Na haar succesvolle debuut verscheen een tweede boek van Josephine Rombouts over haar belevenissen op een Schots kasteel met de fictieve naam Cliffrock Castle. De ervaring is realiteit op een geanonimiseerde omgeving. De eigenaresse, een adellijke Engelse dame, wordt enkel aangeduid met ‘de kasteelvrouw’. Aanvankelijk werkte Rombouts op het kasteel als huishoudster maar door haar aandacht voor het waardevolle interieur (Rombouts is kunsthistoricus), door haar dienstbare optreden en mogelijk door haar Nederlandse onbevangenheid, wordt zij gevraagd om persoonlijk assistent (p.a.) van de eigenaresse te worden. Daarmee functioneert zij tussen haar opdrachtgeefster en het overige personeel en om dat rollenspel draait veel in dit boek. Als p.a. is zij met de rentmeester (factor genoemd) verantwoordelijk voor het algehele reilen en zeilen op het kasteel, zeker als de kasteelvrouw afwezig is. Die zaken betreffen niet alleen het omvangrijke huishouden, komende en gaande gasten, huispersoneelszaken maar ook het leiden van gecompliceerde verbouwingen en het afhandelen van zaken buiten de deur. De wijze van onderling communiceren in dit Engels-Schotse gezelschap is een complicerende factor voor Rombouts want veel wordt niet gezegd. Dat zijn wij Nederlanders nog maar nauwelijks gewend. Standsgevoeligheden, het voortdurend afvragen hoe ver ze in haar diensten voor huis en familie wil gaan en het altijd maar schipperen met haar eigen normen en waarden is een belangrijk ingrediënt van menig raak beschreven voorval in haar professionele leven op het kasteel. Halve instructies maken verbouwingen tot hachelijke ondernemingen want komt het resultaat uiteindelijk overeen met de vaag geduide opdracht van de eigenaresse?
Ronduit subliem is het verhaal Venster op de wereld. Daarin deelt de rentmeester met Josephine iets van zijn inspanningen op het landgoed zoals zaken als het verwijderen van hekken, vee-verplaatsingen (deels uit esthetisch oogpunt), de aanleg van bos en bouwzaken op het kasteel. Hij vraagt haar op een moment dat de kasteeleigenaresse goed geluimd is deze zaken onder haar aandacht te brengen. Nu is de beschreven kasteelvrouw geen vervelende vrouw maar wel iemand die zich verheven acht boven haar personeel. Iemand die over haar eigen stand spreekt als the real people. Op geniale wijze beschrijft Rombouts haar bijna machinaties om dit doel voor elkaar te krijgen. Zeer scherp en uiterst genuanceerd met gevoel voor understatement omschrijft zij wat zij tijdens haar belevenissen op Cliffrock Castle meemaakt. Zij beschrijft het ragfijne machtsspel en de wijze waarop mensen in Engeland op zulke plekken met elkaar omgaan. Daaruit blijft dat teveel betrokkenheid bij een kasteel of buitenplaats niet goed is maar te weinig ook niet wenselijk is. Over het zoeken naar een evenwicht in dat vraagstuk, gaat dit geweldige boek. Ik las het achter elkaar uit. RD
Terug naar Cliffrock Castle. Belevenissen op een Schots kasteel is een paperback uitgave van Uitgeverij Querido. Het telt 343 pagina’s maar is ook als e-book verschenen.
Josephine Rombouts, Terug naar Cliffrock Castle. Belevenissen op een Schots Kasteel, Amsterdam/Antwerpen 2019.
ISBN 9789021418056 Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â
Prijs: € 20,99