Het Utrechtse netwerk van stadhouder Willem III
Coen Wilders, Amsterdam 2015
Het Amsterdams Centrum voor de studie van de Gouden Eeuw bevordert al menig jaar de kennis van de geschiedenis en cultuur van de 17de eeuw. Dat deze uitgave ook tot ons aandachtsgebied behoort, mag duidelijk zijn. Na de desastreuze politieke ontwikkelingen van het eerste stadhouderloze tijdperk (1650-1672) trad stadhouder Willem III aan en hij behoedde de Republiek voor de totale ondergang. Hoe de stadhouder zijn machtspositie na deze turbulente jaren wist te consolideren, is een intrigerende, politieke geschiedenis. Domineerden kooplieden het politieke spectrum in de kustgewesten, elders in de Republiek was het de adel die vele touwtjes in handen had. De triomfen na het verslaan van de Fransen en andere vijandige legers bezorgde Willem III echter veel macht, waaronder het benoemingsbeleid om bestuurders aan te stellen of te ontslaan. Hoe dit proces in het gewest Utrecht vorm kreeg, is onderwerp van deze interessante studie tegen het decor van een gewest dat wellicht het meest te leiden had onder de Franse bezetting.
Historicus Coen Wilders gaat in zijn studie ook in op het hofleven op Soestdijk, de relatie tussen de Oranjes en de Utrechtse bestuurders en onder andere op de rol die Adriaan Godard van Reede, heer van Amerongen in dit politieke spel heeft gespeeld. In dit krachtenveld wisten zogenaamde makelaars of bemiddelaars tussen prins en bestuurders handig te opereren en toont hij aan hoe opportunisme de verhoudingen kleurden.
‘Patronage in de Provincie. Het Utrechtse netwerk van stadhouder Willem III’ telt 236 pagina’s en kent enige afbeeldingen. Uitgever: Amsterdam University Press. ISBN: 978-90-8964-738-2. Prijs: € 29,95 te bestellen via de boekhandel of via de uitgever.