Tim Kooijmans, Tulpenburgh Buitenplaats aan de Amstel, Utrecht 2016
Op 3 september 2016 verschijnt een aardige boekje over de historische en nieuwe buitenplaats Tulpenburgh. Aanleiding vormt de bouw van een nieuw Tulpenburgh op het terrein langs de Amstel waar zich ooit een imposante en belangrijke voorganger bevond. Destijds stonden langs deze rivier een kleine zestig grote en kleine buitenplaatsen, die meestal in de 17de eeuw werden aangelegd. Van die historische objecten resteren nu nog enkel Oostermeer, Wester-Amstel en Amstelrust en daar is nu dan deze nieuwe buitenplaats bijgekomen. De inhoud van dit boekje handelt echter grotendeels over de geschiedenis van het in 1784 gesloopte buiten.
Vele elementen uit de geschiedenis van Tulpenburgh hebben een band met Amsterdam. Het verhaal van deze buitenplaats vangt in 1619 aan met het verwerven van land door de rijke Amsterdamse koopman Abel Mathijszn Burch, die er naast buitengenoegens ook wel een mooie investeringsvorm in zag. Zijn voorouders waren door bierbrouwerijen zeer vermogend geworden. Doordat hij kinderloos stierf ging het buiten over op zijn achternicht Anna Burgh, die gehuwd was met Dirck Tulp, ridder-baronet, schepen van Amsterdam en bewindhebber van de OostIndische Compagnie. Hij was de zoon van de medicus Nicolaes Tulp, die door Rembrandt van Rijn op diens beroemde anatomische les van dokter Tulp is vereeuwigd. De familienamen Tulp en Burgh werden samengevoegd en diende de buitenplaats tot naam. Dat gebeurde in die tijd wel vaker getuige Valkenheining (Valck en Heining) en Schaep en Burgh. Tijdens de 17de eeuw bezochten talloze beroemdheden de buitenplaats en naar verluidt zou Spinoza hier een veilig heenkomen hebben gevonden na zijn verbanning uit Amsterdam. Net als buurman Pancras op Wester-Amstel was de familie Tulp actief als ossenweider. Deze vorm van veeteelt werd door talloze gegoede Amsterdammers uitgeoefend. Op grazige weides mestte men vee vet voor de vleesproductie. Kalveren werden er niet geboren waardoor de koeien ook niet gemolken hoefden te worden. Veel vee was bestemd voor de binnen- en buitenlandse vleesconsumptie waarvan Amsterdam na 1650 in Europa het monopolie in handen had gekregen.
In de 18de eeuw werd Tulpenburgh het bezit van de Joodse familie De Pinto en werd het een huis waarin talrijke Europese vorsten en prominenten ontvangen werden. Die kwamen graag genieten van de prachtige tuin van de buitenplaats. Kooijmans beschrijft in zeven overzichtelijke hoofdstukken de geschiedenis van deze buitenplaats waarbij hij ook ingaat op achterliggende redenen en gedachtes die de huidige eigenaren hadden bij de bouw van hun Tulpenburgh. Een project dat in 2009 aanving volgens een ontwerp van architect Hoogenberk van bureau Harmonische Architectuur en dit jaar in grote lijnen gereed was. Trudi Woerdeman was verantwoordelijk voor het tuinontwerp waarbij Willem Overmars adviseerde. RD
Tulpenburgh Buitenplaats aan de Amstel. Uitgeverij Matrijs. Het telt 96 pagina’s, is kleurrijk verzorgt en is een ongebonden uitgave.
ISBN 978 9053 455 081
Prijs: € 14,95