloorgang door de oprichting van e…..
AGENDA
- Geldrop The Christmas Castle
- Sat 21 Dec 2019
Kasteel Gemert
Gemert – Noord-Brabant
Dit kasteel behoort in oorsprong toe aan de in 1391 opgerichte Duitse Orde. Deze middeleeuwse ridderorganisatie komt voort uit de kruistochten waarbij zij zieken en gewonden verzorgen. Kasteel Gemert dateert van rond 1400. Het wel en wee van dit kasteel loopt gelijk op met de maatschappelijke positie van de Duitse Orde. Nadat Napoleon Bonaparte (1769-1821) de Orde in 1809 opheft, treedt in toeneme…..
Valkenberg
Gilze – Noord-Brabant
Dit landgoed, dat 220 hectaren telt, ligt westelijk van de gemeente Gilze-Rijen. De vroegst bekende eigenaresse heet Lijsbeth van Valkenberg. In 1440 koopt Willem van Berchem het goed dat lange tijd in zijn familie zou blijven. Bij het sluiten van de Vrede van Munster in 1648 koopt de dan werkloos geworden maar vermogende generaal Antonius Crocq het landgoed aan. Als via vererving Benjamin van der…..
Kasteel Nemerlaer
Haaren – Noord-Brabant
De oudste vermelding van dit kasteel dateert uit 1303. Het wordt dan het Amerlaer genoemd. De Amer is een hier stromend riviertje dat later de naam Nemer krijgt. Een laar is een open plek in een bos. Dit van oorsprong omgracht versterkte huis wordt in de 18de eeuw verbouwd tot buitenplaats. Na de aankoop in 1852 door Donatus A . van den Bogaerde van Terbrugge (1829-1895) volgt een verbouwing. In z…..
Kasteel Heeswijk
Heeswijk-Dinther – Noord-Brabant
Kasteel Heeswijk dateert uit de 11de eeuw en is dan een zogenaamd mottekasteel. Hiermee bedoelt men een verdedigbare stenen toren die op een ronde, omgrachte aardeterp staat. Almericus van Heeswijk is een van de vroegste kasteelbewoners. Het goed wordt door de eeuwen heen geregeld belegerd, beschadigd, hersteld of verbouwd. In het Rampjaar 1672 verblijft Lodewijk XIV (1638-1715) kort op het kastee…..
Zwanenburg
Heeswijk-Dinther – Noord-Brabant
Aan Zwanenburg is goed te zien dat het in fases is gebouwd, waarbij het oudste deel, dat is voorzien van een trapgevel, vermoedelijk dateert uit het begin van de 16de eeuw. Net als elders in ons land worden ook in deze streken stenen huizen gebouwd ter verdediging van have en goed. Men noemt deze niet altijd permanent bewoonde bouwsels in Brabant een steenen kaemer. Dikwijls worden zij omgracht, z…..
Kasteel Heeze
Heeze – Noord-Brabant
In Brabant komt het verschijnsel van de buitenplaats als zomerse vluchtplek van de stedeling minder voor. Toch zijn er in deze provincies buitenplaatsen die qua opzet en uitstraling voldoen aan de criteria zoals die in het westen gelden. Dit zijn de kastelen Asten, Geldrop, Croy, Eyckenlust en Heeze. Het laatstgenoemde kasteel is ooit onderdeel van de heerlijkheid Heeze, Leende en Zesgehuchten. Op…..
Zwijnsbergen
Helvoirt – Noord-Brabant
Het jaar 2001 is rampzalig voor Zwijnsbergen. Dan brandt het hoofdhuis en de karakteristieke traptoren tot de grond af. Na deze fatale brand restaureren de eigenaren met behulp van schilderijen en oude foto’s het huis waarvan de wortels reiken tot in de 14de eeuw. Zijn naam dankt het goed aan leenheren die de naam De Sweenbergh dragen en in Helvoirt een hof inrichten. Dit vroegere versterkte en …..
Russendaal
Langenboom – Noord-Brabant
Dat religieuze ordes er vroeger ook buitenplaatsen op nahouden, bewijst de geschiedenis van Russendaal. Dit huis, dat in 1864 wordt gebouwd en vermoedelijk is ontworpen door de architect Albert Slootmaekers S.J., wordt door de Jezuïeten als campagne of buitenverblijf gebruikt. Na het herstel van de kerkelijke hiërarchie in 1853, neemt het aantal roepingen binnen de Rooms-Katholieke kerk toe, waa…..
Velder
Liempde – Noord-Brabant
Op Velder vindt men zogenaamde natte bossen en in het Veldersbos bevindt zich nog een sterrenbos, dat uit 1750 dateert. De omvang van het landgoed bedraagt 160 hectaren. De naam zou zijn samengevoegd uit de woorden veld en laar of laer. Het eerstgenoemde woord bezit vele betekenissen maar ook woeste grond, open land of akkerland. Het woord laar duidt op een open plek in een bosgebied. De oudste be…..
Het Witte Kasteel
Loon op Zand – Noord-Brabant
Rond 1300 geeft de hertog van Brabant de heerlijkheid Venloon uit aan Willem II van Horne (1240-1304). Tijdens de Tachtigjarige Oorlog gaat het kasteel meermalen over in het bezit van de elkaar bestrijdende partijen. Als Engelbrecht van Immerseel (ca. 1660-1652), die dan eigenaar is van Loon op Zand en Helena de Montmorency (?-1648) trouwen, komt een aanzienlijk bezit tot stand. Na hun dood worden…..
Seldensate
Middelrode – Noord-Brabant
Als de gemeente Sint-Michielsgestel Seldensate in 1971 aankoopt, is het al verwaarloosd. Deze 14de-eeuwse omgrachte buitenplaats is waarschijnlijk door rijke Bosschenaren aangelegd om te dienen als zomerverblijf. Mogelijk dat de naam seldene zate bijzondere hoeve of landgoed betekent. Misschien maken de eigenaren gebruik van de rivier de Aa waaraan dit domein dan ligt. In voorkomen en omvang veran…..
Soeterbeek
Nuenen – Noord-Brabant
Soeterbeeck komt voort uit een Augustinessenklooster en is genoemd naar de Soetbeeck, zoals een zijtak van de rivier De Dommel hier heette. Het komt in de plaats van een ouder, op te drassige grond gebouwd klooster. De Dommel is van belang omdat de nonnen dan leven van het vervaardigen van linnen dat zij in de rivier wassen. Als gevolg van de Alteratie mogen de nonnen geen novicen meer aannemen. D…..
Baest
Oostelbeers – Noord-Brabant
Baest wordt door paus Pius IV (1499-1565) in 1560 aangewezen als het buitenverblijf van de Bossche bisschop, nadat hij in datzelfde jaar het bisdom ’s-Hertogenbosch opricht. Mogelijk dat het nog immer grote landgoed ook voor een bisschoppelijk inkomen moet zorgen. Vóór die tijd is het domein lange tijd het bezit van de Norbertijnen van de Abdij van Tongerlo. Na de Vrede van Munster in 1648 wor…..
Slotje Brakestein
Oosterhout – Noord-Brabant
In en rond Oosterhout bevinden zich vroeger talrijke kleine landhuizen, die men hier ook wel slotjes noemt. Bekend is dat in 1422 hier een omgrachte boerderij heeft gestaan en dat 150 jaar later het Huys van den Brake er is gebouwd. In 1688 gebruikt men de naam Brakestein. Rond 1700 vormen twee haaks op elkaar staande
vleugels het woonhuis, maar deze worden vlak voor 1830 tot een vierkant geheel…..
Landgoed Haanwijk
Sint-Michielsgestel – Noord-Brabant
Haanwijk is een buurtschap, een landgoed en een natuurgebied gelegen nabij Halder in Sint-Michielsgestel. Het goed omvat circa 110 ha. Het kasteel dateert zowel uit de 17de als de 18de eeuw, waarbij de huidige ingang uit 1834 dateert. De naam is mogelijk afkomstig van Johan van Hanwic die in 1306 met dit kasteel in verband wordt gebracht. Latere bronnen berichten over een boerenhoeve maar ook over…..
Zegenwerp
Sint-Michielsgestel – Noord-Brabant
Ook Zegenwerp behoort tot de bezittingen van Het Noordbrabants Landschap. Het landgoed telt 70 ha. en ligt zuidelijk van St-Michielsgestel. Het huis dateert uit de tweede helft van de 18de eeuw en is eenvoudig van opzet. In 1809 koopt Willem A.A.L. van Geusau (1783-1855) het aan. Hij is dan burgemeester van het dorp en gehuwd met Sybilla H.W. Umbgrove. In 1811 krijgt dit echtpaar een dochtertje Ca…..
De Strijdhoef
Udenhout – Noord-Brabant
Willem F. van Dopff (1721-1794) bouwt deze buitenplaats tussen 1772 en 1792. De naam houdt verband met een zich hier bevindend en uit 1380 daterend leengoed dat De Grote Strijdhoeve heet en dat zijn echtgenote Seyna A.E. van Borssele (1733-1816) inbrengt. Later kopen zij ook De Kleine Strijdhoeve. Vanaf 1788 bewoont het echtpaar De Strijdhoef. Hun nazaten bezitten dit kasteel nog altijd. In het ka…..
Anneville
Ulvenhout – Noord-Brabant
Zuidelijk van Breda ligt Anneville dat vanaf 1844 wordt aangelegd door de historicus Prosper Cuypers van Velthoven (1803-1882). Hier vormt een oude pachtboerderij met herenkamer de oorsprong van deze buitenplaats. Architect is de uit België afkomstige Antoine Trappeniers (1824-1887) die in 1851 met de bouw van het huis begint. Anneville, dat nog steeds in bezit is van nazaten van de stichter, wor…..
Hondsdonk
Ulvenhout – Noord-Brabant
De eerste vermelding van Hondsdonk dateert uit 1364. Dan is sprake van een boerderij in het bezit van Claeus van Oekel. Dit pand brandt in 1657 af. Rond 1700 is Cornelis van Blijenburg (1654-?) eigenaar van het huis, dat dan inmiddels meer op een buitenplaats lijkt. In de 18de eeuw zijn veel militairen in Brabant gelegerd. In 1777
koopt adjudant-generaal Lucas van der Borch (1738-1820) het domei…..
Luchtenburg
Ulvenhout – Noord-Brabant
In 1518 geeft Hendrik III van Nassau (1443-1538), Heer van Breda, een onontgonnen grondgebied in leen uit aan zijn rentmeester Hendrik Montens (1470-1548). De leenheer is een oom van Willem van Oranje (1533-1584) en onder zijn regering beleeft Breda een grote bloeiperiode. Hij geeft ook de opdracht tot de bouw van het Kasteel van Breda. Het huis op het goed Luchtenburg dateert uit de 17de eeuw en …..
Beukenhorst
Vught – Noord-Brabant
Rond Vught bevindt zich tot het einde van de 18de eeuw een heidegebied. Hier koopt Theodoor F. van Santvoort (?-1818) in 1780 een gebied om er een buitenplaats aan te leggen. Door zijn eerdere grondaankopen ontstaat een omvangrijk gebied. Johanna van Lanschot is de volgende eigenaar,
gevolgd door haar neef Henricus van Lanschot (1797-1887). In 1915 koopt Frederik H. Fentener van Vlissingen (1882…..
Zionsburg
Vught – Noord-Brabant
In de naam Zionsburg klinkt een verbintenis door met het Heilige Land. Begrijpelijk als men weet dat de Duitse Orde hier in 13de eeuw veel bezittingen heeft. Deze geestelijke ridderorde, die haar oorsprong heeft in de derde kruistocht van 1189, richt zich op de zorg voor zieken en hulpbehoevenden. In Vught bouwt de orde een zogenaamd commandeurshuis van waaruit de organisatie activiteiten ontplooi…..
Mattemburgh
Hoogerheide – Noord-Brabant
Vanaf 1807 koopt Petrus J. Cuypers (1763-1844) hier grond aan en creëert een groot landgoed dat gedeeltelijk aan de Oosterschelde grenst. Cuypers, gehuwd met Maria van Mattemburgh, is tussen 1818 en 1827 burgemeester van Bergen om Zoom. Het landgoed krijgt haar familienaam. Mattemburgh ligt op de zogenaamde Brabantse Wal ligt en bestaat uit vennen, heide- en landbouwgrond en loof- en dennenbo…..
Wouwse Plantage
Wouwse Plantage – Noord-Brabant
Oorspronkelijk ligt hier een veenmoeras met zandgronddelen. Het moeras verveent en het gebied
ontwikkelt zich tot heidegebied. Een in opdracht van Jan III van Glymes (1452-1532) in 1504 aangelegd bos, dat de Wouwse Plantage wordt genoemd, is in feite het eerste houtproductiebos van ons land. Later volgen meer uitbreidingen van dit domein. Een hier gelegen boerderij wordt bij herhaling verwoest e…..
De Moeren
Zundert – Noord-Brabant
Westelijk van Zundert ligt De Moeren. Dit gebied kenmerkt zich door afwisselende naald- en loofbossen met houtwallen en agrarisch gebied. Het grenst aan de Oude Buisse Heide maar ook aan de bezittingen van de Trappistenabdij Maria Toevlucht. Willem Snellen (1599-1677) koopt hier in 1646 een stuk land om het te ontginnen en in er turf te kunnen winnen. In 1817 bouwt men hier een landhuis in empires…..
Oostermeer
Amstelveen – Noord-Holland
Ooit stonden er vele buitenplaatsen langs de Amstel. Daar resteren er nog een paar van, waaronder Oostermeer. De naam houdt verband met de ligging ten oosten van het vroegere Pancras- of Banckenmeer. In de 17de eeuw bezit Claes Claeszn Hooft de buitenplaats vele jaren. Doordat meerdere Amsterdamse kooplieden eigenaar van Oostermeer zijn geweest, is het niet meer duidelijk aan wie de buitenplaats h…..
Wester-Amstel
Amstelveen – Noord-Holland
Begin 1600 kopen Amsterdamse kooplieden langs waterwegen grond om het te kunnen verpachten aan boeren of om er een buitenplaats te realiseren. Zo koopt koopman/burgemeester Nicolaas Pancras (1622-1678) in 1662 aan de westzijde van de Amstel twee boerderijen. Deze sloopt hij en bouwt er een buitenplaats, die hij wegens de westelijke ligging aan de rivier Wester-Amstel noemt. Op de veenachtige grond…..
Amstelrust
Amsterdam – Noord-Holland
Vaak wordt gezegd dat Frankendael de enige Amsterdamse buitenplaats is. Dat is onjuist want ook Amstelrust bevindt zich binnen de stadsgrenzen. Oorspronkelijk is dit domein het bezit van de Amsterdamse schepen Michiel Reynierszn Pauw (1590-1640). Na verwerving door notaris Sijbrandt Corneliszn in 1635 noemt men de hofstede Groenhoven. Later bouwt eigenaar Michiel Gijsbertszn Popta een nieuwe buite…..
Frankendael
Amsterdam – Noord-Holland
Frankendael is ‘het laatste huis in de Meer’. De Amsterdamse buitenplaatscultuur neemt in de 17de eeuw een hoge vlucht. Deze begint met de aanleg van tal van hofstedes in bijvoorbeeld de in 1612 drooggemalen Beemster maar ook en vooral langs de oevers van de in 1629 drooggemalen Watergraafsmeer. In dit gebied, dichtbij de stadshuizen aan de grachtengordel, bouwen gefortuneerde Amsterda…..
Berg en Vaart
Ankeveen – Noord-Holland
In de 17de eeuw vergrootten Amsterdamse kooplieden het grondareaal in Holland door ontginning en inpoldering. De nieuwe gebieden krijgen een agrarische bestemming of worden benut voor de aanleg van buitenplaatsen. Zo geven de Staten van Holland in 1625 toestemming aan een groep investeerders om het gebied rond Kortenhoef en Ankeveen te ontginnen en om er zand te winnen. Ank betekent plas of kolk e…..
't Oude Hof
Bergen – Noord-Holland
Op het middelste van drie met grachten omgeven eilanden, waar nu het huis op staat, bevindt zich in de late Middeleeuwen een versterkt herenhuis, ooit het bezit van het geslacht Van Haemstede Montigny (1285-1438). Na hen volgen de families Van Borssele (1438-1507) en Van Brederode (1507-1568). Het huis wordt in de Tachtigjarige Oorlog verwoest. In de 17de eeuw ontwikkelt Anthonis Studler van Zurck…..
Akerendam
Beverwijk – Noord-Holland
Akerendam wordt in 1636 aangelegd door de Amsterdamse koopman Jan Bicker (1591-1653). Net als veel andere succesvolle Amsterdammers creëert hij deze buitenplaats om tijdens de zomer de onwelriekende stad te kunnen ontvluchten. In zijn tijd noemt men Akerendam dan ook wel Bickers Hoffstee. De buitenplaats ligt dan aan het Wijckermeer en is direct per boot vanuit Amsterdam te bereiken. Om deze …..
Scheybeek
Beverwijk – Noord-Holland
Vermoedelijk dateert Scheybeek van rond 1620. Het lag toen op een strandwal bij het Wijkermeer. De buitenplaats is genoemd naar een daar stromende duinbeek die Scheybeek heette. In 1642 weidt Vondel een hofdicht aan de hofstede:
De klare Beeck, uit schorre duinen
Gesproten, om uw ackerlant
Uw vijvers, bosch en groene tuinen,
Langs oevers, dicht met loof beplant,
Te laven met een lieflijck m…..
De Beek
Bloemendaal – Noord-Holland
Haarlem telt in de 17de eeuw veel blekerijen in haar omgeving. Hier doet men de was van stedelingen. Ook De Beek is een blekerij. Rond 1636 kopen de doopsgezinde zwagers Lucas van Beeck en Lucas de Clercq De Beek en vergroten het. Een deel is bestemd voor een eenvoudige buitenplaats dat Clercq en Beeck wordt genoemd, tot Van Beeck in 1649 enig eigenaar wordt. Zijn nazaten wijzigen rond 1700 de naa…..
Saxenburg
Bloemendaal – Noord-Holland
Van het Saxenburg van 1618/1620 rest weinig. Bierbrouwer Joost Vergraft koopt hier dan grond voor de aanleg van een buitenplaats. Dit huis krijgt een U-vorm en ook de fontein baart opzien. In 1638 koopt Christoffel Thijs (?-1680) de plaats en noemt het Saxenburg, naar zijn gelijknamige huis aan de Amsterdamse Keizersgracht. Hij verkoopt Rembrandt het pand aan de Jodenbreestraat. Eigenaar Hendrik T…..
Marquette
Heemskerk – Noord-Holland
Voor 1612 noemt men dit goed Huys tot Heemskerck. Graaf Willem II laat er rond 1225 een versterkte burcht bouwen. Als Daniël de Hertaing (?-1625) het in 1612 koopt noemt hij het Marquette. Hij is in zijn geboortestreek Henegouwen Heer van Marquette. In 1717 koopt de Amsterdamse brouwer Joachim Rendorp (1671-1730) de buitenplaats. In 1740 erft zijn zoon, de Amsterdamse burgemeester Pieter Rend…..
Berkenrode
Heemstede – Noord-Holland
In 1284 beleent Floris V (1254-1296) een knaap in zijn dienst met de heerlijkheid Berkenrode. De ambachtsheer van de heerlijkheid, waartoe ook een kasteel behoort, mag ondermeer rechtspreken. Later bezit de adellijke familie Van Berkenrode hier veel grond. Tijdens het Beleg van Haarlem in 1573 wordt het kasteel grotendeels verwoest. De geschiedenis van Berkenrode loopt parallel met die van de nabu…..
Gliphoeve
Heemstede – Noord-Holland
In 1782 koopt Louis Gunst de laken- en lijnwaadblekerij Bleeklust met huis, tuin, droogberg, bleekvelden, weilanden en huisje. Vier jaar later erft zijn tweede vrouw Catharina Vleck de helft van de blekerij. De andere helft gaat naar de kinderen. Op het geheel rust een zware hypotheek, waardoor de kinderen al snel afstand van de erfenis doen en de weduwe het bedrijf alleen voortzet. Met behulp van…..
Groenendaal en Bosbeek
Heemstede – Noord-Holland
In 1631 verkoopt de grondspeculant Jan Lubbertszn Busch een hofstede aan Hendrick Coymans (?-1641). Zijn zoon Caspar verkoopt het goed in 1661 aan Edmond Schardinel, die het Rustmeer noemt, wegens het zicht op de Haarlemmermeer. In 1690 koopt Cornelis Bors van Waveren (1662-1722) het en voegt het samen met Meervliet. Hij sloopt het huis en noemt de nieuwbouw Bosbeek. Later voegt hij de buitenplaat…..
De Hartekamp
Heemstede – Noord-Holland
In de 16de eeuw ligt hier een boerenhofstede, die tot 1662 Thorenvliet heet. In dat jaar wordt Hendrik Zeegerszn van de Camp eigenaar en noemt het de Hartekamp. De buitenplaats trekt beroemde eigenaren en gasten aan. Zo bezit de bekende dichter Jacobus Heiblocq (1623-1690) het tussen 1680-1687. Na 1692 bouwt Johan Hinlopen (1648-1709) het huis met een geometrisch aangelegde tuin en oranjerie. Dan …..
Ipenrode
Heemstede – Noord-Holland
Ipenrode of Iepenrode komt waarschijnlijk voort uit een hofstede die oorspronkelijk Voorkoekoek heet. Er was ook een hofstede bekend die de naam Achterkoekoek droeg. De aanleg van de Leidse Trekvaart in 1657 maakt dat de hofstedes voor altijd van elkaar worden gescheiden. De vroegst bekende eigenaar is Cornelis Franse uit 1606. In 1716 koopt de Haarlemse burgemeester Abraham Guldewagen (1667-1728)…..
