Oldengaerde

Dwingelo - Drenthe

In de voorgevel van de havezate Oldengaerde bevinden zich twee stenen, met respectievelijk ‘Anno’ en ‘1717’. In dat jaar laat Cornelis baron van Dongen (1665-1723) een grootscheepse verbouwing uitvoeren. De Van Dongens zijn een invloedrijk geslacht in Drenthe; in 1730 behoren vijf van de acht leden van de Ridderschap in Drenthe tot deze familie. Bij de genoemde verbouwing wordt een imposante gevel in de zogenaamde Vingboonsstijl voor het huis geplaatst. Ook de tuin wordt onder handen genomen. De structuur van de toenmalige classicistische tuinaanleg is deels behouden in de vorm van het grand canal (zichtkanaal) en het dubbele grachtenstelsel. Aan het einde van dat zichtkanaal staat een beeld, Hercules vechtend met de slang. In Dwingeloo staat het beeld bekend als Bèèrntie van Gaol’n, of te wel Berendje van Galen. Het beeld zou namelijk herinneren aan bisschop Christoph Bernard van Galen (1606 -1678 ), de geestelijk en wereldlijk heerser over het bisdom Munster, beter bekend onder de naam Bommen Berend. Begin 19de eeuw is professor Wynoldus Munniks (1744-1806) eigenaar van Oldengaerde. Hij is hoogleraar in de plantkunde in Groningen en verrijkt het landgoed met krentenboompjes. Oldengaerde is mogelijk niet meer dan de samenvoeging van de woorden ‘olden’ en ‘gaerde’. ‘Gaerde’ of ‘gaert’ staat voor ‘tuin’ en ‘olden’ is een aanduiding voor de ‘ouderdom’.