Kasteel Nederhorst

Nederhorst den Berg - Noord-Holland

Vriend van sKBL

Over de herkomst van de naam Nederhorst bestaan meerdere theorieën. Een horst is hoger gelegen (zand)grond dat is begroeid met of omgeven door lage bomen. Zowel de in het dorpscentrum gelegen kerk als het kasteel zijn gebouwd op een stuifduin. Eind 13de eeuw wordt een eenvoudige, verdedigbare woontoren gebouwd. Het was een voorpost van de bisschop van Utrecht op de grens met het graafschap Holland. In de zuidmuur van het kasteel is nog steeds een deel van deze woontoren terug te vinden. In 1579 komt de ridderhofstad in bezit van de Stichtse familie van Reede. In de periode 1610-1635 breidt Godard van Reede de woontoren uit tot het huidige omgrachte kasteel met zijn vier torens. Ook liet hij de Reevaart graven die het landgoed direct toegang tot de Vecht gaf. De Fransen verwoestten het kasteel in 1673 waarna de resten worden gekocht door Godard W. van Tuyll van Serooskerken (1647-1708) die het in gebruik neemt als buitenplaats voor de familie. Het kasteel wordt verbouwd waarbij de oorspronkelijke vorm gehandhaafd wordt: een vierkant met op de hoeken zeskantige hoektorens. Er wordt een formele tuin aangelegd met een brede oprijlaan die bij de Reevaart wordt afgesloten met een monumentaal, Lodewijk XIV hek. Tot aan het eind van de 19de eeuw zal Nederhorst het karakter van een buitenplaats behouden. Begin 20ste eeuw moderniseert baron van Lynden het kasteel, maar zijn gezin zal er slechts korte tijd wonen. Daarna raakt het kasteel in verval. De ondernemer Jan Jonker koopt in 1959 het landgoed en restaureert in samenwerking met Monumentenzorg kasteel en koetshuis. 1971 pakt dramatisch uit voor het kasteel. Dan woedt een brand waarbij ook talrijke uurwerken en klokken verloren gaan. Met hulp van de hier gevestigde Toonder Studio’s herstelt men de uurwerkcollectie in oude luister. In 1971 draagt Jonker het landgoed over aan de, naar zijn vrouw vernoemde, Harmine Wolters Stichting.