Huis te Manpad
Heemstede – Noord-Holland
Het Manpad dankt haar naam aan een zandpad dat van de verharde Herenweg naar de duinen leidde. Zo’n voet- of zandpad noemde men een manpad. De Herenweg (genoemd naar een leger of heir) is eeuwenoud en dient in de late Middeleeuwen om militaire troepen in oorlogstijd of bij nood snel te kunnen verplaatsen. De weg loopt dan van Den Haag tot ver voorbij Haarlem en verbindt grote delen van de ku…..
Meer en Berg en Mariënheuvel
Heemstede – Noord-Holland
Op Meer en Berg zijn drie ontwerpers actief geweest. De Franse architect Daniël Marot (1661-1752) tekent in 1729 een plan dat in 1794 in het oostelijk deel door Johan David Zocher jr. (1763-1817) wordt aangevuld. Bij een vijver liggen dan twee, mogelijk door Marot aangelegde heuvels, van waaraf men de Haarlemmermeer ziet. Ook is er een pomphuis dat vijf fonteinen van waterdruk voorziet. Nu be…..
Nijenburg
Heiloo – Noord-Holland
Rond 1600 laat de Alkmaarse burgemeester Gerrit van Egmond van de Nijenburg (1576-1636) hofstede De Nijenburg te Heiloo aanleggen. Jaren later bouwt zijn kleinzoon het huis dat wij kennen. Ook legt hij de tuinen aan, waar veel bijzondere beeldhouwwerken te zien zijn geweest. Hercules en Hydra zijn bewaard gebleven, alsmede een afgehakte kop van de god Pan. Deze kop staat op een sokkel achter het h…..
De Zwaluwenberg
Hilversum – Noord-Holland
In 1951 verwerft het Ministerie van Defensie De Zwaluwenberg. De geschiedenis van het goed begint tijdens de Tachtigjarige Oorlog als er veel vraag naar hout is. De grootschalige houtkap leidt tot ontbossing met uitgestrekte heidevelden als gevolg. In 1837 verwerven de Erfgooiers hier veel grond, al komt 1.700 hectaren in particuliere handen. Na de dood van Johannes Ruijs in 1883 graaft de familie…..
Oud-Bussem
Huizen – Noord-Holland
De 16e-eeuwse nederzetting Oud Bussem wordt in 1570 door het stadsbestuur van Naarden en enige Gooise dorpen geschonken aan Paulus van Loo (1530-1596), baljuw van Het Gooi en slotvoogd van het Muiderslot. In dit gebied wonen de Erfgooiers, die eeuwenoude schaar- of beweidingsrechten bezitten. Op basis van deze rechten vormen zij een zelfbesturend boerenorgaan of marke. In 1629 koopt de Amsterdamse…..
Oud-Crailo
Huizen – Noord-Holland
Het woord Crailo, een buurtschap in Huizen, is een samenvoeging van de woorden kraai en loo (bos). Het huidige Oud-Crailo omvat een hectare grond. Het huis wordt in 1856 gebouwd, mogelijk naar een ontwerp van Jan David Zocher jr. (1791-1870). Later breidt architect Wouter Hamdorff (1890-1965) het verder uit. Het complex is onderdeel van een landgoederenstrook aan de noordzijde van Het Gooi. In 162…..
Larenberg
Laren – Gelderland
Larenberg, dat 24 hectaren telt, ligt op het hoogste punt in Laren waarbij een zichtas van een ‘berg’ naar de Larense dorpskern leidt. Gedurende de periode dat de Amsterdamse advocaat Cornelis Backer (1798-1864) Noord-Crailo huurt, koopt hij in 1833 op de zogenaamde Laarder-eng woeste of onontgonnen grond. Deze laat hij transformeren naar een elegante buitenplaats. Vermoedelijk geeft h…..
Berghuis
Naarden – Noord-Holland
Er is een verhaal dat de in Naarden woonachtige Tsjechische theoloog Jan Amos Comenius (1592-1670) Berghuis ooit heeft bezocht in een verlangen naar het Griekse eiland Patmos. Zeker is dat Naarden en het omringende gebied in 1814 ernstig te lijden hebben van de Franse bezetters. Ook de buitenplaats Berghuis wordt verwoest. Joannes P. van Rossum (1778-1856) koopt het complex en herschept de ruï…..
Flevorama
Naarden – Noord-Holland
In 1781 bewoont Jacobus H. Thierens (1730-1807) het Oude Bos van de hofstede Oud-Bussem bij Berghuizen. Na het verval van dit goed koopt Joannes P. van Rossum (1778-1856) in 1816 Berghuizen het Oude Bos en legt hier een landschappelijk park aan. Als Hermine Dudok van Heel-van Rossum (1807-1869) Flevorama erft, laat haar man Abraham E. Dudok van Heel (1802-1874) architect A(dolf) L. van Gendt (1835…..
Kasteel Nederhorst
Nederhorst den Berg – Noord-Holland
Over de herkomst van de naam Nederhorst bestaan meerdere theorieën. Een horst is hoger gelegen (zand)grond dat is begroeid met of omgeven door lage bomen. Zowel de in het dorpscentrum gelegen kerk als het kasteel zijn gebouwd op een stuifduin.
Eind 13de eeuw wordt een eenvoudige, verdedigbare woontoren gebouwd. Het was een voorpost van de bisschop van Utrecht op de grens met het graafscha…..
Sypesteyn
Nieuw-Loosdrecht – Noord-Holland
Alhoewel hier gevonden funderingen van circa 1500 dateren, wordt gezegd dat graaf Floris V (1254-1296) in 1288 land zou hebben gegeven aan Willem Nicolaaszn Hallinck die er een huis bouwt. Later koopt Aert Abramszn van Sijpesteijn een hofstee, maar deze wordt in 1589 verwoest. Als Cornelis Ascanius (1638-1673) in 1664 de ruïne Sypesteyn koopt, verbouwt hij het tot een buiten en noemt zich Heer va…..
Eikenrode
Nieuw-Loosdrecht – Noord-Holland
Ooit telt Eikenrode 34 hectaren en omvat dan boerderijen, akkers en een watermolen. Nu is het goed 9 hectaren groot. Eikenrode is ontwikkeld door Jan C. Hacke van Mijnden (1821-1873) en zijn echtgenote Janna C.S. Elias (1823-1868). Jan David Zocher jr. (1791-1870) verkrijgt opdracht voor de bouw van de villa, oranjerie annex koetshuis, grafkapel, ijskelder en wijnkelder. Voorts wordt een moestuin …..
Belvedere
Overveen – Noord-Holland
De naam Belvedère is vaker aan buitenplaatsen gegeven. Zo bevond zich in de Amsterdamse Watergraafsmeer ooit een gelijknamige buitenplaats die als tweede naam Mijn Lust is Rust droeg. Tussen 1792 en 1796 legt IJff de la Chambre (1725-?) hier een buitenplaats aan die De Uitkijk wordt genoemd. Arent Pluym (?-1846) verandert de naam in het Belvedère, dat mooi uitzicht betekent. Het bezi…..
Duinlust
Overveen – Noord-Holland
Jan Gijsen Middelkoop (1763-ca.1817) verwerft hier in 1783 grond, bouwt een huis met moestuin en verbouwt er graan. Rond 1810 verandert de Haarlemse griffier Jan W. Druyvesteyn (1783-1857) het in een buitenplaats. In zijn opdracht bouwt architect Thomas Witlam Atkinson (1799-1861) een villa waarvan de oranjerie resteert. In 1828 verwerft de Elswouteigenaresse Johanna J. Borski-van de Velde (1764-1…..
Elswout
Overveen – Noord-Holland
De vroegste bouwgeschiedenis van Elswout is weinig onderzocht. Onlangs toonde architectuurhistorica Inger Groeneveld echter aan dat het eerste gebouwde huis uit 1637 op een klassieke Romeinse villa moet zijn gebaseerd. Eigenaar is dan de Lutherse koopman Carl du Moulin (1588-ca.1667). Hij koopt tussen 1634 en 1642 hier veertien stukken grond aan om er een majesteitelijke buitenplaats te realiseren…..
Koningshof
Overveen – Noord-Holland
Koningshof heeft jonge duinen, een strandvlakte en oudere binnenduinen en omvat 200 hectaren. In de 17de eeuw is dit vruchtbaar landbouwgebied, tot zandverstuivingen dit teniet doen. Rond de villa ligt een park en een parkbos. Opdracht voor de bouw van een villa met bijgebouwen krijgt architect Abraham Salm (1857-1915) van Johannes Luden (1857-1940) en zijn vrouw Mathilde J.J.C van der Vliet (1857…..
Vaart en Duin
Overveen – Noord-Holland
Deze buitenplaats heet eerst Limburg naar de eigenaresse Catharina van Limburg (1706-1761) die in 1740 met Laurens de Clercq (1704-1740) huwt. De buitenplaats wordt gesticht door de Haarlemse burgemeester Johan Colterman waarna Sander van Limburg (1629-1703) het goed kocht. Via die kinderloze oudoom erft Catharina het buiten. In hun huwelijksjaar overlijdt De Clercq, waarna de weduwe met Abraham d…..
Duin en Kruidberg
Santpoort-Noord – Noord-Holland
Duin en Kruidberg is tussen 1907-1909 gebouwd door Johan J. van Nieukerken (1854-1913) en zijn zonen M. Adrianus (1879-1973) en Johan (1885-1962). Ook ontwerpen zij het interieur. De Hollandse Renaissance dient hierbij tot inspiratie. De geschiedenis van dit landgoed begint in de 17de eeuw. In 1634 koopt de Amsterdamse koopman Hendrik Reijnst (1583-1648) een hofstede op landgoed Duin en Berg, waar…..
Spaarnberg
Santpoort-Zuid – Noord-Holland
Voor Spaarnberg wordt aangelegd, bevindt zich hier een linnenblekerij. Na grondaankopen door Adriaan van der Hoop (1778-1854), spant hij zich samen met Jan David Zocher jr. (1791-1870) in om er een zogenaamde ferme ornée van te maken. Hiermee duidt men op een landschappelijk geheel waarbij sierelementen worden afgewisseld met bestaand bouw- of weiland, met gebruikmaking van allerlei pittore…..
Boekesteyn
s-Graveland – Noord-Holland
Na de ontginningen ontvangt de koopman Benedictus Schaeck (1587-1661), gehuwd met Elisabeth Dirksdr Sperwer, de kavel waarop Boekesteyn zal worden aangelegd. De naam Boekesteyn refereert aan de beuken of boeken die hier groeien. Een kaveldeel verkoopt Schaeck aan zijn zwager Adriaen Dirkszn Sperwer. Noordelijk grenst Boekesteyn aan Schaep en Burgh. Later verkoopt Nicolaes Sautijn (?-1743) het goed…..
Gooilust
‘s-Graveland – Noord-Holland
De kavel waarop Gooilust zal verrijzen, wordt door de Muidense drost Pieter Corneliszn Hooft (1581-1641) en Godert van Reede (1593-1641) als investering gekocht. Men noemt de nieuwe ontginning ’s-Graveland waarmee wordt gerefereerd aan hier gelegen oude domeinen van de Graven van Holland. Of de investering rendeerde, is onbekend. Wel wordt zand gewonnen voor de stadsuitleg van Amsterdam. De groo…..
Hilverbeek
‘s-Graveland – Noord-Holland
Onbekend is waar de naam Hilverbeek vandaan komt. Ook in onze taal is hil een verhoging of heuvel en destijds kwamen op deze terreinen zandheuvels of ‘bergen’ voor. In de 17de eeuw koopt Anthonis Oetgens van Waveren (1585-1658) hier kavels. In zijn tijd wordt een laan aangelegd, dan Oetgenslaan geheten. Deze deelt de plaats in tweeën. In de 18de eeuw noemt men deze laan Leeuwenlaan naar de …..
Jagtlust
s-Graveland – Noord-Holland
Jagtlust is bekend door het gelijknamige boek van Annejet van der Zijl waarin zij vertelt hoe het huis tussen 1950-1970 uitgroeit tot Gooise artistieke enclave van Amsterdamse kunstenaars. Remco Campert zei erover: ‘Je stampte met je voet op de grond en het was feest’. De geschiedenis van Jagtlust begint onder de naam Het derde Heihuis of Groot Jan in 1670 toen het door de weduwe van Jan Gerri…..
Schaep en Burgh (& Bantam)
‘s-Graveland – Noord-Holland
Schaep en Burgh wordt gerealiseerd op een deel van kavel 3 en de kavels 4 en 5 die in het bezit waren van de Amsterdamse bierbrouwerszoon Abel Matthijszn. Burgh (1579-1646). Hij bouwt hier de eerste hofstede waarover tijdgenoten berichtten dat deze vrij aanzienlijk was. Burgh sterft kinderloos en zijn bezittingen worden onder vijf neven en nichten verdeeld. Het lot bepaalt wie welk deel van het be…..
AGENDA
- Ontdek de winterse buitenplaatsen
- Sun 26 Jan 2020
Schoonoord
s-Graveland – Noord-Holland
Het nu zeven hectaren tellende Schoonoord ligt oostelijk van het Zuidereinde maar is tot 1846 veel groter. Dan wordt dit domein in drie delen geveild, te weten het huis met omringende park en bos, een oostelijk en westelijk deel. Mogelijk is het Jan van Schoonhoven, die in 1761 eigenaar wordt, de naam Schoonoord bedenkt. Een inmiddels verdwenen huis wordt vermoedelijk tussen 1755-1760 gebouwd in o…..
Spanderswoud
‘s-Graveland – Noord-Holland
Spanderswoud beslaat een bos- en heidegebied van 213 hectaren. Eerst is het een productiebos van loof- en naaldhout. Sinds 1981 werkt men aan de omvorming naar een natuurlijk bos. De naam Spanderswoud verwijst mogelijk naar dun hout of hakhout, dat hier veel voorkomt. In 1634 verwerft Andries Bicker (1586-1652) dit kavel dat later nog wordt vergroot met delen van de buitenplaatsen Noord- en Zuid-W…..
Sperwershof
‘s-Graveland – Noord-Holland
De buitenplaats is genoemd naar zijn eigenaar Adriaen Dirkszn Sperwer. Hij bouwt een huis in de buurt van de uit 1634 daterende boerderij Bramsbergen. Er is ooit een gelijknamige buitenplaats maar die gaat in de loop der tijd op in de buitenplaats Boekesteyn. Jan Bernd Bicker (1733-1774), gehuwd met Catharina Boreel (1736-?) verwerft het huis in de loop van de 18de eeuw. Willem van Weede (1778-186…..
Trompenburgh
s-Graveland – Noord-Holland
De naam Trompenburgh is niet door Cornelis Maartenszn Tromp (1629-1691) bedacht. Hij noemt zijn buiten Syllisburg, naar een in 1676 verworven Deense titel. Tromp trouwt in 1667 met de weduwe Magaretha van Hellemont-van Raephorst (1625-1690). Uit een erfenis bezit zij ook de buitenplaats Hooge Dreuvik. De Fransen slaan hier in 1672 alles kort en klein en steken het huis in brand, mogelijk wegens d…..
Beeckestijn
Velsen-Zuid – Noord-Holland
De oorsprong van Beeckestijn gaat terug tot aan het begin van de 17de eeuw of mogelijk nog eerder, als hier een boerenhofstede staat aan de oevers van het vroegere Wijckermeer. De buitenplaats dankt haar naam aan de familie Beeckestijn die hier ooit eigenaar was. Tussen 1716 en 1721 wordt het huis ingrijpend verbouwd en uitgebreid door Jan Trip de Jonge (1691-1721). De karakteristieke voorgevel in…..
Schoonenberg
Velsen-Zuid – Noord-Holland
Het huidige Schoonenberg dateert uit 1860. In de 17de en 18de eeuw is in bezit bij de families Rendorp, Graafland en Trip. Men denkt dat Johan Verloo het aanlegt. Cornelis Engelbertzn Graafland (1649-?) en later Lucas Trip (1666-1734) verfraaien de buitenplaats aanzienlijk. De tuin bezit dan een geometrisch vorm, waarvan delen herkenbaar bewaard zijn zoals de noordelijke oprijlaan en een zichtas d…..
Velserbeek
Velsen-Zuid – Noord-Holland
Velserbeek komt voort uit een vermoedelijk 16de-eeuwse hofstede. De eerste Amsterdammer die hier neerstrijkt, is Jeremia van Collen (1619-1707), die belangen heeft in de West-Indische Compagnie. Na aankoop in 1699 door Hendrik Tersmitten (1658-1738), voegt zijn zoon Hendrik (1709-1753) in 1742 het met de buitenplaats ’s-Gravenlust samen en dit blijft zo tot 1802. In dit gebied speelt de aanl…..
Waterland
Velsen-Zuid – Noord-Holland
Vóór de aanleg van het Noordzeekanaal noemt men dit gebied het Hollands Arcadië. Langs het verdwenen Wijkermeer stonden tientallen buitenplaatsen waarvan Waterland er een is. Het huidige huis kent een hofstede als voorganger, maar daarvan rest enkel een ontwerp van de tuinarchitect Adriaan Speelman (1691-1753) uit 1728. Wanneer de hofstede wordt afgebroken, is onbekend. Het huid…..
Leyduin
Vogelenzang – Noord-Holland
In 1596 wordt hier een hofstede verkocht en in 1630 koopt Gerard van Teylingen het gebied om er een buitenplaats aan te leggen. In 1803 wordt de heerenhuizing gesloopt en koopt David J. van Lennep (1774-1853) het grondgebied. Vele families brengen de zomer door op de buitenplaatsen Woestduin, Vinkenduin en Leyduin, waaronder de dichter/schrijver Jacob van Lennep (1802-1868). Dit gebied bevindt tu…..
Vogelenzang
Vogelenzang – Noord-Holland
Jacob Jacobzn de Jongh bouwt rond 1630 een omgrachte hofstede in dit gebied waar ooit het grafelijke Huis te Vogelzang heeft gestaan. De geschiedenis van dat huis gaat terug tot de 11de eeuw. In 1648 koopt Jeronimo de Haze II (1613-1681) het goed van zijn zwager Salomon van Schoonhoven (1617-1653). Als het buiten in 1757 in bezit komt van Jan van Marselis (1731-1791) volgen verfraaiingen. Hij koop…..
Huis Almelo
Almelo – Overijssel
Almelo is mogelijk samengesteld uit ‘Alme’ en ‘Loo’. ‘Alme’ of ‘alma’ als olmen, oftewel de boomsoort iep en ‘Loo’ in de betekenis van ‘bos’. Tezamen ‘iepenbos’. Ook wordt er gedacht aan een samenhang met het riviertje de Aa. Almelo kwam namelijk tot stand op de plek waar een landweg het riviertje de Aa kruiste. De naam ‘Van Almeloo’ werd al in de 12e eeuw genoemd, …..
Bellinckhof
Almelo – Overijssel
Op een halve kilometer afstand van deze buitenplaats heeft een havezate gelegen, bewoond door het geslacht
Bellinckhave. Bellinckhof ontleent hieraan zijn naam. Aan de Wierdensestraat koopt Johannes ten Cate (1875-1953), firmant van de textielfirma ten Cate, in 1913 gronden voor de bouw van een landhuis. De architect Karel Joan Muller (1857-1942) krijgt de opdracht tot ontwerp van een huis in ne…..
Backenhagen
Ambt Delden – Overijssel
Voor 1611 is er op de plek van Backenhagen sprake van de boerderij Het Rotgerink of Rotgerinck. De boerderij wordt gekocht door Johan de Baecke en Anna Hagen. Zij laten een nieuw omgracht huis bouwen en dopen het naar hun achternamen Backenhagen. Enige jaren later, in 1619, wordt Backenhagen tot havezate verheven. Een latere eigenaar, de
gepensioneerde kapitein der artillerie Antony August Dull …..
Twickel
Ambt Delden – Overijssel
In 1347 koopt Herman van Twickelo het Huis to Eysinc te Delden. Het huis to Eysinc is waarschijnlijk al spoedig vervangen door een nieuw huis, dat naar de eigenaren vernoemd wordt: Twickel. Door de eeuwen heen is Twickel bezit van en wordt het bewoond door achtereenvolgens de geslachten Van Twickelo (14e tot en met 16e eeuw), Van Raesfelt (16e en 17e eeuw), Van Wassenaer Obdam (17e en 18e eeuw) en…..
Huis Archem
Archem – Overijssel
De voorganger van het huidige Huis Archem is het 17e-eeuwse spieker Archem. Dit huis wordt rond 1923 afgebroken om ruimte te maken voor het nieuwe huis, naar ontwerp van de architect Andries de Maaker (1868 -1964) en in opdracht van Jhr. Evert Rein van der Wyck (1876 -1934). De Maaker laat zich inspireren door Boschbeek bij Heemstede en door de havezate Den Berg bij Dalfsen. Het huis wordt opgetro…..
Huis te Breckelenkamp
Breklenkamp – Overijssel
Al rond het jaar 950 wordt Breklenkamp onder de naam ‘Brakkingham’ in een register genoemd. De naam is ontstaan uit ‘Brakkinga hem’, ofwel ‘woonplaats van de lieden van de persoon Brakko’. In het begin van de 15e eeuw wordt Johan Moerbecke beleend met de hoeve ‘Breckinchem tot Tyhuiss’. Enige decennia later werd de havezate Moerbeckenhuss gebouwd, de oorsprong van het huidige Huis …..
AGENDA
- Concert: Feast and Famine
- Sun 15 Mar 2020
Huize De Achterhoek
Colmschate – Overijssel
De buitenplaats Huize De Achterhoek zal in de late 18e eeuw zijn ontstaan. Het hoofdhuis is een in neoclassicistische stijl opgetrokken blokvormig gebouw met gepleisterde gevels voorzien van schijnvoegen. Een gevelsteen vermeldt het jaartal 1816 en zal naar aanleiding van een verbouwing in dat jaar zijn geplaatst. Circa 1830 moet het eenvoudige park in landschapsstijl zijn aangelegd. In dit park l…..
