Met het oog op een artikel voor een lokale monumentenkrant nam Aggie Daniëls enige jaren geleden jonkvrouw Olga Vegelin van Claerbergen-van Schuylenburg een invterview af. De geïnterviewde bewoont met haar familie kasteel Wisch in de Gelderse gemeente Oude IJsselstreek. Dit gesprek zou uiteindelijk leiden tot dit boek over kasteel Wisch en haar bewoners. Olga Vegelin van Claerbergen is de laatste telg van het geslacht Van Schuylenburg. Daniëls tekende tijdens vele volgende gesprekken haar levensverhaal op die betrekking hebben op haar familie, haar jeugd, de gebeurtenissen op Wisch (vooral die tijdens een hier dramatisch verlopen W.O. II) en vele andere onderwerpen. Verder sprak de auteur familieleden, vroeger personeel, pachters, leveranciers en aannemers die op Wisch werkten of leverden. Alhoewel zij geen wetenschappelijk onderzoek beoogt, leverden bezoeken aan archieven en aanvullend digitaal onderzoek veel extra informatie op die zij in dit boek verwerkte. Ook kreeg zij toegang tot het familiearchief, waar zij vertrouwelijke stukken inzag. Dit alles verwerkte zij op een eigenwijze tot een boek waarin de lezer meer te weten komt over het landleven van een adellijke familie in de Achterhoek in de 19de en vooral 20ste eeuw. Onderwerpen passeren hierbij de revue zoals grondbezit en pachters, familieleven en reizen, personeel, jacht, levenswijze en levensbeschouwing, huwelijken, etc. Dit boek voorziet tegelijk in het tot voor kort bestaande gebrek aan een boek over Kasteel Wisch en haar bewoners.
De familie Van Schuylenburch komt uit Den Haag, waar zij als bestuurders en diplomaten actief waren. In de 19de eeuw kocht de familie Kasteel Schuilenburg in Silvolde aan. Zij doet dit voornamelijk wegens de overeenkomst in naam want er bestond geen band tussen dit huis en de familie. In Den Haag bezaten zij overigens wel Huis Schuylenburch. François van Schuylenburch en zijn rijke (tweede) echtgenote Philippina van Herzeele kochten Schuilenburg als buitenhuis en breidden hun landbezit in de Achterhoek vanaf dat moment aanzienlijk uit. Zo verwierven zij in 1839 Kasteel Ulenpas in Hoog-Keppel en in 1851 volgde de aankoop van Kasteel Wisch in Terborg. Die aankoop was mogelijk doordat het kinderloze echtpaar Van Nagell-Bargeton de Verclause in het buitenland tegelijk kwam te overlijden tijdens een cholera-epidemie. In later tijd bezitten de broers Leopold, Frank en Wigbold van Schuylenburch ieder een van deze kastelen. Wigbold bewoonde Wisch, gevolgd door zijn zoon Richard en diens kleindochter Olga. Zij huwde in 1949 met Louis Vegelin van Claerbergen. Aangrijpend zijn de gebeurtenissen op deze kastelen tijdens W.O. II. Schuilenburg wordt hierbij verwoest en Wisch raakt zwaar beschadigd waarbij de vader van Olga om het leven komt. Na de oorlog en door inspanningen van Geldersche Kasteelen volgt de wederopbouw van Wisch.
Het boek had wat gewonnen met een extra redactieslag (verhalen herhalen zich geregeld) en iets meer research (hier en daar is de informatie feitelijk onjuist) al blijft het een interessante publicatie over een bijzondere (adellijke) familie in het licht van voortschrijdende tijdsomstandigheden en over Kasteel Wisch. RD
Kasteel Wisch, Terborg. Schuilenburg & Ulenpas is een gebonden uitgave van 330 pagina’s en bevat veel foto’s. Het is in eigen beheer uitgegeven en te bestellen bij de auteur aggie.daniels@gmail.com
Aggie Daniëls, Kasteel Wisch, Terborg: Schuilenburg en Ulenpas, Lichtenvoorde 2019.
ISBN 9789081471237
Prijs: € 29,95 (plus portokosten)