Duin en Daal

Bloemendaal - Noord-Holland

Vriend van sKBL

In 1790 is de buitenplaats van 32 hectare al omgedoopt naar Duin en Daal. Door de stichter wordt het tot zijn dood in 1795 verhuurd, daarna biedt zijn weduwe het te koop aan. Een beschrijving bij de verkoop noemt het herenhuis, de stallen, het koetshuis, de tuinmanswoning en de fraai aangelegde weilanden en bossen. Uit het huis heeft men uitzichten op lanen, bossen en duinen. En vanaf de duinen kijkt men vrij uit naar de omliggende steden en de noordzee. Na twintig jaar als logement te zijn gebruikt wordt Duin en Daal in 1824 gekocht door Bonaventura Cornelis de Lange van Wijngaarden. Hij breidt het grondgebied uit en laat het door (landschaps)architect Zocher jr. herinrichten in de Engelse landschapsstijl, met beboste heuveltoppen, een grote open weide en een waterpartij. Ten zuiden van de weide bouwt hij een jachthuis of koestal in Zwiterse stijl (nu Lage Duin en Daalseweg 31). Mogelijk ontwerpt Zocher ook de uitbreiding van het herenhuis naar het westen met een langgerekte wintertuin. Het huis kijkt naar het zuiden uit over de grote begraasde weide. De volgende eigenaar, Jan Willem Arnold, geeft in 1856 de architect Abraham Nicolaas Godefroy opdracht tot de bouw van een koetshuis of tuinmanswoning. Vermoedelijk is dat nu het huis in neo-gotische stijl aan de Lage Duin en Daalseweg 15a. Het is in 1915 vergroot waardoor het nu een symmetrisch aanzien heeft. Aan het einde van de negentiende eeuw houdt Duin en Daal op te bestaan als buitenplaats. Het huis wordt hotel en de rest van het terrein wordt ontwikkeld tot villapark. Leonard Anthony Springer maakt het ontwerp voor de aanleg daarvan en gaat zoveel mogelijk uit van de bestaande landschappelijke aanleg en kwaliteit van Zocher. Het resultaat is een prachtig landschapspark met monumentale villa’s. Dit alles verscholen in het groen, in een open dal en met beschutting door de duinenrij. Hotel Duin en Daal wordt in 1972 een rusthuis van de Hervormde Gemeente Haarlem. Nadat die het huis in tien jaar later verlaten dreigt sloop van het hotelgedeelte. Dat wordt gelukkig afgewend door het particuliere initiatief tot de verbouw van het voormalige herenhuis met hotel tot zes woonhuizen.