Den Aalshorst
Dalfsen – Overijssel
Het is nooit een havezate geweest, maar staande in een gracht en met twee bouwhuizen heeft het huis wel die uitstraling. Tot in de 17e eeuw was Den Aalshorst of Aelshorst een gewone boerderij. Een gevelsteen verbeeldt de daaropvolgende geschiedenis: 1644 R 1720, in Romeinse cijfers. Het is de stichting van een spieker in 1644 en de vernieuwing tot de vorm van het huidige huis in 1744. De R tussen …..
Den Berg
Dalfsen – Overijssel
Den Berg, buurman van Den Aalshorst, is wel een havezate. Anno 1703 verwerft de adellijke familie Van Dedem deze havezate. Onder Willem Jan van Dedem (1655-1738) komt een ontginningslandgoed met een stramien van elkaar kruisende rechte lanen tot stand. In het hart hiervan staat het omgrachte huis met het voorplein en de bouwhuizen. De halfcirkelvormige kroonlijst aan de voorzijde en de uitgebouwde…..
Hessum
Dalfsen – Overijssel
Huis Hessum heeft zijn naam wellicht ontleend aan de gelijknamige buurtschap Hessum. De uitgang ‘um’ zou mogelijk van ‘heem’, dus ‘woonplaats’ stammen, dan is het mogelijk de ‘woonplaats’ van ene ‘Hesse’ of ‘Hase’. Ook bij dit huis is in eerste instantie sprake van een spieker. In 1830 legt men in opdracht van de Zwoller arts Franciscus Justus van der Ketten (1787-1861), de…..
De Horte
Dalfsen – Overijssel
De Horte ligt in een oud stroomdal met een sterk meanderende waterloop, de Grote of Emmer Tochtsloot . Ter plaatse maakt die waterloop een bocht van bijna 90°. Zo´n bocht wordt een ‘horde’ genoemd en zou de herkomst van de buitenplaatsnaam kunnen verklaren. Een andere verklaring wordt gezocht in de plant de gele ratelaar. Deze plant kwam hier vroeger veel voor en stond in Salland bekend als …..
De Leemcule
Dalfsen – Overijssel
De Leemcule heeft een middeleeuwse oorsprong en duidt mogelijk op een ‘kuil’ voor de winning van ‘leem’. Voorheen was De Leemcule een veel groter landgoed. Nu resteert alleen nog de kern, de eigenlijke buitenplaats. De oorspronkelijke havezate en het westelijke bouwhuis zijn in 1811 afgebroken. Het oostelijke bouwhuis wordt vervolgens in 1823-24 verbouwd en uitgebreid en fu…..
AGENDA
- Concert door Lucie de Saint Vincent, fortepiano
- Sun 26 Apr 2020
Mataram
Dalfsen – Overijssel
Voor 1800 is er sprake van de havezate Dieze, later ‘t Franckeler geheten. In 1799 bouwt men hier een nieuw huis dat een jaar later wordt verworven door Joannes van Rhijn, hij bezit ook het naastgelegen De Horte. Van Rhijn vergaarde zijn fortuin als resident aan het hof van Mataram op Midden-Java. Mogelijk uit dankbaarheid of als herinnering aan die jaren hernoemt hij zijn nieuwe bezit Matar…..
Rechteren
Dalfsen – Overijssel
Kasteel Rechteren is het enige bewaard gebleven middeleeuwse kasteel van de provincie Overijssel. In een dode arm van de Overijsselse Vecht ligt een vrij groot kasteeleiland. Daarop zijn het kasteel met zijn zijvleugels, twee bouwhuizen rond het voorplein, siertuinen en de moestuin te vinden. De hoge, ronde toren, de donjon, stamt uit de 14e eeuw. De havezate zelf dateert uit de 16e eeuw, maar het…..
De Bult
De Bult – Friesland
Op de overgang van het stuwwalcomplex van Steenwijk en het aan de zuidzijde grenzende beekdal van de Steenwijker Aa ligt De Bult, net iets hoger dan haar directe omgeving. Zeer waarschijnlijk hangt de naam samen met die hogere ligging ( ‘bult’ of ‘belt’, als in vuilnisbelt) of wellicht door de ligging in de nabijheid van
de Woldberg. De Bult vormde oorspronkelijk één geheel met het lan…..
Singraven
Denekamp – Overijssel
Singraven heeft als voorvoegsel ‘sin’, met de betekenis ‘groot of krachtig’. Singraven zou letterlijk ‘grote graven’ betekenen, duidend op ‘grotere graafwerkzaamheden’. Denk aan bijvoorbeeld een nieuwe waterloop, voor de hand liggend in dit waterrijke terrein. In 1381 is er sprake van een erf met molen ‘die syngrave’.
Een latere watermo…..
Diepenheim
Diepenheim – Overijssel
Het huidige, in 1648 in opdracht van Berend Bentinck in Hollands-classicistische stijl gebouwde huis, ligt tegen een heuvel, een zogenaamde kasteelbelt, aangebouwd. Hierdoor ligt de voorzijde een verdieping lager dan de achterzijde; als het ware in de kasteelbelt ingegraven. Daarmee ligt de hoofdverdieping van de havezate aan de achterzijde op het niveau van de heuvel. De huisplaats is omgeven doo…..
Nijenhuis
Diepenheim – Overijssel
De havezate Nijenhuis heeft als kern een Hollands-classicistisch landhuis uit circa 1662, ontworpen door Philips Vingboons (ca.1607–1678). Eerder was sprake van een boerenerf en in 1603 van een omgracht huis.
Vingboons’ ontwerp verving dus een eerder huis en is daarmee een nieuw, ‘nij’ huis, Nijenhuis dus. De twee veelhoekige torens aan de voorzijde worden in 1858 toegevoegd en in 1914-1…..
Warmelo
Diepenheim – Overijssel
Het is de meer recente geschiedenis die Warmelo bekend heeft gemaakt. In 1952 koopt Prins Bernhard (1911–2004) de buitenplaats en vervolgens bewoont zijn moeder, Prinses Armgard (1883-1971) tot haar overlijden het huis. Latere bekendheid volgt door de openstelling van de om het huis liggende tuinen in verschillende stijlen. Het huidige huis komt in 1874, na afbraak van de eerdere havezate, tot s…..
Westerflier
Diepenheim – Overijssel
In een zeer kleine landschappelijke aanleg ligt het forse, in 1729 gebouwde, symmetrische landhuis Westerflier. Lang was het een ‘slapende havezate’. Het was namelijk lange tijd bezit van rooms-katholieken, onder andere de familie Van Hoevell. Rooms-katholieken hadden lang minder rechten en konden bijvoorbeeld niet tot de Ridderschap toetreden, een met een havezate gepaard gaand recht. De omge…..
Het Overvelde
Diepenveen – Overijssel
Ene Jan Garritzen Overvelde bezit in 1742 ter plaatse een boerenbedrijf. Het latere huis Overvelde is een 19e-eeuws witgepleisterd, blokvormig gebouw in sober classicisme. Het huis behoudt wel de naam van de eigenaar van het eerdere boerenbedrijf. Al veel eerder, in de 17e of 18e eeuw, komt het lanenstelsel om het huis tot stand. Ten noordwesten van het hoofdgebouw ligt nog het restant van een oud…..
De Eese
Eesveen – Overijssel
De naam Eese vindt haar oorsprong in het woord ‘ees’, in het Nieuwfries ‘ies’, dat ‘bijeen gelegen bouwland’ (es) betekent. Oude kaarten laten ook zien dat ter plaatse sprake was van ‘bijeen gelegen bouwlanden’ te midden van heide en veen. In 1371 wordt De Eese (destijds de Eeze) als havezate beschreven. Uit deze havezate is rond 1400 de Heerlijkheid Eese voortgekomen. De havezate …..
De Hooge Boekel
Enschede – Overijssel
Een statig huis in de stijl van de oude Twentse havezaten, dat is de wens van Herman van Heek (1876-1930). De tuin laat hij al voor de bouw van het huis aanleggen door de tuinarchitect Petrus Hermannus Wattez (1871-1953). Het huis wordt ontworpen door vader en zoons Van Nieukerken uit Den Haag. Het eerste ontwerp uit 1923 laat een huis in neoclassicistische stijl met torens zien. De slechte naoorl…..
Schuttersveld
Enschede – Overijssel
Schuttersveld, gebouwd in 1843, is de oudste textielfabrikantenvilla in Enschede. De naam zal verband houden met de plek, het is het terrein waar de Enschedese schutterij haar oefeningen hield. In 1843 laat de uit België afkomstige jonkheer Charles Louis de Maere (1802-1885) het huis bouwen. Het blokvormige, wit gepleisterde hoofdgebouw, wordt in empirestijl opgetrokken en komt te liggen in een p…..
Stokhorst
Enschede – Overijssel
Niet lang na Zonnebeek bouwt de architect Karel Petrus Cornelis de Bazel (1869-1923) het landhuis Stokhorst, in opdracht van het echtpaar Jannink-van Heek. Ook hier is sprake van een Amerikaanse inspiratiebron: een afbeelding uit het tijdschrift American Homes & Gardens. Dirk Wattez (1833-1906) ontwerpt het park en Dirk Frederik Tersteeg (1876-1942) de latere tuin. Vóór het huidige huis is er sp…..
Het Stroot
Enschede – Overijssel
Al in 1338 is er sprake van Thon Strode en Lutticke Stroot . ‘Thon’ staat voor ‘ten’, ‘strode’ betekent zoveel als ‘moerassig terrein, begroeid met kreupelhout’. In 1865 koopt Gerrit Jan van Heek (1837-1915) een terrein van 25 hectare met een zomerhuisje of koepel. De Van Heeks en andere Twentse textielbaronnen stichten in hun glorietijd vele buitenplaatsen. Zo ook Het Stroot. De k…..
Zonnebeek
Enschede – Overijssel
Zonnebeek is een Twentse fabrikantenvilla. Textielbaron Jan Bernard van Heek (1863-1923) en zijn Amerikaanse vrouw Edwina Burr Ewing (1872-1945) geven in 1906 opdracht tot de bouw van deze villa. Het landhuis van de grootmoeder van Edwina, in Nashville (USA), is de inspiratiebron. Het is een groot huis
in neoclassicistische stijl met wit gepleisterde gevels en het is vooral het door zuilen gedra…..
Herinckhave
Fleringen – Overijssel
In eerste instantie spreekt men over Hof te Vlederinghe of in de volksmond Grobbenhoes, naar de toenmalige eigenaar Grubbe. Ook de namen Heringhof en Herinckhave duiken op. Na 1723 wordt het oude huis afgebroken en in 1743 trekt men een nieuwe havezate op, circa 100 meter westwaarts. Omstreeks die periode zal ook de geometrische structuur van de parkaanleg tot stand komen. Centraal in deze aanleg …..
Wegdam
Goor – Overijssel
In 1400 wordt Weecdam al als erve genoemd, het is dan niet meer dan een boerderij. In de 15de eeuw wordt het een havezate, deze blijft vervolgens eeuwenlang in bezit van de Van Coeverdens. Het huidige blokvormige bakstenen gebouw, aan drie zijden omgracht, krijgt in 1758 haar classicistische aanzien. Er is sprake van slechts één bouwhuis, in Twente spreekt men in zo’n geval ove…..
De Sprengenberg
Haarle – Overijssel
Bovenop de 35 meter hoge heuvel de Sprengenberg staat het huis De Sprengenberg. Ten zuiden van de berg bevinden zich sprengen (waterbronnen), vandaar de naam. In 1898 koopt de Almelose textielfabrikant Anton Albert Willem van Wulfften Palthe (1851-1929) bij een veiling van markegronden enkele uitgestrekte percelen heide rond de Sprengenberg. Al snel verrijst een achtkantige koepel waar men in de w…..
Schoonheten
Heeten – Overijssel
‘Heet’, ‘heeten’ is heide. De havezate Schoonheten, ten noorden van het dorp Heeten, ligt op de overgang van wei- en broeklanden naar de heidevelden van onder andere Heeterveld. Schoonheten is dan ook een van de grote historische Oost-Nederlandse ontginningslandgoederen. Er is sprake van een voornamelijk 17e- en 18e-eeuws patroon van lanen, singels en kanalen. Het huis, met een kern uit he…..
De Gunne
Heino – Overijssel
‘Gunne’ staat mogelijk voor ‘water’, misschien ‘aan het water’? Daarbij passend is dan de aan de noordzijde lopende waterloop, de Kolkwetering. In 1583 is al sprake van een erve De Gunne. Aldaar wordt begin 18e eeuw een spieker gebouwd; de kern van het huidige huis komt er uit voort. De uitbreiding van het spieker, de huidige voorgevel en de lagere, licht gebogen zijvleugels dateren ui…..
‘t Rozendael
Heino – Overijssel
In eerste instantie is hier sprake van een boerderij en spieker. Waarschijnlijk op een lage, vrij natte plek. De naam Rozendael kan namelijk zijn samengesteld uit ‘rosen’, van ‘rus of biezen’, en ‘daal’, ‘ligging bij of op een lage, vrij natte plek’. Het spieker groeit uit tot een buitenplaats met uiteindelijk een witgepleisterd 19e-eeuws landhuis. Die uiteindelijke vorm krijgt het…..
Het Hexel
Hoge Hexel – Overijssel
De plaats Hoge Hexel kent oude benamingen als Hooge Heksel, Heghelsclo, Hegselo en Hegselo. Het laatste deel ‘lo’ staat voor bos, de herkomst van het eerste deel is onbekend (mogelijk de persoonsnaam ‘Hegel’). De buitenplaats Het Hexel zelf zal naar het dorp vernoemd zijn. De gronden komen in bezit van de Vriezenveense textielfabrikant Christiaan B. Tilanus (1882-1971), fir…..
Havezate Den Alerdinck
Laag Zuthem – Overijssel
Er is vroeger sprake geweest van een tweetal erven, Groot- en Klein-Alerdinck. ‘Ink’ of ‘ing’ duidt op ‘bezit’, bezit van ‘van Alert’ of ‘van Aaldert’, passend bij bewoners uit de 15e eeuw: Beemt Alerding en later Egbert to Alerding. Onder Peter van Uterwijck verkrijgt Den Alerdinck het predicaat havezate en tussen 1647 en 1684 wordt er een hoofdhuis in classicistische stijl ge…..
Huis De Colckhof
Laag Zuthem – Overijssel
Landgoed “Huis De Colckhof” heeft in de afgelopen periode diverse eigenaren gekend. In 1907 werd het landgoed aangekocht door F.K. baron van Dedem. Het landgoed bestond toen uit circa 40 hectare bos, landerijen, moestuinen, boomgaard en bloementuinen waarop naast het hoofdgebouw Huis De Colckhof met enkele bouwhuizen ook een boerderij, een poortgebouw en enkele andere woningen waren gesitueerd.
H…..
Weldam
Markelo – Overijssel
Rond 1380 is voor het eerst sprake van erve en goed Weldam, verbonden aan Wolter van Weldamme. Of het goed naar de eigenaar of dat de eigenaar naar het goed genoemd is, is niet duidelijk. In 1415 wordt Weldam gekocht door Johan Sticke en vanaf dat jaar is Weldam altijd door vererving naar de opeenvolgende eigenaren gegaan. Vervolgens raken de geschiedenissen van Weldam en Twickel vervlochten. Door…..
De Hulst
Oldenzaal – Overijssel
Het huis De Hulst wordt in 1916 gebouwd, naar het ontwerp van de architect Karel Joan Muller (1857-1942). Hij is een neef van eigenaar Joan Gelderman (1877-1975), een Oldenzaalse textielfabrikant. In deze periode is de Engelse landhuisbouw een belangrijke architectonische inspiratiebron, ook voor dit huis. Leonard Antonij Springer (1855-1940), bevriend met Muller, ontwerpt de tuinaanleg in gemengd…..
De Haere
Olst – Overijssel
In 14e-eeuwse documenten wordt de Hof ter Hare (Haer), een boerderij dus, van de familie Ter Haer vermeld. De bouw van de middelgrote havezate vindt in 1559 plaats onder Hendrik van Oldeneel. De Van Oldeneels zijn rooms-katholiek en blijven dat. Daarmee kunnen ze niet tot de Ridderschap van Overijssel toetreden (lid zijn van de ‘gereformeerde kerk’ is een vereiste) en wordt De Haere een ‘sla…..
Groot en Klein Hoenlo
Olst – Overijssel
Hier is sprake van het hoofdgebouw Groot Hoenlo en het landhuis Klein Hoenlo. Groot Hoenlo kent vermoedelijk een 18e-eeuws spieker als voorganger. Zijn huidige voorkomen krijgt het huis door de ingrijpende verbouwingen door de architecten Van Nieukerken. In de periode 1895 tot 1907 is er namelijk sprake van een serie opdrachten door Willem Hendrik Teding van Berkhout (1830 -1917). Uiteindelijk wor…..
Spijkerbosch
Olst – Overijssel
In een bosrijke omgeving voert een lange oprijlaan naar Spijkerbosch. Het huis en koetshuis liggen op een ‘schiereiland’ in een grillige waterpartij, de vergraven 17de-eeuwse gracht. Rond 1850 moet het huis zijn huidige gestalte hebben verkregen, in opdracht van de toenmalige eigenaar, de graaf van Limburg Stirum. Het is een rechthoekig gepleisterd huis met een neoclassicistisch aanzien. De na…..
Zorgvliet
Olst – Overijssel
De naam Zorgvliet draagt ongetwijfeld als andere buitenplaatsen met deze naam een betekenis in de richting van ‘zonder zorgen’, ‘zorgeloos’, ‘zorgen die wijken (vlieden) of geweken zijn’. Het rood bakstenen gebouw met een overhoeks geplaatste toren en in eclectische stijl, moet kort voor 1883 tot stand zijn gekomen. Er is overigens sprake van een voorganger. Het huis ligt centraal in e…..
Eerde
Ommen – Overijssel
Het is Johan Werner baron van Pallandt (ca. 1655-1741) die het huidige kasteel Eerde met zijn beide bouwhuizen in 1715 laat bouwen. Het huis is een omgracht, rechthoekig, rood bakstenen gebouw. Buiten deze gracht en binnen een tweede gracht liggen voorplein en tuinen. De gaaf bewaarde tuin- en parkaanleg dateert uit de bouwperiode van het huis. Het is een groots aangelegde geometrische lanenstruct…..
Het Laer
Ommen – Overijssel
Ook de nabij Eerde gelegen havezate Het Laer kent qua aanleg nog steeds een geometrische structuur. Ook hier een centrale as met oprijlaan voor en grand canal achter het huis. Een eerder spieker, het Oude Laer, stond in de nabijheid. ‘Laer’ of ‘laar’ duidt op ‘intensief benut bos’, een haast vanzelfsprekende aanduiding in deze bosrijke omgeving. Rond 1700 wordt een nieuw vierkant huis …..
De Oosterhof
Rijssen – Overijssel
Ten oosten van Rijssen ligt de havezate De Oosterhof. De naamsverklaring zal dan ook niet meer zijn dan een ‘hof’ ten ‘oosten van’ Rijssen. Op een deels nog dubbel omgracht , min of meer vierkante huisplaats staan het huis met L-vormige plattegrond en twee bouwhuizen van recente datum. Verder ligt er op het huiseiland een vroeg 19e-eeuws wandelbosje met vijver. Door huwelijk komt de haveza…..
Rams Woerthe
Steenwijk – Overijssel
In het beekdal van de toenmalige Steenwijker Aa bezit de Steenwijkse burgemeester Ram aan het eind 18de eeuw enige weidegronden, ook wel ‘woerthen’ genoemd. De ‘weiden van Ram’ zijn dus Rams Woerthe. In 1897 koopt de Steenwijker ondernemer Jan Hendrik Tromp Meesters (1855-1908) gronden van de gemeente Steenwijk en de oude Steenwijker Aa wordt afgedamd. Vervolgens schrijft Tromp Meesters ee…..
Vilsteren
Vilsteren – Overijssel
Vilsteren is veel meer dan een buitenplaats. Het is een landgoed, maar dan een inclusief een dorp, het dorp Vilsteren. Onderdelen als tuin, park, bossen, landbouw en dorp vloeien in elkaar over en vormen één geheel, dat de optelsom van de losse delen overstijgt. Vilsteren dankt zijn naam aan het geslacht Van Vilsteren. In 1382 is er sprake van een ridder Herman van Vilsteren. Eind 18e eeuw komt …..
De Oldenhof
Vollenhove – Overijssel
De oorsprong van de naam Oldenhof is onbekend. Een simpele uitleg zou ‘oude hof of boerderij’ zijn; de voorganger van het huidige huis? Rond 1635 wordt onder Gerhard Sloet een huis gebouwd en aan het eind van de 18e eeuw volgt een verbouwing tot een rechthoekig huis met afgeknotte topgevels en een witgepleisterde voorgevel. Vanaf 1825 komt Oldenhof opnieuw in het bezit van de familie Sloet; ee…..
Oldruitenborgh
Vollenhove – Overijssel
De stadshavezate Oldruitenborgh is eind 15e eeuw gebouwd door en vernoemd naar de toenmalige schout van Vollenhove, Egberts Pelgrim van den Ruthenberghe. Het langgerekte huis heeft nu een 19e-eeuws uiterlijk, maar is laatmiddeleeuws, met latere toevoegingen en veranderingen. Het bijbehorende park bestaat uit oud opgaand loofbos met enkele slingerpaden en ligt deels op de oude stadswallen. In het p…..
De Gelder
Wijhe – Overijssel
Een hoofdhuis kent De Gelder niet meer, wel een omgrachte huisplaats met een bouwhuis en een koetshuis. Het neogotische huis De Gelder is in 1913 afgebroken. Een nieuw huis zou gebouwd worden, maar de Eerste Wereldoorlog doorkruist de plannen van Willem Lodewijk baron de Vos van Steenwijk tot Hagenvoorde
(1859-1947). Een oost-west gerichte lange centrale as loopt midden over de huisplaats. Naar …..
