Calorama is een fraaie buitenplaats, dicht aan de kust gelegen. Ooit lag de buitenplaats in het buitengebied, maar het dorp Noordwijk-Binnen is er omheen gegroeid, waarmee het tegenwoordig geheel omsloten is. De laatste jaren zijn de gevolgen van klimaatverandering vooral te merken aan het feit dat er verdroging optreedt op het landgoed.

Effecten klimaat

Recent is het park hersteld en is er veel jonge aanplant aangebracht. Juist deze jonge aanplant is gevoelig voor de verdroging en sterft als gevolg hiervan eerder af. De verdroging heeft meerdere oorzaken. Zo bestaat de ondergrond voor een deel uit zand, waarin water snel wegzakt. Daarnaast ligt Calorama op een verhoging; de directe omgeving ligt lager dan het landgoed zelf. Hierdoor ligt het grondwater relatief laag. ‘Het waterschap bemaalt de omliggende nieuwbouwwijken en pompt daarbij het water naar de duinen. Daardoor wordt de grondwaterstand ook bij Calorama lager gehouden dan zonder bemaling.’, aldus Sicco de Jong, beheerder van de buitenplaats.

‘Je moet leren wanneer je water moet gaan geven, en zorgen dat je weet hoe droog het is en wat voor ondergrond er ter plaatse is’.

Maatregelen

Biodiversiteit
Om de verdroging tegen te gaan worden er maatregelen genomen die de biodiversiteit in het gebied bevorderen en het water in het gebied beter reguleren. ‘Je moet leren wanneer je water moet gaan geven, en zorgen dat je weet hoe droog het is en wat voor ondergrond er ter plaatse is.’ Om te zorgen voor meer biodiversiteit worden de grasvelden die wat verder van het hoofdhuis af liggen minder strak beheerd en extensiever gemaaid, zodat kruiden een kans krijgen om te groeien. ‘We zijn ook bezig met een imker’, vertelt Sicco. ‘Als er een paar kasten kunnen worden geplaatst, kunnen er ook meer bijen in de buitenplaats komen’.

Hergebruiken plaatselijk (genen)materiaal
Daarnaast worden zaden en stekken van oude bomen opgekweekt tot nieuwe bomen. Ervaringen uit het verleden hebben geleerd dat het beter is om plaatselijk (genen)materiaal opnieuw te gebruiken. ‘Zo heeft de oude iep altijd de iepziekte overleefd en lijkt daarvoor resistent te zijn. Die proberen we zeker opnieuw te kweken, want eens gaat hij dood’. Er wordt ook gekeken of er eventueel andere soorten bomen moeten worden geplant, maar dit blijkt toch lastig. De bomen die op Calorama staan zijn gewend aan het grillige klimaat, maar meer droogteresistente soorten redden het mogelijk niet in periodes waarin het juist weer veel regent.

Grondwaterpomp
De buitenplaats beschikt over een grondwaterpomp die ingezet kan worden bij droogte. Deze wordt vooral gebruikt bij de kwetsbare jonge aanplant. Bij nieuwe bomen zijn sensoren geplaatst die het vochtgehalte meten. Hierdoor kan heel precies worden bewaterd als dit nodig is en wordt er niets verspild.

Resultaten

De resultaten van de al genomen maatregelen laten zich nog lastig meten. De jonge bomen slaan wel beter aan, maar in de vijver en sloten is het waterpeil alweer flink gedaald. De belangrijkste maatregel die nog getroffen moet worden is het plaatsen van een pomp waarmee Calorama wordt aangesloten op het waternet van het waterschap. Met deze pomp kan de buitenplaats worden voorzien van extra water, indien nodig. ‘Drie jaar geleden heeft het waterschap toegezegd een pomp te installeren die het water dat nu Calorama passeert de buitenplaats in zal pompen’, zegt Sicco. ‘Nu stokt het bij de gemeente. Het is moeilijk de juiste mensen te bereiken’.

‘We willen de unieke waarden van de buitenplaats behouden voor de toekomst, zodat iedereen dit gebied kan blijven beleven en ervan kan genieten. Daarvoor is nodig dat de buitenplaats meer klimaatbestendig wordt en dat wordt gewerkt aan meer biodiversiteit.’

Toekomst

Met het nemen van alle kleine en grotere maatregelen wordt vooruitgekeken naar de volgende generatie. ‘We willen de unieke waarden van de buitenplaatsen behouden voor de toekomst, zodat iedereen dit gebied kan blijven beleven en ervan kan genieten. Daarvoor is nodig dat de buitenplaats meer klimaatbestendig wordt en dat wordt gewerkt aan meer biodiversiteit.’