Op een mistige donderdagmorgen in september ontving sKBL (in samenwerking met de Provincie Utrecht) eigenaren en beheerders van KBL, terreinbeherende organisaties, beleidsmakers en direct betrokkenen bij de instandhouding van KBL op Buitenplaats Amerongen voor het slotsymposium Vitale buitenplaatsen hebben de toekomst. Diverse sprekers stonden stil bij de vraag hoe wij in de komende jaren op verantwoorde wijze zorgzaam en zo goed mogelijk met de prachtige domeinen van KBL om moeten gaan. De dag werd afgesloten met de overhandiging van de Toekomstagenda aan Hiltje Keller, plaatsvervangend voorzitter van de Provinciale Staten van de provincie Utrecht, met het verzoek deze voor te leggen aan de andere provincies. In de Toekomstagenda heeft sKBL aanbevelingen geformuleerd met betrekking tot de instandhouding en vitaliteit van buitenplaatsen.
Na een korte introductie van dagvoorzitter Mariëtte Pennarts (wethouder sociaal domein en recreatie/toerisme gemeente Woerden) spraken diverse sprekers over het belang van vitale buitenplaatsen. Zo…
- …blikte drs. René Dessing (voorzitter sKBL en destijds initiatiefnemer van het Themajaar 2012) terug op het Jaar van de historische Buitenplaats 2012. Het Jaar bracht vele historische buitenplaatsen aanzienlijke media-aandacht, zorgde voor talrijke nieuwe enthousiaste buitenplaatsvrijwilligers en verschafte dit erfgoed meer bestuurlijke aandacht vanuit de provincies. Nu, tien jaar later, hebben veel bestuurders hun termijnen afgerond en staan de provinciale verkiezingen van 2023 voor de deur. Hoog tijd voor een nieuwe vaststelling van de stand van zaken. U kunt de hele presentatie van René hier teruglezen.
- …sprak Theoloog des Vaderlands broeder Thomas Quartier OSB (hoogleraar aan resp. de Radboud Universiteit en KU Leuven) tot de verbeelding met zijn bijdrage over de maatschappelijke waarden van historische buitenplaatsen. Hij sprak onder meer over kastelen en buitenplaatsen als plaatsen van verdieping. Doordat deze plekken de geest van de geschiedenis ademen, bieden zij de mogelijkheid om in een andere mindset te komen. U kunt zijn hele bijdrage hier terugkijken.
- …ging botanisch filosoof Norbert Peeters MA (promovendus Universiteit Leiden) in op de groene elementen van de buitenplaats. Hij lichtte onder meer toe hoe de relatie van de mens met de natuur in de loop der eeuwen is veranderd en hoe we de hand van de mens telkens op een andere wijze kunnen opmerken in de parken en tuinen van buitenplaatsen. U kunt zijn hele presentatie hier teruglezen.
- …werd het publiek voor de lunch verrast door mystery guest Tineke Schouten. De bekende cabaretière zette een hilarisch typetje neer als de vrouw des huizes van een reeds aangekocht landgoed in Wassenaar. Ze kreeg de lachers op haar hand.
- …was de talkshow De Utrechtse Buitenplaats in beweging een mooi podium om aan te geven wat, zoals tafelgast drs. Koos Janssen (burgemeester Zeist en voorzitter van het Platform Utrechtse Buitenplaatsen) goed verwoordde, de ‘kracht van de relatie’ is. Het Platform Utrechtse Buitenplaatsen is een netwerk van beleidsmakers, organisaties en eigenaren van buitenplaatsen, waar actief wordt samengewerkt aan de toekomst van buitenplaatsen. Eindconclusie van het gesprek was dat we veel bereikt hebben, maar we nu op het punt zijn beland waarbij denken moet plaatsmaken voor doen. Desalniettemin is het platform een inspiratie voor de andere provincies.
- …stond prof. dr. Rudi Westendorp (hoogleraar ouderengeneeskunde University of Copenhagen, voorzitter Bewoond Bewaard en eigenaar-bewoner van ‘t Spijker in Brakel) stil bij vitale buitenplaatsen als bronnen van welbevinden en hoe de natuur een positieve werking kan hebben op het lichaam, denk aan het verlagen van stress. U kunt de hele presentatie hier teruglezen.
- …sprak Astrid Schutte MA (jounalist en schrijfster van het succesvolle boek De laatste heer – hoe de bevoorrechte klasse in Nederland plaatsmaakte voor de gewone man) tot slot over hoe buitenplaatsen een regio identiteit geven. Buitenplaatsen geven overal in ons land kleur aan het landschap, verdieping aan de streekgeschiedenis en waarde aan onze samenleving.
De bijdragen van de sprekers werden afgewisseld met videoportretten van eigenaren en beheerders, die sKBL speciaal voor dit symposium liet filmen. Zij spraken eveneens over de toekomst van vitale buitenplaatsen: hoe buitenplaatsen waarde geven aan de regio, een plek van bezinning zijn en een collectieve inzet behoeven voor het behoud. Klik op de foto om het desbetreffende videoportret terug te kijken.
Landschap Erfgoed Utrecht maakte tevens portretten van Landgoed Hindersteyn, Landgoed Remmerstein en Landgoed Eyckenstein.
De zonnige dag werd afgesloten met de overhandiging van de Toekomstagenda met daarin bijeengebracht de inzichten, ideeën en praktijkvoorbeelden, die naar voren zijn gekomen in de recente rondetafelgesprekken. De Toekomstagenda is mede tot stand gekomen door de waardevolle inbreng van eigenaren en beheerders, beheerorganisaties, overheden en andere direct betrokkenen bij de instandhouding van historische buitenplaatsen. De buitenplaats kan niet voor zichzelf spreken dus het voortbestaan geschiedt door een goed samenspel tussen eigenaar, overheid en publiek. Klik op de link hiernaast voor het hele document.
Het symposium werd mede mogelijk gemaakt door ondersteuning van de provincies Zuid-Holland en Overijssel alsmede een fonds dat anoniem wenst te blijven.