Het Nijenhuis
Wijhe – Overijssel
Het Nijenhuis wordt voor het eerst vermeld in 1382 , er is dan sprake van het goet ten Nyenhuys. Later zijn het adellijke geslachten als de families Van Ittersum, Bentinck, Von Knobelsdorff en Van Pallandt die de havezate bewonen. Verval treedt in, tot er vanaf 1957 een restauratie volgt . De omvangrijke kunstcollectie van Dirk Hannema (1895-1984), oud-directeur van museum Boijmans Van Beuningen, …..
Boschwijk
Zwolle – Overijssel
Boschwijk valt uit te leggen als een ontginning waar ‘bosch’ moest ‘wijken’. Ook is het ontvluchten van de stad denkbaar, om te ‘wijken’ naar het ‘bosch’. In 1716 heet het goed Ten Busch en uit 1748 dateert de eerste vermelding van de naam Boschwijk. Een spieker omgeven door een formele tuinaanleg is er in de tweede helft van de 18e eeuw te vinden. Door vererving krijgt Rhijnvis Fe…..
Schellerberg
Zwolle – Overijssel
Het woord ‘berg’ in Schellerberg is door de ligging nabij of op een rivierduin voorstelbaar. In het eerste deel van de naam zit ‘schelle’ wat ‘ondiep of doorwaadbaar’ zou betekenen, vergelijk het Engelse ‘shallow’. De terreingesteldheid is zeker passend, een doorwaadbare plek bij een rivierduin. In 1413 is er sprake van een erve to Schelne en in datzelfde jaar van grond genaamd Sch…..
Soeslo
Zwolle – Overijssel
Het landgoed Soeslo is een oud en vroeger waarschijnlijk bescheiden landgoed. In 1682 is er sprake van een vuurstede en wordt een spieker genoemd. Nog eerder is al sprake van namen als Soesele, Soesel, of Soerselo. De betekenis is niet duidelijk, maar ‘lo’ zal duiden op ‘bos of open plek in bos’. Door latere uitbreidingen is ook hier te zien hoe een eenvoudig spieker zich ontwikkelde tot e…..
Kasteel Amerongen
Amerongen – Utrecht
Het jaar 1673 wordt rampzalig voor Kasteel Amerongen. Na het binnenvallen van de troepen van Lodewijk XIV (1638 -1715) oefenen zij vooral in de provincie Utrecht een schrikbewind uit. Vele buitenplaatsen en kastelen langs de Vecht en elders in deze streken vallen ten prooi aan dit alles vernietigende vijandelijke leger. Amerongen wordt, nadat de eigenaren met dreigementen zijn gechanteerd, in febr…..
Nimmerdor
Amersfoort – Utrecht
De naam Nimmerdor refereert aan de tijd waarin deze uit de 17de eeuw daterende buitenplaats ontstaat. Eigenaar Everard Meyster (1617-1679), die Nimmerdor in 1640 aankoopt, legt een geometrische tuin aan met veel groenblijvende naaldbomen. De buitenplaats is hierdoor heel het jaar nimmer dor. Van de oorspronkelijke tuin is weinig bewaard gebleven, omdat deze aan het begin van de 19de eeuw wordt gew…..
Randenbroek
Amersfoort – Utrecht
De architect/schilder Jacob van Campen (1596-1657) erft Randenbroek in 1626 via zijn moeder. Hierna verbouwt hij het huis. In de 18de eeuw ondergaat Randenbroek opnieuw veranderingen. Zo krijgt het huis in die eeuw een westelijke vleugel. Tijdens weer een volgende verbouwing in 1814 doet de landschapstuin haar intrede. Hierbij gebruikt men ontwerptekeningen van tuinarchitect Hendrik van Lunteren (…..
Schothorst
Amersfoort – Utrecht
Het woord horst heeft meerdere betekenissen. Men kan er een met struikgewas begroeid stuk land mee aanduiden maar ook een hoger gelegen terrein. Dit laatste is van toepassing op Schothorst. Een schot of hok kan betrekking hebben op een schaapskooi die hier op de vroegere horst heeft gelegen. Het kan ook zijn
dat een oude boerderij de naam Schothorst al droeg. Deze boerderij krijgt door aanbouw e…..
Valkenheining
Baambrugge – Utrecht
De naam Valkenheining is een samenvoeging van de familienamen Valckenier en Van Heyningen. De Amsterdamse burgemeester Cornelis Valckenier (1640 -1700 ) laat de aan de Angstel gelegen buitenplaats rond 1685 optrekken en gaat er met zijn vrouw Catharina van Heyningen (1651-1695) wonen. Het interieur bevat meerdere Lodewijk XV stijlelementen, die Wouter Valckenier (1705-1784 ) in 1740 laat aanbrenge…..
‘t Benthuys
Baarn – Utrecht
’t Benthuys dateert uit 1881 en is in een neorenaissance stijl opgetrokken. Over de naam is weinig bekend. Bent kan duiden op een artistieke groep of genootschap maar het kan ook op biezen slaan. Zo noemt men uiteenlopende soorten gras die voorkomen op vochtige zandgronden bentgras. ’t Benthuys, dat trots te
midden van een groot gazon ligt, is een voorbeeld van laat 19de-eeuwse villabouw. Ha…..
De Eult (Baarnse Bos)
Baarn – Utrecht
Tegenover Paleis Soestdijk, op een oude dijk naar Soest, ligt buitenplaats De Eult, dat ook het Baarnsche Bosch wordt genoemd. Het hoofdhuis van De Eult is inmiddels verdwenen. De Amsterdamse burgemeester Johan Bicker (1591-1653) koopt hier een veengebied om er een hofstede te bouwen. Waar de naam Eult op
slaat, is onbekend. Wel wordt deze plek rond 1350 al de Oelt of Eult genoemd. Een van de la…..
Groeneveld
Baarn – Utrecht
Groeneveld, dat onterecht de aanduiding kasteel draagt, is in de 18de eeuw altijd het bezit van Amsterdamse kooplieden. Dit complex is in opzet en gebruik een klassieke buitenplaats. Hier zijn het huis, de bijgebouwen, de tuin en het park een strak ontworpen geheel. Agrarische activiteiten spelen nauwelijks een rol. De voor het huis gelegen boerderij levert in de 18de en 19de eeuw enkel producten …..
Pijnenburg
Baarn – Utrecht
Deze buitenplaats dateert uit 1647 en is door architect Philip Vingboons (ca. 1607-1678) ontworpen. Hij inspireert zich op de bouwwerken van architect Jacob van Campen (1596-1657). Vingboons werkt hier in opdracht van de Amsterdamse weduwe Sara Hinlopen-de Wael (1591-1652). Latere architecten uit de 19de
en 20ste eeuw voegen nieuwe onderdelen aan het huis toe. Pijnenburg ligt markant te midden v…..
Rusthoek
Baarn – Utrecht
Voor dit complex in 1905 wordt gebouwd, staat hier een ouder huis dat ook Rusthoek wordt genoemd. Dat huis heeft een opmerkelijk neorenaissance voorkomen. Het koetshuis uit 1852 is hier nog een restant van. Het park dateert uit 1771 maar wordt na de bouw van het huis aan het begin van de 19de eeuw aan de zuidzijde voorzien van een tuin van Leonard A . Springer (1855-1940 ). Zijn ontwerp verdwijnt …..
Soestdijk
Baarn – Utrecht
Soestdijk geniet landelijke bekendheid als voormalige Oranjeresidentie. Van oorsprong is het echter een Amsterdamse buitenplaats. Het wordt gebouwd door de Amsterdamse burgemeester Cornelis de Graeff (1599-1664) aan de dijkweg tussen Baarn en Soest. Oorspronkelijk heet het complex dan ook De Hofstede aen Zoestdijck. De zoon van Cornelis, Jacob de Graeff (1642-1690 ) verkoopt het goed aan stadhoude…..
De Hooge Vuursche
Baarn – Utrecht
In de zogenaamde Laagte van Pijnenburg ligt het buurtschap Vuursche, dat een lager gelegen deel is van de Utrechtse Heuvelrug. Naast De Hoge Vuursche bestaat De Lage Vuursche ook. De naam zou afkomstig zijn uit de plaatsnaamkunde en zou verwijzen naar de giftige gaspeldoorn. Deze struik kwam ooit veel voor in de bosrijke arme zandgronden. In de 19de eeuw is De Hoge Vuursche het bezit van Louise Ru…..
Rovérestein
Bilthoven – Utrecht
De Biltse burgemeester Nicolaas Eyck van Zuylestein geeft rond 1885 opdracht tot de bouw van deze buitenplaats. Het is onbekend wie de architect van het complex is geweest. Wel is bekend dat Leonard A. Springer (1855-1940 ) de tuin heeft ontworpen. Hij is in die tijd rond de dertig, waarmee deze tuin een van zijn vroegere ontwerpen is. Springer is overigens ook op het naast gelegen Eyckenstein wer…..
Huis ter Wege
Bosch en Duin – Utrecht
Huis ter Wege wordt in 1905 gebouwd naar een ontwerp van de architect Johan W. Hanrath (1867-1932) en in 1912 wordt het huis verder uitgebreid. Het geheel vormt een jonge buitenplaats. Hanrath bouwt graag in Hollandse neoclassicistische stijl. Dit huis is daar een goed voorbeeld van. Wegens haar verhoogde ligging
wekt het huis een voorname indruk. Leonard A. Springer (1855-1940 ) is verantwoorde…..
Boom en Bosch
Breukelen – Utrecht
Als de Fransen in 1672 ons land binnenvallen, pakt dit voor de provincie Utrecht uiteindelijk rampzalig uit. In een poging om geld van rijke huiseigenaren los te peuteren, dreigen de Fransen hier vele buitenplaatsen en kastelen te verwoesten. Zij voeren deze dreigementen vaak ook daadwerkelijk uit. Direct na het ver trek van
de Fransen in 1673 bouwt men Boom en Bosch. De voor- en achtergevel zij…..
Groenevecht
Breukelen – Utrecht
De buitenplaats Groenevecht is ook nu nog geheel omgracht. Het huis wordt rond 1980 totaal gerestaureerd door de huidige eigenaren. Uniek aan het hoofdhuis is dat het uit de 17de eeuw stamt. De hofstede wordt na het Rampjaar 1672 gebouwd en het complex blijft tot 1787 in dezelfde familie. Bijzonder hier is de zogenaamde Veelaan, die leidt naar de tot deze buitenplaats behorende boerderij Groenlust…..
Gunterstein
Breukelen – Utrecht
Het is onbekend hoe oud Gunterstein is maar vermoedelijk stamt het kasteel uit de 13de eeuw. De naam Gunter zou afkomstig zijn van Gutter of Gunther van Lichtenbergh. Met stein of steen wordt een stenen huis aangeduid dat een militaire functie kan hebben gehad. In 1539 wordt het huis een officiële ridderhofstad. Dit predicaat is door edelen in die tijd te verwerven en geeft zowel status als f…..
Nijenrode
Breukelen – Utrecht
Om dit middeleeuwse kasteel bij Breukelen te kunnen bouwen, zou destijds een nieuw (nije) stuk land zijn ontworteld, leeggemaakt of gerooid (roden). De vroegste bewoning dateert van rond 1270. In de daarop volgende eeuwen wordt het kasteel geregeld bestormd, geplunderd of in de as gelegd. Zwitserse huurlingen verwoesten Nijenrode op 7 september 1673 wegens de naderende en militair zegevierende sta…..
Oudaen
Breukelen – Utrecht
Als de vroegtijdige projectontwikkelaar Joan Huydecoper tot Maarsseveen (1625-1704) in de 17de eeuw aan de Vecht de eerste buitenplaatsen bouwt, behoeft hij hiervoor geen oude kastelen te slopen. Die stonden hier niet of nauwelijks, hetgeen in vergelijking met Langbroek opmerkelijk is. Oudaen is een uitzondering en dateert uit 1280. Oorspronkelijk is het een enkelvoudige en verdedigbare woontoren,…..
Queekhoven
Breukelen – Utrecht
Een ouder huis op dit terrein wordt door de Fransen in het Rampjaar 1672 verwoest. Toen is vermoedelijk ook het huisarchief vernietigd want niemand weet hoe het huis er uitzag voor het aan de Fransen ten prooi valt. Rond 1720 is het herbouwde huis in gebruik als jongenskostschool. Aan die functie dankt het huis waarschijnlijk haar naam Queekhoven. Het woord kweken of zoals men vroeger schreef quek…..
Nieuw-Amelisweerd
Bunnik – Utrecht
Eerder heet deze buitenplaats Groenewoud of Groenewolde. De aanduiding nieuw in de naam is betrekkelijk want dit deel van het landgoed Amelisweerd is net zo oud als Oud-Amelisweerd. Na de dood van de leenman Amelis wordt de waard verdeeld onder zijn drie zonen. Twee delen komen samen onder de naam Oud-Amelisweerd en een deel krijgt de naam Nieuw-Amelisweerd. De naam Groenewoud is afkomstig van een…..
Oud-Amelisweerd
Bunnik – Utrecht
Een weerd of waard is een door een rivier ingesloten stuk land. Zo’n waardevol (want veilig en vruchtbaar) stuk land kon door een landsheer in leen worden uitgegeven. In Utrecht wordt een dergelijk stuk land bij Bunnik, volgens geschreven bronnen uit 1224, door de proosdij van Oudmunster in leen gegeven aan een man met de naam Amelis. Ook Oud-Amelisweerd komt voor op de lijst van ridderhofst…..
AGENDA
Rhijnauwen
Bunnik – Utrecht
Rhijnauwen is al vanaf 1933 in gebruik als jeugdherberg of Stayokay en is daarmee de oudste jeugdherberg in Nederland. Het krijgt deze bestemming nadat de hier wonende laatste telg van het geslacht Strick van Linschoten overlijdt. Het huis ligt op de rechteroever van de Kromme Rijn. De oudste bebouwing gaat terug tot aan het begin van de 13de eeuw. Rhijnauwen wordt in 1536 opgenomen in de lijst va…..
Rhijnestein
Cothen – Utrecht
De buitenplaats of ridderhofstad Rhijnestein staat op de rechteroever van de Kromme Rijn. De gracht staat ook nu nog met deze rivier in verbinding. Het huis kent een roemrucht verleden, waarin delen van het complex telkens worden verwoest en weer opgetrokken. Van het stenen huis aan de Kromme Rijn dateert enkel de woontoren met kantelen uit de 14de eeuw. Rond 1875 wordt het huis aan de noordzijde …..
Beerschoten
De Bilt – Utrecht
Beerschoten is een gehucht op de Utrechtse Heuvelrug nabij De Bilt. Het zou zijn voortgekomen uit een uithof dat het Biltse Vrouwenklooster toebehoorde, dat op zijn beurt weer voortkomt uit de omvangrijke abdij Oostbroek. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog onteigent men de kloosters. Door de jaren heen raken de kloostergronden verdeeld onder het gevestigde patriciaat. De Utrechtse schepen Jacob Marte…..
Houdringe
De Bilt – Utrecht
Waar de straatnaam De Holle Bilt vandaan komt, is onduidelijk. Mogelijk dat het duidt op laaggelegen grond, waarbij het woord bilt op hoogte of heuvel duidt. Houdringe wordt door Jan Frederik de Mamuchet (1652-1720) aan het einde van de 17de gebouwd en samengevoegd met een oudere boerderij die hier al staat. De herkomst van de naam is onbekend, al zijn er bronnen die beweren dat deze afkomstig is …..
Oostbroek
De Bilt – Utrecht
Meerdere buitenplaatsen in ons land komen voort uit voormalige kloosterbezittingen. Ook Oostbroek is hier een voorbeeld van. Al in de 12de eeuw stond op deze plek de Benedictijnenabdij Oostbroek, dat bij haar oprichting een zogenaamd dubbelklooster is waar mannen en vrouwen in afzonderlijke gebouwen leven. Na de Reformatie komt het klooster met haar omvangrijke landbezit in handen van de Staten va…..
Sandwijck
De Bilt – Utrecht
Ook Sandwijck is oorspronkelijk een uithof of boerderij van de abdij Oostbroek. In de 17de eeuw staat op deze arme heide- en zandgrond enkel een boerderij. Als Adriana Voet van Winssen-van Halm (?-1787) het goed in bezit krijgt, bouwt zij in 1770 een buitenplaats op de plek van de oude boerderij. De naam Sandwijck
wordt in die jaren voor het eerst gebruikt. De buitenplaats kent een roerige gesch…..
Vollenhoven
De Bilt – Utrecht
Vollenhoven vloeit ook voort uit het voormalig bezit van de Benedictijnen van de Abdij van Oostbroek. Bronnen uit de 16de eeuw gebruiken de naam Vollenhoven voor het gebied waar nu de huidige buitenplaats ligt. Vermoedelijk wordt hier aan het begin van de 18de eeuw een buitenplaats opgericht. Onder de eigenaren bevindt zich Willem van Tuyll van Serooskerken (1743-1839), broer van de beroemde schri…..
Ewijckshoeve
Lage Vuursche – Utrecht
De Ewijckshoeve dankt zijn naam aan Justus van Ewijck (1649-?) die hier rond 1695 de gelijknamige
buitenplaats laat aanleggen. Begin 19de eeuw brandt het hoofdhuis af, waarna in 1830 op oude fundamenten en nieuw huis wordt gebouwd dat onze tijd haalt. Wegens het nabij gelegen Paleis Soestdijk, koopt prins Willem Frederik Hendrik (Hendrik de Zeevaarder) (1820 -1879), broer van koning Willem III (…..
Prins Hendriksoord
Den Dolder – Utrecht
De geschiedenis van Prins Hendriksoord is nauw verweven met die van de naburige Ewijkshoeve. In 1877 omvat dat landgoed 574 hectaren en wordt dan gekocht door prins Willem Frederik Hendrik (1820-1879). Bij zijn dood in 1879 valt dit bezit toe aan zijn broer koning Willem III (1817-1890). Een deel van dit bezit wordt afgesplitst en in 1883 verkocht aan de bankier Athanase Boissevain (1843-1921), di…..
Aardenburg
Doorn – Utrecht
Aardenburg wordt in 1902 in opdracht van de gefortuneerde bankier Sam(uel) P. van Eeghen (1853-1934 ) aanzienlijk vergroot door de Amsterdamse architect Christiaan B. Posthumus Meyjes (1858-1922). Het hoofdhuis en de dienstvertrekken worden bij deze verbouwingen volledig van elkaar gescheiden. Oorspronkelijk behoort het grondgebied aan de eigenaar van het nabijgelegen Kasteel Moersbergen. Als men …..
Beukenrode
Doorn – Utrecht
Beukenrode telt meer namen. Het huis staat ook bekend als het Warandehuis, Nieuw Sterkenburg, Het Sand en Het Jachthuis. De naam Warandehuis is begrijpelijk wegens een warande over de hele breedte van een vroegere neogotische woning. Beukenrode krijgt zijn definitieve naam in 1907 en hoort aanvankelijk ook bij Kasteel Moersbergen. Het terrein wordt in 1860 afgesplitst en eigenaar Karel J. Kneppelh…..
Huis Doorn
Doorn – Utrecht
Huis Doorn kent een geschiedenis die in de 13de eeuw begint. Restanten van de oude burcht zijn in het huidige huis nog terug te vinden. In 1536 belandt Huis Doorn op de lijst van ridderhofsteden. Na een periode van verval ondergaat het huis eind 18de eeuw een ingrijpende verbouwing, waarbij alles verdwijnt dat herinnert aan het oude kasteel. Een neoklassiek landhuis komt ervoor in de plaats. Grote…..
Hydepark
Doorn – Utrecht
Hydepark heet voor 1885 Heidepark. Dat huis dateert uit 1862. De Amsterdamse bankier Hendrik M.J. van Loon (1831-1901) schaft de buitenplaats in dat jaar aan. Hij laat het huis direct afbreken en geeft architect Jean N. Landré opdracht tot de bouw van een omvangrijk nieuw huis. Hendrik Copijn (1842-1923) krijgt het verzoek om een landschapspark te ontwerpen. Geld is minder belangrijk dan vo…..
Moersbergen
Doorn – Utrecht
Kasteel Moersbergen komt al in 1435 in documenten voor. De naam houdt zeker verband met het woord moer of moeras, wat drassig land betekent. Dat laatste klopt want het buitengoed ligt op de overgang van de Utrechtse Heuvelrug naar het gebied van de Kromme Rijn. Ondanks de vele verbouwingen heeft het kasteel veel van zijn middeleeuwse voorkomen behouden. Ooit telt Moersbergen een omvang van 750 hec…..
Ruiterberg
Doorn – Utrecht
Ruiterberg is in 1916 de laatste buitenplaats die in Doorn wordt aangelegd. Opdrachtgever is Jan Wilmink, directeur van de Kon. Hollandse Lloyd. Bijzonder is dat men eerst begint met de aanleg van de tuin en in 1917 met de bouw van het huis, de toegangspoort , een hoeve, een jachthuis met oranjerie en een ijskelder. Het huis is een ontwerp van de uit Utrecht afkomstige architect Johan C. Wentink (…..
Landgoed Zonheuvel
Doorn – Utrecht
Het huis op landgoed Zonheuvel heette aanvankelijk De Zonneheuvel en kreeg later de naam het Maarten Maartenshuis. Deze naam is de schrijversnaam van Jozua M.W. van der Poorten Schwartz (1858-1915). Omdat hij vooral in de Engelse taal schrijft, is hij in Engeland bekender dan in ons land. In 1884 koopt het vermogende echtpaar Van der Poorten Schwartz-van Vollenhoven dit landgoed en ontwerpt de aut…..
