Buitenplaats Vaeshartelt
Maastricht - Limburg
Buitenplaats Vaeshartelt is een complex historische buitenplaats van 23 ha. De oorspronkelijke naam is Hartelt. In de 14de eeuw komt het in handen van Servaes van Mulcken en sindsdien wordt het gebied Hartelt van (Ser)Vaes of Vaeshartelt genoemd. In 1841 koopt Petrus Dominicus Regout (180-11878) Vaeshartelt aan voor koning Willem II (1792-1849). Na diens dood neemt Regout de buitenplaats over. Naar een ontwerp van de Belgische tuinarchitect Jean Gindra (1867) komt een landschapspark tot stand. Hierin komen vele tuinsieraden te staan, maar na de dood van Regout wordt de buitenplaats in hoog tempo versoberd en veel verdwijnt snel. Het uit de 18de en 19de eeuw daterende L-vormige hoofdgebouw wordt in 1994 gerestaureerd en twee eigentijdse vleugels met conferentieruimten en 84 hotelkamers worden toegevoegd op de plaats waar vroeger wel bebouwing geweest is maar alleen de funderingen nog resteerden. Ook de monumentale boerderij en de poortwachterswoning zijn gerestaureerd en herbestemd tot respectievelijk kantoor en vakantiewoning. Het Engelse landschapspark is eveneens gereconstrueerd en het Sterrenbos is in ere hersteld. In 2013 is de zogenaamde Bloemenheuf weer toegevoegd aan de buitenplaats. Hier is een proeftuin aangelegd waar 200 hoogstam-fruitbomen zijn geplant met 80 verschillende soorten oude fruitrassen, 2 km diverse soorten lei- en kleinfruit en een groentetuin. In deze tuin bevindt zich ook het Bijenpaviljoen, afkomstig van de Floriade, dat op Vaeshartelt een 2e leven heeft gekregen. En dat past in de filosofie van de buitenplaats, die volledig biologisch en ecologisch wordt beheerd.