De provincie wil het cultureel erfgoed behouden en de publieke toegankelijkheid ervan vergroten. Noord-Holland is rijk aan cultureel erfgoed. Zo telt de provincie maar liefst vier werelderfgoederen: de Waddenzee, Beemster, Stelling van Amsterdam en de Amsterdamse grachtengordel.
Daarnaast heeft Noord-Holland diverse bijzondere erfgoederen, zoals de Westfriese Omringdijk, het oude polderlandschap en de dijkenstructuur. Er zijn ook nog talrijke andere monumenten te bewonderen, zoals molens, boerderijen en industriële, militaire en religieuze gebouwen. Voor al deze iconen in het landschap streeft de provincie naar behoud en toegankelijkheid.
Leidraad Landschap en Cultuurhistorie
Om het landschap te sparen is het zaak om nieuwe ontwikkelingen zo veel mogelijk binnen bestaande infrastructurele verbanden te realiseren. Mocht uitbreiding noodzakelijk zijn, dan is het van groot belang dat die bijdraagt aan de identiteit en kwaliteit van de specifieke plek.
De ‘Leidraad Landschap en Cultuurhistorie’ schetst de provinciale visie. De Leidraad is toepasbaar voor partijen die werken aan veranderingen in het landschap. Maar ook bij het beoordelen van ontheffingsaanvragen bij ruimtelijke ontwikkelingen buiten bestaand bebouwd gebied. Het doel is dat bij de plannen de cultuur, de monumenten en archeologie integraal worden meegenomen. Met name duurzaamheid is een belangrijk thema in het monumentenbeleid.Â
Provinciaal cultuur- en erfgoedbeleid
In het Beleidskader erfgoed en cultuur 2022 stelt de provincie Noord-Holland prioriteiten voor de periode tot en met 2025. Als drie belangrijkste opgaven beschouwt het provinciebestuur: transformatie van het cultuurlandschap met de cultuurhistorische waarden als vertrekpunt, aanpak van leegstand, herbestemming en verduurzaming, en bereikbaarheid en toegankelijkheid van de culturele infrastructuur.
De provincie ondersteunt via Steunpunt Monumenten en Archeologie gemeenten bij een gebiedsgerichte aanpak van ruimtelijke ontwikkelingen. De provincie koppelt daarbij structuren aan provinciale gebiedsopgaven. Provinciale middelen voor restauratie, herbestemming en verduurzaming van monumenten zet de provincie vooral in voor provinciale structuren. Landgoederenzones van Kennemerland en van het Gooi zijn daar voorbeelden van. Ook kennisnetwerken worden met die prioriteit in stand gehouden. Bij herbestemming van monumenten moet ruimte komen voor meervoudige bestemmingen om daarmee de kansen op behoud te vergroten. Vanuit verduurzaming koppelt de provincie restauratiesubsidie aan energiebesparende en energieopwekkende maatregelen.