Stinzenflora beheer aan de Vecht

Stinzen Studiedag Oud-Loosdrecht – Museum Kasteel Sypesteyn en Buitenplaats Vreedenhorst 

Door Sterre ter Beek 

LOOSDRECHT- Ondanks het druilerige weer heeft iedereen er zin in en is de lente echt begonnen! De tijd van het jaar waarin de Stinzenplanten alle tuinen en parken rondom kastelen en buitenplaatsen met hun prachtige kleuren versieren. Net als eerdere jaren organiseerde sKBL in samenwerking met de Nederlandse Tuinenstichting (NTs) en Heilien Tonckens weer een Stinzenflora studiedag. Ditmaal kwam een groot gezelschap Stinzenplanten liefhebbers samen op een prachtige locatie aan de Vecht. De dag was gevuld met kennis, inspiratie en educatieve excursies door twee mooie tuinen met stinzenlora.  

De dag begon sfeervol in dorpskerk het Lichtbaken in Oud-Loosdrecht. Na een openingswoord door Yvonne Molenaar, directeur van sKBL, met een korte introductie en terugblik op het Klimaatrobuuste Buitenplaatsen programma was het woord aan de vier sprekers met hun uiteenlopende kennis en achtergrond over Stinzenplanten, hun geschiedenis en beheer.  

• Heilien Tonckens stinzenflora-expert en eigenaar van Tonkens Groen Advies, sprak over de Stinzenplanten niet alleen op buitenplaatsen en in tuinen, maar ook in de bermen. Ze stond stil bij het belang van het inventariseren van Stinzenplanten, ook op ‘wilde’ locaties zoals de berm. Zonder inventarisatie blijven we gissen naar hoeveelheden en verplaatsingen en kunnen we nooit exact weten wat er precies veranderd is en of er wel verandering heeft plaatsgevonden. Zoals de verspreiding van de exotische Aronskelk, het bloeien van de bostulp, het oprukken van invasieve soorten of het terugtrekken van vegetatie. Haar boodschap: “Laten we met elkaar bouwen aan een voor iedereen toegankelijk online naslagwerk over beheer van Stinzenflora” 

• Anastasi Stefanaki is Botanicus en PhD aan Utrecht Universiteit. Zij deed een indrukwekkend onderzoek naar de bostulp en haar geschiedenis. Anastasi deelde met de aanwezige de bevindingen van haar brede cultuurhistorisch bronnenonderzoek naar de vroegste vermeldingen van de eerste bostulpen. Hun verschillende locaties van oorsprong en wie ze uiteindelijk naar Nederland heeft gebracht. Haar wetenschappelijke onderzoek was een zeer waardevolle toevoeging aan de dag en bracht de meeste aanwezigen een verrassend nieuw perspectief op de afkomst van een van onze geliefde stinzenplanten. Anastasi zal haar speurtocht voortzetten en gaat een vergelijkbaar onderzoek starten naar de krokus of het sneeuwklokje. 

• Kees Beelaerts van Blokland, eigenaar van Buitenplaats Vredenhorst en erfgoedhovenier, vertelde de aanwezigen kort over de geschiedenis van zijn ouderlijk huis; hoe hij opgroeide op de buitenplaats en over de stinzenplanten die deels door zijn moeder zijn aangeplant en hoe hij sindsdien de buitenplaats en de tuin heeft overgenomen en verder heeft uitgebreid. Hij verzamelde in zijn leven een keur aan stinzenplanten die hij op de buitenplaats elk een eigen plekje gaf en hun gang liet gaan, met een bloemrijk vlekkentapijt als voorjaarsgazon. Het belang van het met rust laten van de stinzenplanten en het beginnen met maaien ná mei was een van de belangrijkste dingen die Kees met ons allen wilde delen.  

• Henny van der Wilt is tuinbaas van Kasteel-Museum Sypesteyn. Zij sloot het ochtendprogramma af met een anekdotische vertelling over haar werk als tuinbaas van een publiekstoegangelijke museumtuin in relatie tot de soms tegenstrijdige belangen van het museumbestuur wat betreft de museale exploitatie versus de bescherming en instandhouding van het kwetsbare groene erfgoed op het museumterrein. 

Na een aangename lunch en een goede kop koffie van de ‘ingevlogen’ barrista in de kerk, werd de middag op locatie voortgezet met excursies en rondleidingen op buitenplaats Vredenhorst, waar Kees Beelaerts van Blokland en zijn partner Heleen de Waard een rondleiding verzorgden door de tuin en het recent door Kees aangelegde parkbos. Op Kasteel-Museum Sypesteyn werden de deelnemers rondgeleid door tuinbaas Henny van der Wilt en bestuurslid Lucia Aalbers. De dag werd afgesloten met een warme borrel in het koetshuis van het kasteel. Hoewel de weergoden het vooral in de middag lieten afweten, kunnen we terugkijken op een geanimeerde, leerzame en opnieuw een inspirerende stinzenfloradag.