Beerschoten-Willinkshof
Driebergen-Rijsenburg – Utrecht
Het landschappelijk aangelegde park Beerschoten-Willinkshof hoorde oorspronkelijk bij het landhuis Beerschoten dat in 1850 in opdracht van A.C. Bouman werd gebouwd. Parkbos en omringende tuin werden aangelegd in landschapsstijl, naar ontwerp van J. D. Zocher jr. Het park wordt gekenmerkt door boomgroepen, gazons en een slingervijver met brug. Bij de slingervijver staat het koetshuis uit ca. 1880. …..
Dennenburg
Driebergen-Rijsenburg – Utrecht
Dennenburg stamt uit het midden van de 17de eeuw. Na aankoop van percelen land uit het bezit van de Staten van Utrecht, bouwt de Utrechtenaar Pieter Uyttenbogaart op een van de terreinen een hofstede met herenkamer die hij Dennenburg noemt. Onduidelijk is of hij deze naam kiest wegens de veelvuldig voorkomende naaldbomen in deze omgeving. De hofstede is geheel omgracht. Pas in de loop van de 18de …..
Hardenbroek
Driebergen-Rijsenburg – Utrecht
De naam Hardenbroek houdt verband met de plek waar het complex is gebouwd. Het 14de-eeuwse kasteel verrijst op een stuk bebouwbare klei dat in een zompig land ligt, want het woord broek betekent laag gelegen, moerassig land. De vroegst genoemde bewoners zijn Gijsbert en Wouter van Hardenbroek. Tot aan de dag van vandaag volgen vele bewoners die de naam Van Hardenbroek dragen. Door de eeuwen heen w…..
Heidestein
Driebergen-Rijsenburg – Utrecht
Villa Heidestein wordt in 1903 midden in een groot heidegebied gebouwd en dan verhuurd aan Frans J.H. de Wetstein Pfister (1852-1926). Hij keert noodgedwongen terug uit Indië wegens astmatische aandoeningen waaraan zijn dochter lijdt. In rap tempo breidt hij het landgoed uit tot 145 hectaren. De ondernemende Wetstein Pfister is van beroep irrigatie-ingenieur en theeplanter. Daarom ontstaan we…..
Leeuwenburgh
Driebergen-Rijsenburg – Utrecht
Deze buitenplaats, die dateert uit 1657, wordt gebouwd door de onbekende architecten Christiaan Anthonisz. van Vianen en Jurriaan Joosten van Cooten, in opdracht van Gerard van Zoudenbalch. Het nieuwgebouwde huis heeft een traditioneel blokvormig voorkomen, al doen latere aanbouwen dit teniet. Het huis is zowel wat betreft het ex- als het interieur bijzonder goed bewaard gebleven. Zo is er een zaa…..
Sparrendaal
Driebergen-Rijsenburg – Utrecht
Het huidige Sparrendaal dateert van 1754. In de 17de eeuw staat hier een hofstede die vermoedelijk rond 1672 ten onder gaat tijdens het Franse geweld. In die tijd reikt het grote landgoed tot aan de Langbroekerwetering. Aanvankelijk heet het huis Sper en Dal, wat in de loop van de 18de eeuw verandert in Sparrendaal. Sperren betekent zowel iets afsluiten maar sperren zijn ook lange, dunne palen. La…..
Sterkenburg
Driebergen-Rijsenburg – Utrecht
De familie Van Wulven bezit Sterkenburg in 1196 en noemt zich vanaf 1270 Van Sterkenburg. Sterkenburg wordt in 1536 als ridderhofstad erkent. Het huis overleeft de tijd en gaat daarbij door koop of vererving van hand tot hand. Rigoureuze verbouwingen vinden plaats in 1767 en 1849. Dan verdwijnt de middeleeuwse achtergevel en wordt het geheel meer een representatief herenhuis, aangevuld met een nie…..
Voordaan
Groenekan – Utrecht
Na 1550 laat aartsbisschop en tevens zestigste bisschop van Utrecht Frederik Schenk van Toutenburg (?-1580) een jachthuis bouwen dat Voortaen wordt genoemd. De Tachtigjarige Oorlog bekort zijn kerkelijke carrière. Hij sterft op 25 augustus 1580 te Utrecht, waarmee hij de laatste bisschop van Utrecht is voor in 1853 de Rooms-katholieken weer in hun oude rechten worden hersteld. Uit dit jacht…..
De Haar
Haarzuilens – Utrecht
Het jaar 1892 is in de geschiedenis van De Haar belangrijk. Dan start de herbouw van het vervallen kasteel door de architect Pierre J.H. Cuypers (1827-1921). Hij doet dit in opdracht van het echtpaar Van Zuylen van Nijevelt-de Rothschild. De naam van dit kasteel refereert aan een zogenaamde haar. Dit is een langgerekt
en hoger gelegen stuk grond dat midden in een heideveld of op veengrond ligt. …..
Heemstede
Houten – Utrecht
Naast het Noord-Hollandse Heemstede ligt er nabij Houten een gehucht met deze naam. Het hier gebouwde kasteel wordt dan ook naar de vlek Heemstede genoemd. Het huis kent een bewogen geschiedenis. Op 500 meter van de plek waar nu het kasteel staat, bevindt zich eerder een gelijknamige ridderhofstad. Dat huis wordt in 1645 gebouwd maar gaat na een periode van verwaarlozing in 1987 bij een brand ten …..
Zandbergen
Huis ter Heide – Drenthe
Het is nog steeds onduidelijk of Jacob van Campen (1596 -1657) het ontwerp heeft gemaakt van deze buitenplaats die in 1652 door in opdracht van Jasper Schade van Westrum (1623-1692) wordt aangelegd. Zandbergen ligt aan de Amersfoortseweg. Het ontstaan van deze weg der weeghen, waarvoor Van Campen zeker het ontwerp maakte, baart wegens haar ruime opzet rond 1650 veel opzien. De weg verbindt Amersfo…..
Huis te Jaarsveld
Jaarsveld – Utrecht
Ook deze buitenplaats komt voort uit eerdere bebouwing. Hier staat in de 14de eeuw Kasteel Veldenstein. Tussen de gewesten Holland en Utrecht is lange tijd veel onenigheid over de eigendomsrechten van dit kasteel. In het midden van de 18de eeuw koopt Cornelis de Witt (1696-1769), kleinzoon van de roemruchte Johan de Witt (1625-1672), de heerlijkheid Jaarsveld en laat er in 1760 het Huis te Jaarsve…..
Klein Drakestein
Lage Vuursche – Utrecht
Over dit huis is relatief weinig bekend. Het vermoeden bestaat dat het heeft toebehoord aan het nabijgelegen Kasteel Drakestein en dat het in 1780 zou zijn gebouwd in opdracht van de Amsterdamse gezusters Van Loon. Zij zijn telgen van een puissant rijk koopmansgeslacht, waarover men in Museum van Loon aan de Keizersgracht 672 te Amsterdam veel wetenswaardigheden kan opdoen. Het huis is geheel onde…..
Drakensteyn
Lage-Vuursche – Utrecht
De geschiedenis van Drakestein of Drakensteyn en Kasteel Drakenburg lopen parallel. Beide huizen worden lang bewoond door de Heren van Drakenburg. In 1640 bouwt Gerard van Reede (1624-1670 ) dit achthoekige of octagonale huis. Net als bij de buitenplaats Zandbergen zijn er vermoedens dat Jacob van Campen (1596-1657) de verantwoordelijk architect is geweest. Overigens was Van Reede ook de stichter …..
Hindersteyn
Langbroek – Utrecht
Het is onbekend uit welk bouwjaar Hindersteyn dateert maar men vermoedt dat dit rond 1300 moet zijn geweest. In dat jaar sticht Hinder van Wulven hier een huis. Hinder is afgeleid van de naam Hendrik terwijl steyn op een stenen huis duidt. Het stenen huis van Hinder of Hendrik. Of deze verklaring juist is, is niet
bekend. Er zijn namelijk ook onderzoekers die beweren dat een stenen huis de doorg…..
Lunenburg
Langbroek – Utrecht
Lunenburg is van oorsprong een zogenaamde verdedigbare woontoren of donjon. Het woord donjon is afgeleid van het Latijnse woord dominium wat zoiets betekent als huis van de heer. In dit gebied aan de Kromme Rijn staan in de late Middeleeuwen vele donjons. Tot de eerste bewoners van Lunenburg behoort de dan vooraanstaande familie Van Zijl. Vermoedelijk is het kasteel vernoemd naar Arent of Arnold v…..
Sandenburg
Langbroek – Utrecht
Mogelijk slaat de naam Sandenburg op een natuurlijk opgestoven heuvel van dekzand waarop zich in latere tijden klei afzette. Het woord burg verwijst naar een versterkt huis. Het huis heeft een neogotische stijl die dateert uit de jaren 1860. Het is een ontwerp van architect Samuel A. van Lunteren (1813-1877). Het geheel is omgracht en de gracht staat in verbinding met de Langbroekerwetering. In 17…..
Walenburg
Langbroek – Utrecht
Ook Walenburg is van oorsprong een donjon of woontoren. De vroegste vermelding dateert uit 1260, al is dan onduidelijk wie het kasteel tot zijn bezit mag rekenen. Het is daarom onduidelijk of de naam van het kasteel verbintenis heeft met een familienaam. Latere eigenaren noemen zich naar Walenburg. Het goed gaat in de loop der eeuwen geregeld over van de ene op de andere eigenaar. Nadat de toren i…..
Weerdesteyn
Langbroek – Utrecht
Tijdens de late Middeleeuwen staat de Langbroekerwetering vol met kastelen en woontorens. Meestal staan deze bebouwingen dicht bij de oevers van de Langbroekerwetering. Dit is niet het geval bij Weerdesteyn want dit huis staat op honderden meters afstand van het water. Het is vernoemd naar het geslacht Van Weerdesteyn, dat al in 1333 in verband wordt gebracht met dit kasteel. Toch is niet uitgeslo…..
Parc Broekhuizen
Leersum – Utrecht
Broekhuizen zoals wij het kennen, is een herbouw van een huis uit 1906. Dat huis grijpt weer terug op een verdwenen woning uit 1810. De naam kan zijn voortgekomen uit de Gelderse familie Van Broechusen, die hier vermoedelijk veel bezit heeft gehad. Ook is het denkbaar dat het complex genoemd is naar een versterkt huis dat hier in de drassige broek bij Leersum heeft gestaan. Hoe het ook zij, rond 1…..
Darthuizen
Leersum – Utrecht
Tot 1857 is de heerlijkheid Darthuizen een zelfstandige gemeente, ten westen van Leersum. Hier gaat de Utrechtse Heuvelrug over in het lager liggende Kromme Rijngebied. Over de herkomst van de naam wordt gezegd dat deze zou slaan op een plek in het bos waar herten en reeën dartelend samenkomen, waarbij moet worden opgemerkt dat het goed deze naam overigens pas in 1917 krijgt. In die tijd ontw…..
Zuylestein
Leersum en Amerongen – Utrecht
Aan Zuylestein kleeft tragiek. Alhoewel haar geschiedenis teruggaat tot in de 14de eeuw, is vooral de aankoop door stadhouder Frederik Hendrik (1584-1647) van betekenis. Hij zet een herinrichtingsproces in gang dat van Zuylestein een buitenplaats maakt van stadhouderlijke allure. In 1640 krijgt bastaardzoon Frederik van Nassau (1624-1672) het goed in handen en via hem wordt het eigendom van het ge…..
De Boom
Leusden – Utrecht
De Boom dateert uit 1878 /1879. Het vermoeden bestaat dat het huis een ontwerp is van de toen 21-jarige architect A. Pothoven, over wie niet veel bekend is. Door de jaren heen werken verschillende architecten met deze familienaam voor de familie De Beaufort . Voor het huis moest een boerderij met de naam De Boom
wijken alsmede een oude boom die lange tijd dient als aanplakplek voor houtverkoping…..
Heiligenberg
Leusden – Utrecht
Dit landgoed wordt ook wel Hohorst genoemd. Het goed dankt de naam Heiligenberg aan de periode dat er een klooster is gevestigd waarmee ook de naam Hohorst samenhangt. Met dit begrip duidt men op een (hoge) horst of een begroeide zandheuvel. De bisschop van Utrecht sticht op deze heuvel een klooster, dat in de volksmond weldra de bijnaam de Heiligenberg krijgt. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog word…..
Den Treek
Leusden – Utrecht
De gefortuneerde familie De Beaufort verwerft Den Treek in 1807. Door aankopen weten zij het landgoed aanzienlijk uit te breiden tot de huidige 2.000 hectaren. Veel land wordt op de toen alom tegenwoordige heide bevochten en in ontwikkeling gebracht. De oorsprong van het landgoed gaat terug tot in de 14de eeuw. Men
beweert wel dat de naam treek een variant op het woord trek of treck zou zijn. Ee…..
Huis te Linschoten
Linschoten – Utrecht
Oorspronkelijk staat Kasteel Linschoten in de dorpskern van Linschoten, vlakbij het riviertje de Linschoten. De familienaam Lindescot dateert uit de 12de eeuw. Zij ontlenen hun naam mogelijk aan dit stroompje. Ook kan het zijn dat lin of linde duidt op een lindeboom, terwijl een scote een in een laagland gelegen hoge hoek land is. Het kasteel is rond 1438 vermoedelijk al een ruïne. Het bewaard ge…..
Bijdorp
Loenen aan de Vecht – Utrecht
Bijdorp in Loenen is een goed voorbeeld van een bescheiden buitenplaats aan de Vecht die aan het begin van de 18de eeuw wordt aangelegd. Het is onbekend wat de betekenis is van de naam. Gedurende de 18de eeuw is het huis nauwelijks in de verkoop geweest, waardoor er ook geen verkoopbeschrijvingen bestaan. Een ander gevolg is dat Bijdorp veel van haar oorspronkelijke karakter heeft weten te behoude…..
Cronenburgh
Loenen aan de Vecht – Utrecht
Het huis is genoemd naar een gelijknamig kasteel dat hier in de buurt heeft gestaan. Naar verluidt zou Floris V (1254 -1296) in dat kasteel zijn eerste nacht in gevangenschap hebben doorgebracht. Het Cronenburgh zoals wij het kennen, wordt in 1925/26 gebouwd in opdracht van de uit Duitsland afkomstige Goswin H. Boner, naar een ontwerp van architect W.H. Willms. In het verleden is er veel te doen g…..
Nieuwerhoek
Loenen aan de Vecht – Utrecht
In de naamgeving van deze buitenplaats speelt de doopsgezinde familie Van Hoek een belangrijke rol. De buitenplaatsen Middenhoek, Ouderhoek en Nieuwerhoek zijn alle drie gekoppeld aan deze uit Vlaanderen afkomstige familie van zijdehandelaren. Er bestaat overigens ook een buurtschap met de naam Nieuwerhoek. Dit ligt tussen Loenen aan de Vecht en Nieuwersluis. De familie Van Hoek koopt aan de Vecht…..
Oud Over
Loenen aan de Vecht – Utrecht
De doopsgezinde zijdehandelaar Jan de Neufville is de eerste eigenaar van deze buitenplaats die hij Oud Oover noemt. Hij wordt ook gezien als de bouwer van het huis, dat rond 1710 wordt opgetrokken. De grond is eerder het bezit van Pieter van Beeck. Zijn moeder Anna van Beeck is dan al de eigenaresse van een buitenplaats die Beek en Vecht wordt genoemd. Dit huis wordt in 1806 afgebroken, waarbij d…..
Vecht en Lommer / Kalorama
Loenen aan de Vecht – Utrecht
Vecht en Lommer, dat als buitenplaats uit de 18de eeuw stamt , wordt door Joannes W. van Reenen van Lexmond (1752-1852) voor het eerst Kalorama genoemd. Dit Griekse woord betekent schoon zicht. Van Reenen koopt meerdere buitenplaatsen en zodoende redt hij deze van de ondergang. Pas na een restauratie in 1997 krijgt het huis zijn oorspronkelijke naam Vecht en Lommer weer terug. Ten oosten van het h…..
Kasteel Loenersloot
Loenersloot – Utrecht
Loenersloot ligt aan het riviertje Angstel. Net als andere middeleeuwse kastelen krijgt ook dit slot in de loop der tijd een buitenplaatsbestemming. In geschreven bronnen uit het midden van de 12de eeuw is sprake van ene Henricus de Lonreslothe. Dit document handelt over de grensafbakening tussen de Bisschop van Utrecht en de Heer van Amstel. Latere leden van de familie Loenersloot zijn hier actie…..
Het Berghuisje
Maarn – Utrecht
Tijdens de 19de eeuw en als gevolg van de Romantiek komt de ongerepte bergnatuur van Zwitserland hier volop in de belangstelling. Rotspartijen worden in tuinen nagebootst, bruggen werden gebouwd met gebruikmaking van ruw houten boomstammen maar ook de typische Zwitserse chaletarchitectuur vindt in ons land navolging. Het Berghuisje is hier een gevolg van. Mogelijk is Jan David Zocher jr. (1791-187…..
De Hoogt
Maarn – Utrecht
Opdrachtgever tot de bouw van De Hoogt is Joachim F. de Beaufort (1850 -1929) die hiervoor de architect Johan W. Hanrath (1867-1932) opdracht verleent . De Hoogt grenst aan Den Treek, waar de familie De Beaufort ruim twee eeuwen eigenaar van is. De architectuur van het huis refereert aan de architectuur uit de 17de en 18de eeuw. In 1925 breidt Hanrath het huis nog verder uit en krijgt het dak een …..
Huis te Maarn
Maarn – Utrecht
Huis te Maarn ligt te midden van een landgoed vlakbij het dorp Maarn. Het dorp ontstaat in 1921 als arbeidersdorp van personeel dat betrokken is bij zandafgravingen ten nutte van de Nederlandse Spoorwegen. Architect Jan Stuyt (1868 -1934) bouwt hier in opdracht van het echtpaar Blijdensteijn-Van Heek een landhuis in neoclassicistische stijl. Naar verluidt zou hij zich in de ontwerpfase hebben late…..
't Stort
Maarn – Utrecht
’t Stort wordt in 1903 opgericht en ligt nabij de spoorlijn naar Amsterdam. Deze locatiekeuze houdt verband met de baan van de opdrachtgever David Stuten. Hij is dan directeur bij de Ontvang- en Betaalkas te Amsterdam waardoor hij belang heeft bij goede reisverbindingen met de hoofdstad. Drie jaar na oplevering wordt het huis al verbouwd door architect B.C. Hamer, die het huis transformeert …..
Landgoed Maarsbergen
Maarsbergen – Utrecht
Kasteel en Landgoed Maarsbergen kennen een geschiedenis die reikt tot in de Middeleeuwen. Dan behoort dit goed toe aan de Norbertijner Abdij van Berne. Bern is een gehuchtje aan de Maas in de buurt van Heusden. Daar wordt de abdij tijdens de Tachtigjarige Oorlog verwoest maar de Norbertijnen houden in Maarsbergen
hun bezit nog lange tijd vast. De nieuwe Amsterdamse eigenaar Samuel de Marez (1632…..
Doornburgh
Maarssen – Utrecht
Sommige buitenplaatsen komen uit kloosterbezit voort maar soms wordt een klooster gevestigd op een buitenplaats. Dit laatste is op Doornburgh gebeurd. Al vroeg bezitten Amsterdamse kooplieden hier grond waarop Doornburgh later zou worden gebouwd. Dit laatste wordt gedaan door de Utrechtse domheer Willem van Zon. Hij bouwt het huis zoals het tot ons is gekomen. In 1772 koopt buurman Jan Elias Huyde…..
Gansenhoef
Maarssen – Utrecht
De naam Gansenhoef is waarschijnlijk een gedachtevrucht van de Jacob Lucaszn Rotgans (1633-1696). Hij is getrouwd was met Geertruyd Jansdr Huydecoper (1634 -1669). Zij is de zus van Joan Huydecoper (1600-1661). Gansenhoef wordt in 1654 gekocht door Raymond de Smeth, die Philips Vingboons (ca. 1607-1678) betrekt bij de bouw van de buitenplaats. De Smeth is de handelspartner van Joan Huydecoper (160…..
Goudestein
Maarssen – Utrecht
Jan Jacobzn Bal alias Huydecoper (1541-1624) koopt hier in 1608 een eerste stuk grond, waarop een boerderij De Gouden Hoef staat. Na de dood van zijn vader erft Joan Huydecoper (1600 -1661) dit bezit en besluit tot nieuwbouw. Met de bouw van Goudestein ontstaat een van de eerste buitenplaatsen langs de Vecht. Een gelijknamige kleinzoon voegt in de 18de eeuw het nabijgelegen Silversteyn bij Goudest…..
Herteveld
Maarssen – Utrecht
Het vermoeden bestaat dat Herteveld (ook wel Harteveld genoemd) al rond 1630 als buitenplaats wordt gebruikt. Dat betekent dat het een van de oudste buitenplaatsen aan de Vecht is. Wel is het zo dat de eerste vermelding over de buitenplaats uit 1668 dateert. Hoe het ook zij, in 1670 maakt de doopsgezinde schilder
Jan van der Heijden (1637-1712) een afbeelding van Herteveld. Op dit schilderij, da…..
Vechtoever
Maarssen – Utrecht
Aan de Vecht wordt rond 1700 de buitenplaats Den Oever opgetrokken. Een kaart uit 1629 omschrijft de buitenplaats echter ook al met de naam Vechtoever. Het huidige huis dateert van de midden van de 18de eeuw. Als de katholiek Lambertus Dommer (?-1818 ) het verwerft, besluit hij het huis te voorzien van een kapel waarvoor hij zelfs in Rome toestemming vraagt en krijgt. Of deze kapel in de kamer rec…..
