In nauwe samenwerking met een groot aantal partijen – waaronder de provincies Zuid-Holland, Utrecht en Gelderland, de gemeente Zeist, het Utrechts Landschap, het Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden, Utrechts Particulier Grondbezit en het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug – diende stichting Kastelen historische Buitenplaatsen & Landgoederen (sKBL) een aanvraag bij het Programmabureau Erfgoeddeal in om tot de uitvoering te komen van het Kennisprogramma klimaatbestendige aanpak KBL. Wij zijn zeer blij nu te kunnen melden, dat onze aanvraag is gehonoreerd. Hierbij prijst men onze wens om de klimaatveranderingen in relatie met KBL in gezamenlijk (en interprovinciaal) verband aan te pakken. Voor meer informatie zie hier het projectplan zoals dat ingediend is bij de Erfgoeddeal. Op dit moment wordt met voornoemde partners hard gewerkt aan een nadere uitwerking van het plan.
Kennis ontwikkelen en delen
Deze zomer werden weer nieuwe klimatologische records gevestigd en dit heeft ook grote en ingrijpende gevolgen voor het groen/rode monumentaal erfgoed rond KBL. Er is hoge urgentie om regio’s met veel waardevolle KBL meer klimaatbestendig te maken. Het lage grondwaterpeil en waterstanden van waterlopen leiden steeds vaker tot het droogvallen van beken, sprengen en slotgrachten. In het westen kampt men bovendien met problemen als gevolg van verzilting. Geregeld hoort men ook de klacht dat funderingen van gebouwen aangetast raken. Vooral in Zuid- en Oost-Nederland lijden KBL onder de grote droogte. De vaak gehoorde roep om beter zicht te krijgen op deze problemen en te gaan werken aan een
klimaatbestendige aanpak, zijn door de honorering van onze aanvraag binnen bereik gekomen. sKBL neemt hierbij een coördinerende rol op zich en zal de verslaggeving verzorgen. Het is zonder meer noodzakelijk om deze problemen regionaal in kaart te brengen, ze effectief
te monitoren en te meten welke maatregelen tot oplossingen kunnen leiden.
Monitor en provinciale proeftuinen
Een digitale groene en blauwe erfgoedmonitor gaat op meetpunten relevante data verzamelen om inzicht te krijgen in de gevolgen van klimaatverandering. Er komen provinciale proeftuinen in Utrecht en Gelderland. De proeftuinen ‘Samen effectief droogte
bestrijden’ en ‘H2O Landgoederen’ moeten leiden tot voorstellen voor klimaatplannen. In de proeftuin ‘Landgoederen Baakse Beek’ worden de best practices geanalyseerd. De proeftuin ‘Klimaat-robuust watersysteem Zeisterbos‘ voert bedachte oplossingen daadwerkelijk uit. De opgedane kennis en ervaring worden via een leeromgeving voor zowel erfgoed- als nieterfgoed doelgroepen verzameld en gedeeld. Voorts wil het Kennisprogramma laten zien hoe erfgoed een meewegende en inspirerende factor kan zijn in provinciaal en regionaal klimaatbeleid.