Parc Broekhuizen

Leersum - Utrecht

Vriend van sKBL

Broekhuizen zoals wij het kennen, is een herbouw van een huis uit 1906. Dat huis grijpt weer terug op een verdwenen woning uit 1810. De naam kan zijn voortgekomen uit de Gelderse familie Van Broechusen, die hier vermoedelijk veel bezit heeft gehad. Ook is het denkbaar dat het complex genoemd is naar een versterkt huis dat hier in de drassige broek bij Leersum heeft gestaan. Hoe het ook zij, rond 1400 duikt de naam voor het eerst op. Broekhuizen wordt pas in 1629 erkend als ridderhofstad. Gezien de ouderdom van het goed en de interessante bewonersgeschiedenis is dit vrij laat. Tussen 1667 en 1747 blijft het goed in bezit van het geslacht Van Arkel om vanaf 1793 voor lange tijd in handen te komen van de Utrechtse familie Van Nellesteyn, die in 1810 aan de Amsterdams architect Barthold W.H. Ziesenis (1768 -1820 ) opdracht geeft om het bestaande huis te verbouwen en te verfraaien en daarmee hun belangrijke kunstverzameling passende huisvesting vindt. In de geschiedenis van Broekhuizen is 1906 een dramatisch jaar. In de nacht van 5 op 6 oktober vat een gordijn vlam, waarna het huis met de vele kunstschatten in vlammen opgaat. Gelukkig kunnen de meeste schilderijen worden gered op twintig familieportretten na. Van 1971 tot 1996 was het huis in bezit van het Rijksinstituut voor Natuurbeheer. De opmerkelijke oranjerie, de monumentale stallen en de vele omvangrijke bomen in het fraaie park geven het geheel veel grandeur. De decoratie van het hoofdhuis is uitgevoerd in de Lodewijk XVI-stijl. Binnen bevinden zich op de bel-etage de bijzonder fraaie behangselschilderingen van de schilder Laqué , die toneelstukken van Voltaire verbeelden , waarin de schoondochter van Van Nellesteyn, de toenmalig eigenaar van Broekhuizen, optrad als actrice. De voorstellingen vonden eind achttiende eeuw plaats in onder meer Amsterdam. Onder toezicht van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg zijn het hoofdhuis (aan de buitenzijde), het koetshuis en de oranjerie gerenoveerd