Vreedenhoef
Maarssen – Utrecht
Buitenplaats Vredenhoef ontstaat vermoedelijk rond 1666. Onbekend is wie de opdrachtgever is geweest noch wie het ontwerp heeft gemaakt. Dit met een timpaan versierde huis vertoont een zekere gelijkenis met Huis ten Bosch in Maarssen maar ook met het nabijgelegen Herteveld, zoals dat op een schilderij Jan van der Heijden (1637-1712) is afgebeeld. Deze drie huizen bezitten een overeenkomende vorm e…..
Eyckenstein
Maartensdijk – Utrecht
De ouderdom van Eyckenstein is onbekend. Rond 1600 staat een herenboerderij dicht bij de plek waarop Adriaan Eyck in 1780 een vernieuwd huis bouwt. Er liggen in die tijd meer boerderijen bij dit huis. Zij worden De Morgen, De Middag en De Avond genoemd. Bekend is dat Maurits Eyck (1764-1853) er als eerste permanent woont. In zijn tijd is dit ongebruikelijk, temeer daar de buitenhuizen ‘s win…..
Persijn
Maartensdijk – Utrecht
Stichter Adriaan van Persijn (1610-1655) geeft deze buitenplaats zijn familienaam. Deze naam blijft voorgoed in gebruik, zelfs nadat het huidige witgepleisterde huis in 1878 wordt gebouwd. De Haagse regent Persijn bouwt dit huis op zandgrond die voorkomt bij de overgang van de Utrechtse Heuvelrug naar het poldergebied rond Westbroek. In 1721 erft de familie Van Hengst de buitenplaats. Zij verbouwt…..
Huis Oudegein
Nieuwegein – Utrecht
De vroegste vermelding van deze voormalige ridderhofstad dateert uit 1211. Net als Rijnhuizen ligt ook Kasteel Oudegein in het voormalige dorp Jutphaas. Mogelijk dankt het huis zijn naam aan een middeleeuwse eigenaar Gerard Oudegein. De stevige bouw waarvan de muren op sommige plekken wel twee meter dik zijn, wijst onmiskenbaar op een verdedigingsfuncties. In 1773 verwerft de schatrijke Jan Jacob …..
Rijnhuizen
Nieuwegein – Utrecht
Aan de Vaartse Rijn in het voormalige dorp Jutphaas ligt Rijnhuizen. De voorgevel is georiënteerd op het oosten en telt op het voorplein twee bijgebouwen. Tegenwoordig is het huis in gebruik bij de Stichting Fundamenteel Onderzoek van de Materie (FOM) die het pand binnen afzienbare tijd zal verlaten. Het vermoeden bestaat dat het goed uit de 12de of 13de eeuw stamt en toen als versterkt huis …..
Middenhoek
Nieuwersluis – Utrecht
Deze buitenplaats, die ook wel Middelhoek wordt genoemd, duikt in 1719 voor het eerst op tussen de etsen in het prentenboek De Zegenpraalende Vecht. Het huis is dan het eigendom van de doopsgezinde Anthony Bierens (ca. 1658-1738). Zijn familie zou het huis uitbreiden en tot 1837 in bezit houden. Zijn dochter Cornelia (1690-1791) viert hier op Middenhoek haar 100ste verjaardag. Voor die gelegenheid…..
Over-Holland
Nieuwersluis – Utrecht
De naam van deze buitenplaats tussen Breukelen en Nieuwersluis heeft te maken met het feit dat het tijdens de bouw in 1676 feitelijk op Hollands grondgebied ligt. De buitenplaats is nu ingesloten tussen de Vecht en het Amsterdam-Rijnkanaal. De aanleg van dat kanaal (in die tijd Merwedekanaal genoemd) heeft voor zowel
Over-Holland als voor het naburige Sterreschans vergaande consequenties. Over H…..
Rupelmonde
Nieuwersluis – Utrecht
Rupelmonde wordt door Jean de Wolff eerder Bereveld genoemd. Deze doopsgezinde zijdehandelaar is tien jaar eigenaar van de buitenplaats. Hij verkoopt het goed in 1720 aan Hermannus Bols (?-1752), een nazaat van de beroemde 17de-eeuwse destillateur Lucas Bols (1652-?). Na aankoop verandert hij de naam van de buitenplaats in Rupelmonde. Uit dit plaatsje aan de Schelde bij Antwerpen is de familie Bol…..
Buitenplaats Sterreschans
Nieuwersluis – Utrecht
De Rijksmonumentale Buitenplaats Sterreschans bestaat uit twee monumenten:
Het hoofdhuis aan de Vecht (niet toegankelijk)
Het overpark met boerderij Hofstede Sterreschans geheten (park toegankelijk)
De naam Sterreschans houdt verband met de Franse invasie in 1672 . In dat jaar worden tussen Utrecht en Holland verschansingen aangelegd, om te voorkomen dat het de Fransen zou lukken om naar Amster…..
VreedenHoff
Nieuwersluis – Utrecht
In 1999 verschijnt het boek Vreedenhoff aan de Vecht van Anthony Lisman. Deze voorbeeldige studie biedt een overzicht van de geschiedenis van dit buiten en geeft tegelijk informatie over ontwikkelingen op andere in de buurt gelegen buitenplaatsen. In 1749 wordt de eerste steen gelegd van het huis zoals wij het kennen. Het buiten telt dan 16 hectaren. De vroegste geschiedenis begint aan de aanvang …..
Weerestein
Nieuwersluis – Utrecht
Deze buitenplaats is genoemd naar het watertje De Weere waarlangs het huis wordt gebouwd. De Weersloot vormt ooit de grens tussen Holland en Utrecht. Daaraan dankt het ook zijn naam. Weere betekent namelijk landscheiding. De Weersloot is rond 1180 ontstaan. In die tijd wordt het Breukelerveen opengelegd. Een van de waterverbindingen is De Weere. Vermoedelijk heeft op deze plek eerder een versterkt…..
Zwaanwijck
Nigtevecht – Utrecht
Het huidige Zwaanwijck wordt tussen 1894-1897 gebouwd. Voor die tijd staat hier een wit herenhuis met koetshuis en oranjerie. Dat huis verdwijnt waarna architect H.H. Hagedorn jr. opdracht krijgt van de vermogende weduwe Johanna de Pré-Theunissen (1850-1899) om een villa te bouwen, voorzien van alle denkbare comfort. Zij geeft ook de naam aan haar nieuwe woning. De opdrachtgeefster overlijd…..
Slot Zuylen
Oud Zuilen – Utrecht
Zuylen ontleent haar naam aan het geslacht Van Zuylen. Deze familie bezit het slot tot in de 15de eeuw. Overigens duikt dit kasteel voor het eerst op in documenten die dateren uit het jaar 1247. Het grondgebied krijgt men in eeuwigdurende erfpacht van de Abdij Oostbroek. Het kasteel zoals wij het kennen, dateer t in grote lijnen uit 1522 . De familie Van Tuyll van Serooskerken verwerft het kasteel…..
Kasteel Renswoude
Renswoude – Utrecht
Renswoude of Rijnswoude is oorspronkelijk een meent of gemeenschappelijke weide die aan Rhenen toebehoort. Anderen beweren dat de naam Renswoude afstamt van de plaatsnaam Rhenen en zou slaan op een wildernis of woud bij Rhenen; Rhen(ens)woud(e). Johan van Reede (1593-1682) laat een ouder versterkt huis of borgwal rond 1650 slopen. Het nieuwe kasteel verrijst op de oude fundamenten. De bouwheren zi…..
Prattenburg
Rhenen – Utrecht
Prattenburg krijgt rond 1900 en na een verbouwing haar huidige voorkomen. Architect E.G. Wentink (1814-1881) krijgt als opdracht het huis te transformeren tot een meer kasteelachtig uiterlijk. De architect, tevens statenlid van de provincie Utrecht, ontwerpt ook het nieuwe interieur. De bewoningsgeschiedenis van het huis gaat terug tot aan het begin van de 16de eeuw. Bijzonder is dat het huis al v…..
Remmerstein
Rhenen – Utrecht
Het Remmerstein zoals wij het kennen, dateert uit 1913. Bij het ontwerp heeft de Haagse architect Samuel de Clerq (1876-1962) zich zeker laten inspireren door het principe van het Engelse landhuis uit zijn tijd. Voor dit huis wordt neergezet, is een landgoed onder de naam Rammesteyn bekend. Hiervan gaat de geschiedenis terug tot 1461, toen het een versterkt en omgracht huis was. In de loop van de …..
De Paltz
Soest – Utrecht
De Paltz dankt haar naam aan uit die landstreek afkomstige Duitse arbeiders, die hier in de 18de eeuw wonen. Rond 1860 wordt het domein aangekocht en omgevormd tot landgoed door Jacob P. A .L. Ram (1826-1890), dan burgemeester van Breukelen. Voor het hoofdhuis wordt aangelegd, bouwt men eerst een blok personeelswoningen op het terrein. Ram geeft tuinarchitect Hendrik Copijn (1842-1923) opdracht om…..
Wickenburgh
‘t Goy – Utrecht
Wickenburgh heette vroeger Westenstein. Dat is in de tijd waarin het goed door de bisschop van Utrecht in leen wordt uitgegeven. Ergens in de loop van de 14de eeuw verandert de naam in Wickenburgh. Er is een theorie die deze naamsverandering in verband brengt met de eerdere verwoesting van het huis Westenburg. Dit zou een gevolg zijn geweest van de vele schermutselingen waarin de bisschop van Utre…..
Huis te Voorn
De Meern – Utrecht
Vlakbij De Meern ligt Huis te Voorn dat ook Park Voorn wordt genoemd. Het witgepleisterde huis kenmerkt zich door uiteenlopende bouwstijlen. Ook zijn er twee 17de-eeuwse duiventillen te vinden. Dit zijn restanten van de verdwenen middeleeuwse ridderhofstad. Deze duiventorens overleven de sloop van het kasteel. De ridderhofstad dateer t uit de 14de eeuw. In die tijd krijgt men via een ingang aan de…..
Plantage 1832
Vreeland – Utrecht
Gezien de vorm is het niet vreemd dat men dit huis in de volksmond het Moorse huis noemt. De villa wordt in 1832 door de familie Hooft als herenoptrekje gebouwd. Onduidelijk is of de Oosterse uitstraling dan al aanwezig is. Wel kenmerkt die tijd zich in het algemeen door een fascinatie voor uiteenlopende buitenlandse sferen. Zwitserland staat sterk in de belangstelling maar ook de vormentaal uit d…..
Slotzicht
Vreeland – Utrecht
Slotzicht dankt zijn naam aan het zicht op Slot of Kasteel Loenersloot dat men in die tijd vanaf hier kan zien liggen. Het huis dateert uit 1735 en kent een markante bouwgeschiedenis en een indrukwekkende reeks bewoners. Naar het schijnt is dit huis in vijf fasen gebouwd, waarbij het telkens wordt uitgebreid en verfraaid. Ook het grondbezit fluctueert voortdurend, waarbij de omvang meestal toeneem…..
Vreedenhorst
Vreeland – Utrecht
Vreedenhorst heeft in haar kelder gewelven die duiden op oudere bewoning. Het huidige blokvormige huis dateert echter uit de 17de eeuw en wordt dan als hofstede gebruikt. De naam van het huis komt in 1709 voor het eerst voor op een kaart van cartograaf Peter Schenk (1661-1715). De buitenplaats is dan het bezit van Jeronimo de Haze de Georgio (1651-1721) . De aanduiding horst in de naam kan duiden …..
Beverweerd
Werkhoven – Utrecht
Stadhouder Maurits van Oranje (1567-1625) verwerft dit kasteel na de dood van zijn oudste broer Philip Willem (1554-1618). Kasteel Beverweerd stamt mogelijk uit de 13de eeuw. Het is verleidelijk te veronderstellen dat bevers die hier vroeger in de waard voorkomen, hebben geïnspireerd tot de naam van het kasteel. Deze veronderstelling is niet te bewijzen. Wel is het zo dat in het verleden enig…..
Duurstede
Wijk bij Duurstede – Utrecht
In de dertiende eeuw begon men in Nederland te bouwen met baksteen. Iedere landheer met enige importantie – zo ook Zweder van Abcoude uit het geslacht Van Zuylen (vandaar de drie zuilen in het stadswapen van Wijk bij Duurstede) – wil dan een ‘stenen huis’. In 1270 laat Zweder op de plek waar het oude plaatsje Dorestad gelegen had het eerste bakstenen bouwsel verrijzen, de Donjon, een v…..
Geerestein
Woudenberg – Utrecht
Het is de invloedrijke en machtige Utrechtse familie Van Zuylen van Nijevelt die in de vroegste geschiedenis van Geerestein hier de dienst uitmaakt want zij krijgt ook dit landgoed in leen van de Utrechtse bisschop. In de loop van de 15de eeuw verwerven de Van Zuylens ook het aangrenzende domein rond Huis Hoevelaken. Arend van Zuylen van Nijevelt , Heer van Geerestein en Hoevelaken wordt beschouwd…..
Blikkenburg
Zeist – Utrecht
Ook de oude ridderhofstad Blikkenburg wordt in 1672 grotendeels door de Fransen verwoest. Hierdoor besluit men in 1687 het uit de 14de eeuw daterende huis te slopen. De naam Blikkenburg duikt in 1368 voor het eerst op in een archiefstuk maar het is niet bekend waar de naam vandaan komt of wie hem bedacht heeft.
Het huis zoals het er nu staat, dateert uit 1850 en ligt ten zuidoosten van Slot Zeis…..
De Breul
Zeist – Utrecht
De naam breul is afkomstig van het woord bruul wat duidt op een met palen afgezet gebied. Ook kan het slaan op een moerasgebied of braakliggend terrein. In het verleden noemt men het ook wel Den Brul of Grote Bruil. Alhoewel de geschiedenis van De Breul teruggaat tot in de 14de eeuw, wordt het huidige huis ontworpen door Johan W. Hanrath (1867-1932) . Na de Tweede Wereldoorlog vestigen de Jezu&ium…..
De Brink
Zeist – Utrecht
Over De Brink, dat uit 1856 dateert, gaat een verhaal de ronde dat het zo zou zijn gebouwd dat men vanuit het huis goed kon waarnemen wie er bij de overburen op bezoek kwam. De zichtlijn loopt namelijk niet naar de Utrechtseweg maar naar de schuin tegenover gelegen buitenplaats Schaerweijde. Het feit dat het huis ook iets verhoogd lig t, vergemakkelijk het zicht op de buren aanzienlijk! De hoofdin…..
Hoog Beek en Royen
Zeist – Utrecht
Op het in 1818 verkavelde terrein van Beek en Royen bouwt men in 1824 dit huis waarbij Jan David Zocher jr. (1791-1870 ) de tuin ontwerpt. Overigens behoort deze grond tot de verkaveling aan Slot Zeist toe. Een speculant verkoopt het terrein snel door aan Albert Voombergh (1793-1851). Deze is gehuwd met de vermogende Agnes H. van Loon (1829-1902). Overigens is er voor de verkaveling al een buitenp…..
Molenbosch
Zeist – Utrecht
Dit goed is genoemd naar een stellingmolen, die hier tot 1856 heeft gestaan. Ruim twintig jaar daarvoor koopt Johannes B. Stoop (1781-1856) hier een stuk grond om er een buitenplaats aan te leggen, waarvoor hij de reeds bekende naam Molenbosch blijft gebruiken. De opdracht gaat naar Jan David Zocher jr. (1791-1870) die voor de uitvoering van deze opdracht ruim de tijd neemt of krijgt. Hij is ook v…..
Nuova
Zeist – Utrecht
Het is Ernestus de Pesters (1809-1895) die Nuova in 1841 laat bouwen. Kort daarop laat hij nog een tweede villa in de buurt van dit huis neerzetten. Dit huis krijgt de naam Huis Oirschot. Het wordt in 1950 afgebroken. In 1912 wordt Nuova ingrijpend verbouwd door de destijds bekende architect Johan J. van Nieukerken (1854-1913). In die jaren krijgt het huis aan beide zijden een aanbouw. Van Nieuker…..
Pavia
Zeist – Utrecht
Sommigen beweren dat de naam Pavia afkomstig is uit de tijd dat het huis in gebruik is als meisjesinternaat. Het zou een afkorting zijn van per Ardua Venimus in Amicitia, hetgeen betekent: door moeilijkheden komen wij tot vriendschap. De buitenplaats behoort tot de Stichtse Lustwarande: een strook buitenplaatsen die loopt van De Bilt tot aan Rhenen. Pavia is oorspronkelijk een onderdeel van Hoog B…..
Wulperhorst
Zeist – Utrecht
Wulperhorst is een van de landgoederen van de Stichtse Lustwarande. Dit gebied strekt zich uit tussen De Bilt en Rhenen en vormt een onderdeel van de Utrechtse Heuvelrug. Hier bouwen gefortuneerden graag hun buitenplaatsen. Aanvankelijk kiest men kleigrond uit om er buitenplaatsen op aan te leggen maar in de loop van de 19de eeuw wordt de keuze steeds vaker zandgrond. Wulperhorst ligt in de zogena…..
Slot Zeist
Zeist – Utrecht
Slot Zeist kent een indrukwekkende geschiedenis, die haar oorsprong vindt in het Huis van Oranje. De formele aanleg van Slot Zeist dateert uit 1677-1686. In deze tuin legt men een vijf kilometers lange zichtas aan. Bouwheer is Willem A. van Nassau-Odijk (1632-1705) wiens grootvader stadhouder Maurits van Oranje (1567-1625) is. Veel buitenplaatsen danken hun bestaan aan initiatieven van rijke burge…..
AGENDA
- Lichtkunstfestival op Slot Zeist
- Fri 10 Jan 2020
Elderschans
Aardenburg – Zeeland
Elderschans heet oorspronkelijk Heileschans naar het nabijgelegen dorp Heile. Door de tijd komt de naam Elderschans in gebruik. De schans, waarvan de binnen- en buitengracht nog intact zijn, is tijdens de Tachtigjarige Oorlog onderdeel van de landsverdediging. De linie bestaat uit door dijken met elkaar verbonden
forten, schansen en redoutes. De schans is in 1604 aangelegd als verdediging van Aa…..
Duinvliet
Domburg – Zeeland
Duinvliet is de meest westelijke buitenplaats op de Manteling. Hiermee duidt men het natuurgebied aan dat zich uitstrekt van Domburg tot de Veersegatdam. Hier bouwen rijke Zeeuwen tussen 1650 en 1750 veel buitenplaatsen. Alhoewel er rond 1800 sprake is van verval doordat bossen worden gekapt en tuinen in
landbouwgrond veranderen, blijven enige buitenplaatsen bewaard waaronder Duinvliet. In 1776 …..
Zorghvliet
Ellewoutsdijk – Zeeland
Ellewoutsdijk heeft ooit een middeleeuws kasteel gehad waarvan de ruïne in 1822 wordt gesloopt. Op het slotterrein legt men de buitenplaats Zorghvliet aan. Mogelijk dat men bij de naamkeuze de in Brouwershaven geboren dichter/staatsman Jacob Cats (1577-1660) wil eren. Hij heeft in Den Haag de buitenplaats Zorgvliet bezeten die nu het Catshuis heet. In 1881 verwerft J.C. van Hattum de buitenpl…..
Slot Haamstede
Haamstede – Zeeland
Witte van Haemstede (1280/82-1321), een bastaardzoon van Floris V (1254 -1296), bewoont het centraal in Haamstede gelegen slot. Het oudste deel is een 13de-eeuwse verdedigingstoren (donjon), die een brand tijdens een feest op het kasteel in 1525 overleeft . In die tijd is Haamstede bezit van René van Gruuthuuse (?-1572). Catharina Gruuthuuse verkoopt de heerlijkheid Haamstede in 1591 aan Jo…..
Landlust
Heinkenszand – Zeeland
De naam Landlust is vaak gebruikt voor buitenplaatsen. De buitenplaats, nu in beheer bij het Zeeuws Landschap, ligt in het dijkdorp Heinkenszand en is drie hectaren groot. De geschiedenis begint in de 16de eeuw als schout Gilles Corneliszn. Brouwer op de resten van een verdwenen kasteel de buitenplaats Watervliet aanlegt. Eind 1700 vergroot de familie De Perponcher Sedlnitsky het buiten. Landlust …..
Het Jachthuis
Kloetinge – Zeeland
Net buiten het dorp Kloetinge ligt de oude buitenplaats Het Jachthuis dat behoort tot een oude, nog functionerende ambachtsheerlijkheid. Ooit is hier een kasteelberg geweest die de zelfstandigheid van deze heerlijkheid moet benadrukken. Het oude ambachtsherenhuis stond waar nu de dorpspastorie staat. Het is
vermoedelijk na 1750 gebouwd maar in 1880 wordt het gesloopt. Hiervoor in de plaats komt …..
Kloetinge
Kloetinge – Zeeland
Kloetinge wordt in de 10de eeuw gesticht. Het dorp is een ringdorp. Dit type dorp bestaat uit een ring van bebouwingen rond een centraal object. Meestal is dit de kerk of soms een kasteel. Ringdorpen komen vooral voor op de Zeeuwse- en Zuid-Hollandse eilanden. In de 11de eeuw wordt het dorp opgehoogd met afval, mest- en zandlagen om het tegen het water te beschermen. Met de terpen of wierden die o…..
Moesbosch
Koudekerke – Zeeland
Vlakbij Moesbosch zou in de 14de eeuw de ridderhofstad der Boeden Ambagt hebben gelegen. Rond 1750 tekent een landmeter Moesbos(ch) een landkaart en gebruikt hierbij ook de naam Platenburg. Het is dan bezit van Nicolaas van Hoorn (1652-1734). Naburige buitenplaatsen zijn Huys de Boede, ’t Hof Westerbeek en ’t Hof den Triton. Men vermoedt dat Moesbosch oorspronkelijk uit ’t Hof We…..
