De Ithakaprijs is bedoeld ter stimulering van interdisciplinair (wetenschappelijk) onderzoek over Nederlandse kastelen, historische buitenplaatsen en landgoederen. Ook journalistieke (media) producties die dit cultuurgroen erfgoed breed en positief onder de aandacht hebben gebracht van een breed Nederlands publiek komen in aanmerking. Het Ithakastipendium is beschikbaar voor onderzoekers die op uiteenlopende studiegronden onderzoek willen verrichten naar KBL op voorwaarde dat het onderzoek gepubliceerd is of zal worden. Aan zowel de prijs als het stipendium is een geldbedrag van € 5.000,- verbonden en zijn daarmee de grootste prijzen op het gebied van onderzoek naar historische buitenplaatsen.

De prijs en het stipendium zijn vanaf 2015 mogelijk gemaakt door een genereuze gift van oud-staatssecretaris Volksgezondheid Mr. E. Veder-Smit en wordt uitgereikt aan relevante studies en voorstellen. In 2020 heeft een nieuwe particuliere schenker die vooralsnog anoniem wil blijven, besloten om deze prijs en het stipendium tot en met 2029 mogelijk te maken.