Ullla Houkjaer, Tin-Glazed Earthenware from the Netherlands, France & Germany 1600-1800. Catalogue of the collection Designmuseum Danmark 2016, Kopenhagen 2016
Alhoewel het onderwerp van dit boek kastelen en buitenplaatsen minder raakt, besteed ik toch aandacht aan de publicatie van de collectiecatalogus van het Designmuseum Kopenhagen. Het is niet zonder belang dat meer aandacht wordt besteed aan porselein en aardewerk dat in ons land is geproduceerd. Met meer publieke belangstelling is hun voortbestaan gediend. Aardewerk en porselein werd ooit algemeen gebruikt maar ook verzameld. Met omvangrijke collecties werden in stadshuizen of op buitenplaatsen porselein/aardewerkkabinetten ingericht waarvan op buitenplaatsen en in sommige historische huizen nog enkele voorbeelden bewaard zijn gebleven zoals Kasteel Keukenhof te Lisse, Stichting De Loet in Den Bosch en De Cannenburch te Vaassen. Tijdens de 17de eeuw werd Delfts blauw ook wel op tuinmuren geplaatst en dan voorzien van kleurrijke planten. Zo herplaatste Paleis het Loo vorig jaar een serie van 45 bij de Koninklijke Tichelaar geproduceerde monumentale replica’s van Delfts blauwe tuinvazen. Zulke vazen waren hier ten tijde van koningin Mary Stuart II ook aanwezig. Deze koningin geldt als een groot tuinliefhebster. Het verbluffende effect laat niet na ook nu nog vele bezoekers te imponeren.
Zelden wordt in het buitenland aandacht besteed aan in Nederland geproduceerd aardewerk. In haar inleiding merkt auteur Ulla Joukjaen op dat geglazuurd aardewerk zeer verweven is met de Europese cultuurgeschiedenis. Voor de porseleinproductie hier op gang kwam, werden vooral aardewerken gebruiksvormen gemaakt. Die productie beleefde rond 1700 zijn hoogtepunt. Toen waren op meer dan 300 plekken in Europa aardewerkproducenten actief. Toen veel porselein uit het Verre Oosten hier werd ingevoerd en Johann Friedrich Böttger in Meissen het eerste Europese porselein wist te produceren, nam de betekenis van het brozere aardewerk snel af. Porselein is nu eenmaal sterker en minder kwetsbaar dan aardewerk.
De catalogus focust op de aardewerkproductie in Frankrijk, Duitsland en Nederland die in het Deense Designmuseum voorhanden is. De collectie is in 125 jaar bijeen gebracht en bestaat uit vele objecten uit die landen. De inleiding behandelt de wijze waarop er werd geproduceerd, welke vormen er waren en waar die vormen vandaan kwamen. Ook beschildering en type van decoreren krijgen aandacht. Interessant is het stuk over de wijze waarop aardwerk in Europa werd gedistribueerd. Voor liefhebbers van Delfts aardewerk is dit boek een must have. Er zijn rond de 250 Delftse voorwerpen in beschreven en meestal werd niet eerder over die objecten gepubliceerd. RD.
Tin-Glazed Earthenware from the Netherlands, France & Germany 1600-1800. Catalogue of the collection Designmuseum Danmark 2016 verscheen bij Museum Tuscalanum Press in 2016. Het telt 416 pagina’s en is rijk voorzien van kleurenafbeeldingen.
ISBN 978 8790 786 595. Prijs: € 71,- Het boek is te bestellen bij Gazelle Book Services Ltd (sales@gazellebooks.co.uk)