Ter Hooge
Middelburg – Zeeland
Wellicht dankt dit ridddermatige kasteel zijn naam aan de vroegere eigenaar Sijmon van der Hooge. Hoe het ook zij, van 1450 tot 1713 bezit de familie Van Borssele het kasteel. In 1713 besluit Philips van Borssele (1669-1727) het stamslot te verkopen aan de Middelburgse koopman Steven Scheyderuyt. Hij legt rond het oude slot een formele tuin aan. Ewoud van Dishoek (1678 -1744) erft het daarop via z…..
Heesterlust
Noordgouwe – Zeeland
De buitenplaats Heesterlust werd rond 1810 aangelegd op het grondgebied van de verdwenen buitens Boschlust en Vriendhoven door Boeye, zoon van mr. Johan Boeye en Anna Schuurbeque. Samuel Boeye is bekend, omdat hij in 1768, op elfjarige leeftijd, de eerste steen legde voor de bouw van het eens landelijk beroemde Zierikzeese Bätz-orgel. Laatstgenoemde echtelieden waren eigenaars van Den Thoorn …..
Berkenbosch
Oostkapelle – Zeeland
Berkenbosch wordt in 1644 voor het eerst vermeld als een buitenplaats die dan in bezit is van Jacob Boreel (1630 -1697). In de 18de eeuw verwerft Gerard F. Meijners het goed. Hij bezit dan al het naastgelegen Duinbeek. Hij moderniseert het huis en legt een formele tuin aan. Buiten het geometrische deel laat hij slingerpaden aanleggen. Uit die tijd resteren twee langgerekte vijvers en een centraal …..
Duinbeek
Oostkapelle – Zeeland
De vroegste vermelding van Duinbeek, dan de veste en woninghe Dunebeke geheten, dateert van rond 1350. Het is dan als jachtslot in bezit van de Heren van Veere. Nadat Philips II van Spanje (1527-1598 ) het verwerft, koopt zijn schildknaap Jeronymus de Rollé (?- 1573) het goed in 1567. De Tachtigjarige Oorlog wordt het kasteel fataal, waarna het tot een ruïne vervalt en eigendom wordt van de Zeeu…..
Overduin
Oostkapelle – Zeeland
In de binnenduinrand bij Oostkapelle liggen in het verleden vele buitenplaatsen waarvan het uit 1839 daterende Overduin er een is. De architect van het huis is onbekend maar het tuinontwerp wordt toegeschreven aan de broers Jan David (1791-1870) en Karel Georg Zocher (1796 -1863). Voor 1700 legt Hubrecht de Hase (1619-1689) Overduin aan, waarna koopman David Schorer het goed in 1705 aankoopt. In d…..
Westhove
Oostkapelle – Zeeland
Westhove is in 1277 bezit van de Abdij van Middelburg. Onbekend is hoe oud het kasteel is. De Norbertijnen verpachten het kasteel telkens aan anderen. Onder de pachters bevindt zich ook de invloedrijke Philips van Borssele (?-1431). Westhove wordt tijdens de Tachtigjarige Oorlog van de zijde van de opstandelingen in brand gestoken. In de 17de eeuw zijn respectievelijk Jacob Boreel (1552-1636) en z…..
Zeeduin
Oostkapelle – Zeeland
In de 13de eeuw ligt hier de uithof Duno. Dit buitenverblijf met kruidentuin staat dan ter beschikking van de abten van de Middelburgse Norbertijnerabdij. Ook slaat men er oogst op. De geschiedenissen van de buitenplaatsen Duno en Zeeduin zijn nauw met elkaar vervlochten. Henri F. Lantsheer (1810-1885) verwerft Zeeduin in 1864. Hij sloopt het bestaande huis en bouwt in 1878 een nieuwe woning. Van …..
Mon Plaisir
Schuddebeurs – Zeeland
Schuddebeurs betekent schudt de beurs en slaat op het dure onderhoud van de polder waarin het dorp ligt, al zijn er mensen die beweren dat de naam te maken heeft met een lokale herberg waar de beurs van achteloze bezoekers flink werd geschud. Veel regenten uit Zierikzee stichten hier hun buitenplaatsen.
Buitenplaats Mon Plaisir ligt op de plaats van een voor 1595 gestichte landstede. In de eerst…..
Welgelegen
Serooskerke – Zeeland
J.A. Landtsheer, de rijke vader van de filantrope Maria W. van Vollenhoven (1852-1924) laat voor zijn dochter de villa Vredenrust bouwen in 1894 door de Haagse architect J.J. van Nieukerken. Het rijk gedecoreerde landhuis heeft een symmetrische voorgevel (zuidgevel), in het midden drie vensterassen breed; forse hoekrisalieten met driehoekige erkers op de begane grond. Op het dak staat een achtho…..
Slot Moermond
Renesse – Zeeland
Het Slot Moermond is een oud kasteel in het dorp Renesse op Schouwen-Duiveland. Het huidige en derde kasteel is gebouwd naast de fundamenten van het oorspronkelijke kasteel van Costijn van Zierikzee dat gebouwd is tussen 1229 en 1244 en waarvan slechts enkele muren zijn behouden. Het tweede kasteel, van de nieuwe eigenaar Aernoud van Haamstede, is vermoedelijk gebouwd voor 1339 en is, op het poort…..
Dordwijk
Dordrecht – Zuid-Holland
In de omgeving van Dordrecht liggen in de 17de en 18de eeuw vele buitenplaatsen. Zo liggen op het zogenaamde Eiland van Dordrecht (zo genoemd wegens de hier talrijk stromende rivieren) de buitenplaatsen Dubbelmonde, Eikendonk, Zuidhoven, Rusthout en Dordwijk die in de polder Dubbeldam waar de Dubbel stroomde, worden gerealiseerd. Als enige overleeft Dordwijk de tijden. Voordat het huis wordt gebou…..
(Museum Paulina) Bisdom van Vliet
Haastrecht – Zuid-Holland
De naam Bisdom van Vliet is een samenvoeging van de familienaam Bisdom met de heerlijkheid Vliet die Theodorus Bisdom (1729-1806) in 1755 koopt. Het familiekapitaal komt uit de koffie- en katoenplantage De Herstelling aan de rivier Demerary in de toenmalige Hollandse kolonie Essequebo. Dit is nu Brits Guyana. In 1874 geeft Marcellus Bisdom van Vliet (1806-1877) opdracht aan de Haagse aannemer The…..
Huis te Heenvliet (Ravesteyn)
Heenvliet – Zuid-Holland
Huis te Heenvliet is ook bekend onder de historisch onjuiste naam Ravesteyn. Het kasteel verrijst rond 1250 in het gelijknamige dorp Heenvliet op het eiland Voorne-Putten. Het is een verdedigbare donjon met ronde hoektorens. De eerste vermelding dateert uit 1254, als Hendrik van Voorne de heerlijkheid overdraagt aan zijn broer Hugo met het recht van rechtspraak. Hierna komt het goed in bezit van …..
Kasteel Keukenhof
Lisse – Zuid-Holland
De naam Keukenhof slaat op de moestuin die destijds in de buurt van kastelen ligt. Men verbouwt er groentes en bloemen voor eigen gebruik. Kasteel Keukenhof, dat het predicaat kasteel onterecht voert, dateert uit 1638 en wordt gebouwd op het voormalige Keukenduin waar de groentes voor de bewoners van het Teylingerslot worden geteeld. Adriaen Maertenzn Block (ca. 1582-1661) maakt een begin met de a…..
Hof van Moerkerken
Mijnsheerenland – Zuid-Holland
De naamduiding van deze ruïne heeft met Lodewijk van Praet te maken. Hij vestigt zich hier in 1440. Hij is ambachtsheer in het Vlaamse Moerkerken en brengt vandaar deze naam mee. Hij bezit al eerder land in dit gebied dat hij door de aanleg van dijken beschermt. Een van de dorpen die dan ontstaan, heet Moerkerken. In de 17de eeuw is het voorname ambachtsherenhuis voorzien van een boomgaard, tuin,…..
Calorama
Noordwijk – Zuid-Holland
Eerder stond hier een 17de-eeuwse bloembollen- en medicinale kruidenkwekerij met woning en schuur maar in de 19de eeuw maakte men er een buitenplaats van, waarbij het huis werd vergroot en verfraaid en de tuin in fases transformeerde naar een landschappelijk park. Hierin bevinden zich een eiland, vijvers en er staat een octogonale theekoepel. Het koetshuis dateert van 1872. Bijzonder is dat bollen…..
Offem
Noordwijk – Zuid-Holland
Door een huwelijk belandt de heerlijkheid Offem in 1650 bij de Heren van Noordwjk nadat deze lang in bezit is geweest van het Delftse geslacht Pijnssen. De vroegste beleningsacte dateert uit 1439. Op Offem hebben meerdere huizen gestaan. Het vroegste huis dateert uit de 17de eeuw, gezien een bewaard gebleven ets. Dat grote huis telt twee bouwlagen. In de 19de eeuw bouwt men een volgend huis en het…..
Oud-Poelgeest
Oegstgeest – Zuid-Holland
Oud-Poelgeest is gelegen op de grens van een oude strandwal en de veengronden. De hoge zandwallen worden van ouds aangeduid met ‚geestgrond’ en de laagveenmoerassen die ertussen lagen worden ‚poelen’ genoemd. De naam ‚Polgest’ wordt voor het eerst genoemd als ‚mansi’ oftewel boerenbedrijf op de goederenlijst van de Utrechtse St Maartenskerk. Deze lij…..
Rhijngeest
Oegstgeest – Zuid-Holland
Rhijngeest is op een oude strandwal gebouwd. De naam duikt voor het eerst op in 1764 als Hendrik P. Huighens de hofstede met koetshuis, oranjerie en tuinbaaswoning koopt. De buitenplaats heeft een oudere voorganger die Overgeest heet. Tal van onderdelen van die buitenplaats gaan over in Rhijngeest. In 1775 koopt de uit Rotterdam afkomstige Johannis Hoppesteyn (?-1806) het buiten. Als Adriaan L. va…..
Mildenburg en 't Reigersnest
Oostvoorne – Zuid-Holland
’t Reigersnest maakt deel uit van de 18de-eeuwse buitenplaats Mildenburg waarvan de oorsprong teruggaat naar 17de eeuw. Helenus W. van Leyden (?-1795) erft de buitenplaats van zijn vader en verfraait deze aanzienlijk. Er komt zelfs een doolhof, waarvoor het labyrint van Versailles als voorbeeld dient. Veel van deze oude buitenplaats resteert niet meer al zijn de zichtlanen nog wel herkenbaar…..
Huys ten Donck
Ridderkerk – Zuid-Holland
Een donk is een opgestoven duin of een hoge plek in het land. Ook kan er een hoogte mee worden aangeduid in een moeras bij een rivier. Vlak achter de Ringdijk van de Nieuwe Maas wordt in 1746 Huis ten Donck gebouwd. De familie Van Zoelen bezit het terrein hier vanaf 1676 tot aan de dag van vandaag. Door dit feit is een oorspronkelijke ordening en eenheid op deze buitenplaats behouden hetgeen vrij …..
Overvoorde
Rijswijk – Zuid-Holland
Rijswijk telde binnen haar grenzen ooit meerdere buitenplaatsen, waarvan er slechts een handvol resteren. De buitenplaats Overvoorde ligt in het 32 hectaren tellende bos De Voorden waarin Overvoorde, Steenvoorde en De Voorden liggen. Ze liggen aan een strandwal, waarbij de Van Vredenburchweg deze voormalige buitenplaatsstrook doormidden snijdt. De vroegste melding van dit goed dateert uit 1318, al…..
Te Werve
Rijswijk – Zuid-Holland
In 1262 bezit Floris van de Werve een donjon dat Huis te Werve wordt genoemd. Rond 1450 bouwt Jan Ruychrock (?-1473) hier een in baksteen opgetrokken vierkant kasteel met slotgracht. De muren van het huidige Te Werve komen deels uit dit bouwwerk voort. Hier staat ook de oudste duiventoren van ons land. Tussen 1593 en 1643 is Te Werve het bezit van de katholiek Jacob van der Wiele en dient de slotk…..
Olaertsduyn
Rockanje – Zuid-Holland
Deze in historiserende stijl aangelegde buitenplaats is in 1910 in opdracht van de Rotterdamse reder William Smith (1849-1918) gebouwd door architect Johan W. Hanrath (1867-1932). Leonard A. Springer (1855-1940) is de ontwerper van de tuin. Na de Tweede Wereldoorlog neemt een Volkshogeschool het goed in gebruik en verrijzen er verschillende nieuwe gebouwen op het terrein. Bij een restauratie in 19…..
Strypemonde
Rockanje – Zuid-Holland
In de 18de eeuw ontgint men hier de polder Windgat en ontstaan er buitenplaatsen. Vanouds ligt hier een natuurgebied met het meertje De Waal. Dit is een restant van een oude getijdenkreek die De Strype heet en die lange tijd in de zee uitmondt. De kreek wordt later door de St. Pietersdijk en Noorddijk afgedamd. Hiermee is de naam verklaard. In 1937/38 bouwt architect Jetze W. Janzen (1891-1957) hi…..
De Tempel
Rotterdam – Zuid-Holland
Als de gemeente Rotterdam in 1947 De Tempel in 1947 koopt, eindigt voorgoed de particuliere bewoning van deze negen hectaren tellende buitenplaats. De hofstede Tempel is mogelijk voortgekomen uit 14de-eeuws bezit van Isebrandt van Tempel. Het wordt echter in 1485 in documenten voor het eerst genoemd. De naam kan ook verband houden met een tempel, zoals het voorwerp heet dat sluizen geopend houdt v…..
Huis ter Leede
Sassenheim – Zuid-Holland
Na een periode Huis te Dever te hebben gehuurd, kopen de broers Jan (1623-?) en Lucac Dragon (1633-?) in 1660 een eerste perceel land waarop, na aankoop van nog meer land, de buitenplaats Huis ter Leede zou verrijzen. Het buiten ligt aan de Leede, zoals men dit oostelijk deel van de Sassenheimse Sloot noemt. Ter Leede betekent bij of aan de Leede. Het vermoeden bestaat dat de nieuwe hofstede is ge…..
Huys ten Bosch
s-Gravenhage – Zuid-Holland
Als Amalia van Solms (1602-1675) rond 1645 een buitenverblijf in het Haagse Bos in de onmiddellijke nabijheid van Den Haag wenst, krijgt Pieter Post (1608-1669) hiervoor de ontwerpopdracht. In het ontwerp moet hij inspiratie hebben opgedaan bij de Italiaanse architect Andrea Palladio (1508-1580). De opdrachtgeefster volgt de bouw op de voet. Kort na het gereedkomen van de bouw, overlijdt stadhoude…..
Marlot
s-Gravenhage – Zuid-Holland
Aanvankelijk heet de eerdere boerderij met herenkamer De Blaauwe Camer. Na te zijn aangekocht door de uit Zwitserland afkomstige Hugenoot David van Marlot (ca. 1600-1680) geeft hij het goed zijn familienaam. Van Marlot was een militair in dienst van stadhouders Maurits (1567-1625) en Frederik Hendrik (1584-1647) en leermeester van de jonge prins Willem II (1626-1650). Rond 1800 wordt hier een nieu…..
Meer en Bos
s-Gravenhage – Zuid-Holland
Vlakbij de duinen van Kijkduin ligt de uit circa 1700 daterende buitenplaats Meer en Bos. Tegenwoordig is het verwilderde bos openbaar wandelgebied. In dit gebied ligt ook het Segmeer, hiermee is de naam Meer en Bos verklaard. Er staan hier ooit meer buitenplaatsen in dit deel van Den Haag maar daar resteert weinig tot niets meer van. Dit buiten is tijdens de 17de en 18de eeuw het bezit geweest va…..
Vredenoord
s-Gravenhage – Zuid-Holland
Net als rond andere Hollandse steden legt men op de oevers langs de rivier de Vliet vele buitenplaatsen aan. Alhoewel vele hiervan verdwenen zijn, zijn er nog enige buitenplaatsen over, waaronder Vredenoord. De vroegst bekende eigenaar is de Rotterdamse burgemeester Joshua van Belle (1637-1710). Wellicht bezit hij hier een boerenhoeve waar hij regelmatig verblijft wegens mogelijke bestuurlijke bes…..
Zeerust
s-Gravenhage – Zuid-Holland
Tot 1938 behoort de Tedingerbroekpolder, waarin Zeerust ligt, bij Stompwijk. Dit gaat later met enige andere gehuchten op in Leidschendam. Hier aan de Vliet ligt Zeerust tussen het bekendere Drievliet en het goeddeels verloren Zuijderburch. Het huis dateert uit 1889 en vervangt een oudere bebouwing. De hofstede heet in aktes uit 1798 al Zeerust en is dan in bezit van de advocaat Abraham Veerman Se…..
Zorgvliet
s-Gravenhage – Zuid-Holland
Zorgvliet, beter bekend als het Catshuis, is door Jacob Cats (1577-1660) aangelegd maar ook latere
eigenaren voegen belangrijke elementen toe of wijzigen huis of tuin. Zo verandert Hans Willem Bentinck (1649-1709) de tuinen ingrijpend. In zijn familie berust Zorgvliet een groot deel van de 18de eeuw. Cats, die op zijn 65ste met dit project begint, legt de buitenplaats aan op reeds ontgonnen terr…..
Arentsburgh/Hoekenburg
Voorburg – Zuid-Holland
De buitenplaats ligt in een gebied dat Hogenburgh werd genoemd. Hier verrijzen de buitens Arentsburgh en Hoekenburg. Deze laatste ligt op een hoek van dit gebied. In 1662 legt Cornelis van Lodensteyn (1617-1684) het buitenverblijf aan waar zich een tot ruïne vervallen woning uit 1451 bevond. Deze behoort eerder toe aan Jacob Arentz. De weduwe Lodesteyn verkoopt het goed in 1686 aan Jacobus Sc…..
Hofwijck
Voorburg – Zuid-Holland
Hofwijck betekent letterlijk ´wijkplaats van het hof´ en die naamkeuze is begrijpelijk als men weet dat eigenaar Constantijn Huygens (1594-1687) gelukkig is als hij het Haagse hof kan verlaten om hier tot rust te komen. Huygens geeft zijn buitenplaats de vorm van een menselijk lichaam waarbij het huis staat voor het hoofd, met oren, ogen en neusgaten als vensters. Hij laat zich in dit …..
AGENDA
- Zondagochtendconcert: The Hague String Trio
- Sun 12 Jan 2020
- Zondagochtendconcert: Trio C tot de Derde
- Sun 09 Feb 2020
- Zondagochtendconcert: Duo Sophie-Louise
- Sun 08 Mar 2020
Middenburg
Leidschendam-Voorburg – Zuid-Holland
Voorburg en Voorschoten danken hun naam aan het riviertje de Fore. De Romeinen bouwen bij Voorburg een forum of marktplaats en de burcht van Aurindulius. Deze burcht speelt in de naamgeving van verschillende buitenplaatsen een rol. Vlakbij Hofwijck ligt Middenburg met aan de Vliet een overtuin. Johan van der Dussen (1632-1683) koopt hier in 1657 een huis met akkerland, waarop hij een buitenplaats …..
Vreugd en Rust
Voorburg – Zuid-Holland
De omgeving van Voorburg is van oorsprong een agrarisch gebied met vele boerenbedrijven, waarvan er een mogelijk al de naam Vreugd en Rust draagt. De geschiedenis van de buitenplaats begint als de Haagse regent Pieter van Groenvelt hier een huis bouwt. Zijn weduwe verkoopt het goed aan Barthelomeus Bosch (1655-1718) die de naam Vreugd en Rust (weer) gebruikt. Bouwer van het huis is de Haarlemse re…..
Berbice
Voorschoten – Zuid-Holland
Deze uit een boerenhoeve voortgekomen buitenplaats bevindt zich op een strandwal. De naam Berbice is vermoedelijk gekozen door Johannes Goldberg (1780-1930) en houdt mogelijk verband met zijn functie bij de Raad van de Koophandel en Koloniën, waarvoor hij enige tijd op de voormalige kolonie Berbice (nu Brits Guyana) verblijft. Voor hij de naam wijzigt, heet het hier Almansgeest, naar een oude…..
AGENDA
- Lezingenreeks Kastelen en Buitenplaatsen in Voorschoten
- Wed 18 Dec 2019
Duivenvoorde
Voorschoten – Zuid-Holland
Duivenvoorde is onderdeel van een lint van buitenplaatsen en ligt nu ten zuiden van Voorschoten. De naam kan te maken hebben met de Duve of Dobbe, zoals het huidige veenstroompje Dobbewatering destijds heette. Mogelijk staat het kasteel dan bij een doorwaadbare plaats of voorde, al stroomde er wat verderop ook een riviertje dat Fore of Voor werd genoemd. Tot slot kan de naam ook gerelateerd zijn a…..
AGENDA
- Lezingenreeks Kastelen en Buitenplaatsen in Voorschoten
- Wed 15 Jan 2020
Ter Horst (De Horsten)
Voorschoten – Zuid-Holland
In de naam De Horsten zijn de namen van de buitenplaatsen Ter Horst, Raaphorst en Eikenhorst samengevat. Met zijn 450 hectaren is het een groot randstedelijk landgoed. Prins Frederik der Nederlanden (1797-1881) koopt Ter Horst en Raaphorst in 1838 en Eikenhorst in 1845, waarna C. Eduard A. Petzold (1815-1891) opdracht krijgt om de landgoederen tot eenheid te smeden. Frederik koopt later ook de bu…..
Ter Wadding
Voorschoten – Zuid-Holland
Een wadding is een voorde en beide woorden betekenen een doorwaadbare plek in een rivier, waarmee misschien de Oude Rijn is bedoeld. De naam komt al voor in een oorkondeboek uit 866. De buitenplaats moet tussen 1617 en 1685 zijn aangelegd en is dan het bezit van de Leidse koopman Johannes Minne. Als Pieter van Hoorn Govertszn (1686-?) de plaats koopt, noemt hij het Waddinghoorn. Willem van Noort (…..
