De voetafdruk van een Amsterdamse familie op een dorpsgemeenschap in de jaren 1640-1763

Bij Verloren verscheen een boek over de relatie tussen de familie Six en Lisse. Het is een welkome aanvulling op de eerder verschenen publicatie van Geert Mak getiteld De levens van Jan Six dat in 2016 bij Uitgeverij Atlas uitkwam. Mijn belangrijkste kritiek toen op dat boek was dat ik het een onevenwichtig verhaal vond, waarbij Mak regelmatig schreef dat de Sixen landbezit heel belangrijk vonden. Verder dan deze signalering ging Mak niet. Dit boek, geschreven door een groep van zes auteurs, gaat daar nu dieper op in. Sterker nog, het boek van Mak was aanleiding voor deze publicatie.  

Jos van Bourgondiën, Maarten van Bourgondiën, Leo van der Geer, Rob Pex, Brigitte Rink en Henk Schaap verrichtten uitgebreid onderzoek naar de bezittingen van de familie Six in Lisse en omgeving. De auteurs stelden een gedifferentieerd verhaal samen, zonder dat duidelijk is wie verantwoordelijk is voor welke bijdrage. Een interessante inleiding schetst de opkomst en positie van deze oorspronkelijk uit de Zuidelijke Nederlanden afkomstige familie. Er is aandacht voor hun huwelijkspolitiek, hoe zij hun geld verdienden en wat hun positie was onder de Amsterdamse regentenfamilies en de daar heersende machtspolitiek. Hierna volgen bijdrages in chronologische volgorde over opeenvolgende familieleden en hun veranderend grondbezit in Lisse. 

Hun relatie met deze streek begint na de aankoop van de hofstede bij het Knappenland door Anna Wijmer. Deze ondernemende vrouw was ruim 37 jaar de weduwe van de in 1617 overleden Jean Six. Na haar dood deden haar kinderen weer nieuwe landaankopen in deze streek. Zo kocht Pieter Six het Keukenduin en ving daar aan met zandafgravingen. Ladingen zand werden naar het uitdijende en dus zand slurpende Amsterdam afgevoerd, maar het ging ook richting Haarlem en Leiden voor bouwprojecten. Zand werd ook wel benut als extra ballast op de vele vertrekkende VOC schepen. Landbezit werd verpacht en de inkomsten daaruit droegen bij om het aangename buitenleven te bekostigen. In de conclusie is te lezen dat de Sixen in Lisse en omgeving nu enkel nog voortleven in enige monumenten en sommige door hen gevormde landschapsvormen, een tuinmanswoning, een liefdadigheidshofje en in vaarten en landerijen die hun vorm kregen in de tijd, toen leden van deze familie hier hun belangen hadden. Een helder geschreven en goed bezorgd boek dat zeker van toegevoegde waarde is, als u het boek van Geert Mak eerder las. RD. 

Sporen van Six in Lisse. De voetafdruk van een Amsterdamse familie op een dorpsgemeenschap in de jaren 1640-1763 is een genaaid gebonden uitgave in harde band en telt 240 pag. Het boek is aantrekkelijk in kleur gedocumenteerd en uitgegeven door Uitgeverij Verloren

Jos van Bourgondiën e.a., Sporen van Six in Lisse. De voetafdruk van een Amsterdamse familie op een dorpsgemeenschap in de jaren 1640-1763, Hilversum 2020.
ISBN 9789087048891                                                                 
Prijs: € 25,-

Scroll naar boven