Oostergeest
Warmond – Zuid-Holland
Oorspronkelijk is Oostergeest slechts een boerderij met een herenkamer. De vroegst bekende naam van deze buitenplaats is De Hoop. Nadat de Rotterdamse Admiraliteitsveilingmeester Cornelis Schrijver voor zijn zoon Paridanus Schrijver (1695-1733) het buiten aankoopt, bedenkt deze laatste de naam Oostergeest al wordt deze naam pas voor het eerst genoemd nadat de kinderloze dominee Schrijver overlijdt…..
Huis Vroenhof
Warmond – Zuid-Holland
In voorgaande eeuwen hebben veel Hollandse steden rustieke gebieden in de buurt waar ingezetenen hun buitenplaatsen realiseren. Warmond is bij Leidenaren favoriet. De naam Vroenhof wordt pas in 1935 gebruikt. Daarvoor heet de buitenplaats Weltevreden en daarvoor Ruimzigt. Deze laatste naam hoort bij een huis dat op de plek stond waar later een overtuin wordt aangelegd en waarvan de oorsprong terug…..
‘t Huys te Warmont
Warmond – Zuid-Holland
De vroegste vermelding van ’t Huys te Warmont dateert uit 1362. Warmond zelf is onder de naam Warmelda al in de 9de eeuw bekend. Op deze plek wonen in de 14de eeuw de heren of ridders van Warmond. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog takelen de Spanjaarden het kasteel flink toe maar verwoesten het niet. Het geslacht Van Wassenaers-Duvenvoorde bewoont het huis met tussenpozen. Pas nadat Cornelis P. ba…..
Arcadia
Wassenaar – Zuid-Holland
Rond 1917 geeft N.C.H. Parqui-de Boer opdracht aan de architect S. Parqui tot de bouw van een nieuw huis in de zogenaamde historiserende stijl. Om deze reden krijgen verschillende ruimtes op de begane grond stijlkamers. Veel authentieke details van het interieur zijn bewaard gebleven. Opvallend vaak is marmer toegepast in de vestibule, toiletten, badkamers en in het sanitair. De tuin kent een form…..
Backershagen
Wassenaar – Zuid-Holland
Tussen de buitenplaatsen De Paauw en Rust en Vreugd ligt Backershagen waarin de namen van de eigenaren Cornelis Backer (1693-1775) en zijn echtgenote Maria Clara van der Hagen (1703-1765) samenkomen. Zij erft een oude boerderij die het echtpaar hierna verbouwt tot een omvangrijke buitenplaats. Als Backer door toedoen van stadhouder Willem IV (1711-1751) ambteloos burger wordt, stort hij zich op de…..
Het Baljuwhuis
Wassenaar – Zuid-Holland
Midden in het dorpscentrum van de vroegere hoge heerlijkheid Wassenaar ligt het voormalige baljuwhuis. Het wordt in opdracht van baljuw Joan van Gybelant (1684-1766) door Dirk Dijckerhoff gebouwd, na zijn benoeming door de Van Wassenaers. Het huis beschikt over een koetshuis en de ruime tuin wordt aan beide zijden begrenst door 18de-eeuwse tuinmuren. De westelijke muur, die circa zestig meter lang…..
Beukenhorst
Wassenaar – Zuid-Holland
Prins Frederik (1797-1881) voert in Wassenaar een kleine hofhouding. Guillaume C.A.H. von Goedeke (1816-1885) is hier zowel kamerheer als adjudant en voor zijn principaal koopt hij uit een boedel in 1859 van Leonardus A. Lightenvelt (1795-1873) de in de vroegere overtuin van buitenplaats Langenhorst aangelegde buitenplaats Beukenhorst aan. Von Goedeke betrekt de architect Hermann H.A. Wentzel (182…..
Blanckenburg
Wassenaar – Zuid-Holland
Net als veel andere buitenplaatsen in Wassenaar komt Blanckenburg voort uit een boerderij die in de loop van de 17de eeuw wordt omgezet in een buitenplaats. Rond het huis bevindt zich veel bos dat uitloopt tot aan de duinen en er is dan een zogenaamd sterrenbos. Van de strak geometrische vormentaal van de tuin is weinig anders over dan de oprijlaan en een ommuurde moestuin. Hier woont de staatsman…..
De Vrije Blick
Wassenaar – Zuid-Holland
Rond 1917 bouwt architect Wim A. Lensvelt (1887-1963) in opdracht van de familie Wilton de buitenplaats De Vrije Blick in de zogenaamde Engelse landhuisstijl. In 1921 verwerft deze architect landelijke waardering voor zijn gebalanceerde verbouwing en uitbreiding van de Leidse Lakenhal. Lensvelt ontwerpt samen met tuinarchitect Hendrik Copijn (1842-1923) de tuin van De Vrije Blick. Deze is aangeleg…..
Clingendael
‘s Gravenhage – Zuid-Holland
Tegenwoordig telt Clingendael 69 hectaren. Een groot deel daarvan is openbaar wandelbos en voor menigeen vormt de Japanse tuin tijdens de jaarlijkse openstelling in mei en juni een bijzonder hoogtepunt. De geschiedenis van de eerste buitenplaats Clingendael vangt aan in 1591. Dan koopt Philips I Doublet (ca.1560- 1612) hier een boerderij die de naam Clingendael draagt. Een kling is een onbegroeide…..
Oud Clingendael
Wassenaar – Zuid-Holland
Cornelis Bloys van Treslong (1723-1797) koopt hier in 1768 een van de boerderijen die liggen op de grens tussen een strandwal en het veenweidegebied en geeft zijn aankoop een buitenplaatsbestemming. Na kort in bezit te zijn geweest van meester-metselaar Johannes Noordendorp, verwerft Dirk Donker Curtius Oud Clingendael. Hij sloopt het oude huis en bouwt een statig landhuis met een bewaard gebleven…..
Duindigt
Wassenaar – Zuid-Holland
Voor Duindigt een buitenplaats wordt, zijn hier twee boerderijen, Duindigt en Waasdorp op den Aschhoop, gelegen. Bankier/notaris Joachim Jochems (1788-?) koopt de buitenplaats twee keer; in 1797 voor een klant en in 1822 voor zichzelf. Zijn vader heeft eerder de boerderij Reigersbergen in het Haagse Bos omgebouwd tot buitenplaats. Zijn nageslacht, die delen van het buiten nog altijd bezit, richt h…..
Eikenhorst
Esch – Noord-Brabant
Eikenhorst komt voort uit het veel grotere bezit rond Kasteel Raaphorst. Wegens het eigendom van de familie Boll heet de woning die hier dan staat de Bollenwoningh. Aanvankelijk heet de buitenplaats Eykenlaan, mogelijk door de majestueuze oprijlaan die naar de poort leidt. Het met grachten omgeven huis heet weldra Eikenhorst omdat het met loofbomen gevulde landschap hier glooit. Tussen 1780 en 184…..
Eikenrode
Wassenaar – Zuid-Holland
Zowel in Loosdrecht, Heemstede als in Wassenaar bevinden zich buitenplaatsen die Eikenrode heten. Hier geeft J.E. Romeney in 1913 opdracht aan Anthonie P. Smits (1881-1957) en Hendrik Fels (1882-1962) tot de bouw van een nieuw huis, waarna het geheel in 1936/37 door eigenaar Abraham A. Reepmaker (1895-1967) verder wordt uitgebreid. Aan de tuinzijde bevindt zich een terras en het huis kent een logg…..
Groot Haesebroek
Wassenaar – Zuid-Holland
De geschiedenis van dit goed gaat terug tot 1320 en is het bezit van Gerrit Gael. Via vererving verwerft de Haarlemse familie Van Bakenesse de landerijen. Nadat Adriaen van Bouckhorst het verkrijgt, blijft Groot Haesebroek bijna 200 jaar in zijn familie. In de 20ste eeuw verkavelt men grote delen van de buitenplaats voor de bouw van villa’s. Dergelijke herbestemmingen overkomen vele andere b…..
Ivicke
Wassenaar – Zuid-Holland
Bij eerdere afsplitsingen van Backershagen ontstaat ook de buitenplaats Ivicke. Op dit terrein bouwt Gerard J. van der Mark (1866-1946) in 1913 een nieuw buitenverblijf in opdracht van Adrianus F.J. van Hattum. Het huis is in een neo-Lodewijk XVI stijl gebouwd, waarbij de architect zich moest laten inspireren op een Zweeds buitenverblijf dat l’Hermitage heet. Voor het interieur worden tal va…..
Langenhorst
Wassenaar – Zuid-Holland
In de 17de eeuw bevinden zich drie boerderijen dichtbij elkaar. Hun namen zijn Zijdewoning, Binnen- en Buitenwoning. Deze worden aangekocht door Arnoldus van Reeck in 1630. In 1661 koopt rechtsgeleerde Willem Goes (1611-1686) het goed aan waarna het tot 1755 in zijn familie blijft. In 1780 heeft het complex een omvang van 59 hectaren. Een nieuw huis Langenhorst verschijnt in 1857. Dit huis wordt …..
Maarheze
Wassenaar – Zuid-Holland
In 1914 laat Gerard A. van Putten jr. (1873-1956) de architect J.J. (Co) Brandes (1884-1955) een landhuis bouwen dat op aangekocht terrein van Oud-Clingendael wordt gerealiseerd. Een ander deel van dit grondgebied zou worden gebruikt om hierop later een dierentuin in te richten. Onderzoek heeft niet kunnen verklaren op grond van welke afweging Van Putten de naam Maarheeze kiest. Het exterieur van …..
Oosterbeek
Wassenaar – Zuid-Holland
De start van Oosterbeek als buitenplaats vindt plaats in 1629 als Jonathan van de Luchtenburgh (?-1637) het aankoopt. Hij werkt als rentmeester van het voormalige grafelijke landbezit dat dan bij de Staten-Generaal berust. De boerenwoning maakt plaats voor een omgracht herenhuis. In 1839 koopt Arnoud W. van Brienen van de Groote Lindt (1783-1853) Oosterbeek en voegt het samen met Clingendael. Nu v…..
De Paauw
Wassenaar – Zuid-Holland
Rond 1550 bezit Cornelis Arentszn van der Dussen (1481-1556) hier grond met een hofstede die hij de naam De Pau geeft. Later wordt dit ‘t Huys te Pauw. In de 17de en 18de eeuw zijn meerdere Amsterdamse eigenaren bekend. Adriaan P. Twent van Raaphorst (1745-1816) koopt het huis in 1770 en laat het in 1800 verbouwen. In De Paauw en zijn Haagse stadswoning beschikt hij over twee verblijven voo…..
Raaphorst
Wassenaar – Zuid-Holland
In 1795 telt Wassenaar 26 buitenplaatsen waaronder het eeuwenoude Raaphorst. Het goed maakt nu deel uit van De Horsten dat door prins Frederik (1797-1881) wordt gevormd. De geschiedenis van het kasteel is gekoppeld aan die van de adellijke familie Raephorst en reikt tot ver in de Middeleeuwen. Deze familie bezit het landgoed tot 1650. Bekend is dat eigenaren van Kasteel Raaphorst in 1710 door geld…..
Rust en Vreugd
Wassenaar – Zuid-Holland
Traditioneel liggen in Wassenaar vele buitenplaatsen aan de Rijksstraatweg. Er zijn bronnen die er op duiden dat hier gelegen landerijen mogelijk Leids kloosterbezit zijn geweest omdat de Leidse Universiteit hier later bezittingen heeft en vooral seculiere instellingen profiteren van de onteigeningen van kloosterbezittingen tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Gabriël Bourcourd (1726-1781) maakt …..
Villa Ruys (eigenlijk naamloos)
Wassenaar – Zuid-Holland
Tussen 1914 en 1916 laat Daniël T. Ruys (1873-?) In Wassenaar een villa bouwen door architect L.J. Zaaijer. Hij kiest voor de zogenaamde historiserende stijl waarbij de architect zich laat leiden door de klassieke Hollandse architectuur van de 17de eeuw. Ook betrekt Zaaijer vormen in zijn ontwerp die ontleent zijn aan de Engelse landhuizen. Dit laatste is vooral te zien in het interieur met e…..
Ter Veken
Wassenaar – Zuid-Holland
Duindigt, Beukenhorst, Voorlinden, Langenhorst, Blanckenburg, Groot Haesebroek, Zuidwijk, Clingenbosch en Ter Veken zijn particuliere buitenplaatsen in Wassenaar. Waar de naam vandaan komt, is onduidelijk. De familie Van Schelle is er eigenaar en er is in Belgisch Brabant een kasteel Ter Veken bekend dat in het dorpje Schelle bij Antwerpen lag. In mei 1940 wordt hier een tijdelijke oorlogsbegraafp…..
Voorlinden
Wassenaar – Zuid-Holland
Voorlinden lijkt op een Engels landhuis en dit is logisch als men weet dat de Engelse architect R.J. Johnston in opdracht van oliemagnaat Hugo Loudon (1860-1941) hier in 1912 een nieuw huis bouwt en Leonard Springer (1855-1940) het landschapspark ontwerpt. De naam gaat terug tot in de 17de eeuw, want bij een verkoop uit 1693 is sprake van een dubbele naam voor de hoffstede Hoochduyn ofte ’t …..
Oud Wassenaar
Wassenaar – Zuid-Holland
Het neorenaissance landhuis dateert uit 1876-1879 en geldt als een totaalkunstwerk. Dit betekent dat in het ontwerp alle wezenlijke interieur- en exterieuronderdelen op elkaar zijn afgestemd en versterken. De vroegste bebouwing in de vorm van een boerderij dateert van 1679. Gerard Hoijer en Paulus Hoijer van Brakel bouwen een herenhuis dat zij Snippenstein noemen, waarna een volgende eigenaar het …..
De Wiltzangk
Wassenaar – Zuid-Holland
Een van de vijf landgoederen die ontstaat na de verdeling van Backershagen in 1910 is De Wiltzangk. Daar bouwt architect P. Musly in 1915 in opdracht van O.F. Weise een nieuw huis dat in fasen gereedkomt. Later voegt Sidney van den Bergh (1898-1977) nog een plantenserre aan het huis toe. Voor het zeer gaaf bewaard gebleven interieur gebruikt de architect historische materialen die afkomstig zijn u…..
De Wittenburg
Wassenaar – Zuid-Holland
In de 17de eeuw heet het buiten Het huys te Hoeffijser en is dan het bezit van Pieter Maartenszn Hoeffijser uit wiens (brouwers-)familie hij het goed erft. In de 18de eeuw noemt men het huis Het Groote Hoefijzer. Abraham Ligtvoet en notaris Hendrik van Leeuwen bezitten de buitenplaats vanaf 1784. Moderniseringen aan het huis volgen na 1845 als C. Schiffer van Bleyswijk (1793-1873) het goed bezit. …..
Zuidwijk
Wassenaar – Zuid-Holland
Het zuidelijk van Wassenaar gelegen Zuidwijk grenst aan een groot agrarisch (landschappelijk) gebied en telt negentien hectaren. In de 15de eeuw is het een ambachtsheerlijkheid en staat hier een kasteel. De familie Van Wassenaer Obdam verwerft dit goed in 1633 waarna Johan H. van Wassenaar Obdam (1683-1745) zich inspant om Zuidwijk door verdere verfraaiingen naar een hoger niveau te tillen. Hij is…..
Muiderslot
Muiden – Noord-Holland
Het is niet bekend wanneer het Muiderslot is gebouwd, al houden sommigen het jaar 1280 aan. Graaf Floris V kocht of bouwde het kasteel, dat strategisch was gelegen waar de Vecht in de Zuiderzee (nu het IJmeer) uitmondde. Doordat Muiden een haven heeft en het kasteel aan de havenmonding ligt, kon graaf Floris passerende schepen een tol opleggen. Op 27 juni 1296 vond hier ook het beroemde voorval pl…..
AGENDA
- Concert van The Beggar’s Ensemble
- Tue 21 Jan 2020
Popta Slot
Marsum/Marssum – Friesland
Het Poptaslot heeft de tand des tijds goed doorstaan. Wat omstreeks 1512 door de familie Heringa als stins gesticht werd, is nu nog altijd in dezelfde schoonheid te aanschouwen. Een eeuw lang wordt het huis bewoond door de Heringa’s, totdat de state door vererving in handen komt van het adellijke geslacht Van Eysinga. De Friese stins ondergaat in 1631 een modernisering die het vervolmaakt tot de…..
Nienoord
Leek – Groningen
Centraal gelegen op Landgoed Nienoord, bevindt zich de borg Nienoord. Deze statige borg is één van de mooiste Groninger borgen en kent een opvallende en rijke historie.
Landgoed Nienoord kent zijn oorsprong in 1508 toen jonker Wigbold van Ewsum uitgestrekte stukken veengebied kocht bij Midwolde. Hij liet daar een nieuw huis bouwen, de “Nije Oord”, en daarmee werd Landgoed Nienoord geboren. Ee…..
Piloersemaborg
Den Ham – Groningen
De Piloersema- of Hamsterborg bij Den Ham (1633) is een uniek monument in de Groninger Ommelanden., gelegen in het Groningse Westerkwartier in het dorpje Den Ham, behorend tot de gemeente Zuidhorn. Het is de laatste boerderijborg in Nederland. Het oude huis heeft door de eeuwen heen zijn voorname karakter behouden. Royaal gesitueerd achter een brede gracht en verscholen tussen boomrijke singels, r…..
De Blauwe Camer
Oosterhout – Noord-Brabant
Kasteel De Blauwe Camer is één van de resterende slotjes in Oosterhout. Het kasteel is onderdeel van het Norbertinessenklooster St-Catharinadal. Het kasteel is een rijksmonument en maakt deel uit van de zogenaamde Heilige Driehoek dat uit drie kloosters bestond. De eerste bronvermelding dateert uit 1497. Het is onzeker waarvan de naam afkomstig is. De naam zou mogelijk te herleiden z…..
Kasteel Ammersoyen
Ammerzoden – Gelderland
De tussen Maas en Waal strategisch gelegen waterburcht is een parel in het schitterende rivierenland van de Bommelerwaard. Kasteel Ammersoyen is gebouwd rond 1300 en is één van de best bewaarde kastelen van ons land. Het kasteel heeft vierhoektorens en een gracht waardoor het goed verdedigbaar was. Weliswaar liep de burcht tijden Tweede Wereldoorlog zware beschadigingen op, maar daarvan is sinds…..
AGENDA
- Concert: Double Espresso
- Sat 07 Mar 2020
Kasteel Limbricht
Limbricht – Limburg
Kasteel Limbricht: In het begin van de 13de eeuw werd de motte aan de Lin verbouwd tot een echt middeleeuws kasteel. Het is een kasteel met een rijke geschiedenis. Het Spaanse leger heeft het kasteel in 1579 bezet waarna een van de laatste Europese heksenprocessen hier plaatsvond. In latere tijden gebruikten soldaten van Napoleon het als ziekenhuis en werden hier in 1917 Duitse soldaten geïnt…..
Kasteel Helmond
Helmond – Noord-Brabant
Kasteel van Helmond is een van de best bewaard gebleven middeleeuwse kastelen met slotgracht in Nederland. Het is de grootste waterburcht met een oppervlakte van 32 bij 32 meter. Waarschijnlijk begon Lodewijk Berthout van Berlaer, heer van Helmond, met de bouw tussen 1325 en 1350. Vanaf het begin waren de vierkante omtrek, de grote, ronde en uitspringende torens op iedere hoeken en de gracht gepl…..
Kasteel Hoensbroek
Hoensbroek – Limburg
De eerste heer van Hoensbroek was ridder Herman Hoen, naamgever van het kasteel (Herhoensbroeck), van de familie Hoen van den / tzo Broeck, later Hoen van Hoensbroeck en Van Hoensbroeck, en uiteindelijk ook van de latere plaats Hoensbroek. Herman werd vanwege zijn hulp in de strijd tegen Gulik en Gelre in 1388 door hertogin Johanna van Brabant beloond met de heerlijkheid Gebrook, Gebroek, Ingenbro…..
Kasteel Hernen
Hernen – Gelderland
Het kasteel ligt in het zuiden van Gelderland, in het dorp Herne, gemeente Wijchen, in het uiterste westen van het Rijk van Nijmegen. Het is waarschijnlijk rond 1350 ontstaan, en bestond toen slechts uit een woontoren (donjon). Later is het herhaaldelijk uitgebreid, waarbij de vroegere binnenplaats steeds meer werd volgebouwd. De woontoren is in de 18e eeuw ingestort. Het kasteel is sinds de 17e e…..
Kasteel Dussen
Dussen – Noord-Brabant
Een kleine nederzetting op de oeverwallen van het stroompje ‘de Dusse’ groeide uit tot een ambachtsheerlijkheid waar, in 1393, het toenmalig ‘versterckt huys’ (in de vorm van een woontoren van 4 verdiepingen: een zogeheten ‘Donjon’) door Arend II van der Dussen tot kasteel werd verbouwd. De kelders zijn uit deze tijd overgebleven. De Elisabethsvloed van 1421 maakte het trotse, pas 30 jaar oude kas…..
Kasteel Nederhemert
Nederhemert-Zuid – Gelderland
Kasteel Nederhemert dateert uit het begin van de 14e eeuw. Het ligt bij het dorp Nederhemert in de Bommelerwaard. Het is gebouwd op een eiland in de Maas in de buurt van Heusden. Vlak voor 1300 is het zoals vele kastelen begonnen als woontoren, in de loop der eeuwen is steeds verbouwd en aangebouwd, voor het laatst eind 19e eeuw. Een eerste vermelding van een Jan van Hemert is in 1310 wanneer hij …..