Auteur :Sterre ter Beek
Dit jaar viert sKBL haar 10-jarig jubileum, maar sKBL is dit jaar niet de enige met een bijzonder jubileum. Dit jaar bestaat Kasteel-Museum Sypesteyn in Loosdrecht precies 100 jaar! In 1924 opende jonkheer Henri van Sypesteyn zijn kasteel als museum, waar hij destijds ook beperkt woonde. Jonkheer Henri van Sypesteyn had zelf geen kinderen, maar deelde daarom zijn kasteel en wonderlijke verzamelingen met de wereld om zijn familie te eren.
Jong kasteel, oude stenen
Kasteel Sypesteyn is gebouwd op de ruïnes van een middeleeuwse hofstede. In de 16e eeuw kwam de ruïne waarschijnlijk in handen van de familie Sypesteyn die het liet herstellen, waarna het in de 17e eeuw weer werd verwoest. Vervolgens kocht jonkheer Henri Sypesteyn in 1899 dat wat erover was gebleven van de hofstede en bouwde op deze fundamenten vanaf 1902 een nieuw kasteel dat hij ook zelf ontworpen had. Het nieuwe kasteel werd gebouwd met stenen, deuren, ramen en hekwerken van andere huizen, kastelen en buitenplaatsen. Jonkheer Sypesteyn noteerde van iedere baksteen de herkomst; daarom weten we vandaag de dag nog precies waar ieder onderdeel van het kasteel oorspronkelijk vandaan komt. In 1923 werd de eerste tentoonstelling ingericht en werd het Kasteel-Museum officieel geopend in 1924. Naast het kasteel ontwierp Jonkheer Sypesteyn ook de Kasteeltuinen, die vandaag de dag al 30 jaar onderhouden worden door tuinvrouw Henny van der Wilt.
‘Zo speelt Kasteel-Museum Sypesteyn als vrijwilligersorganisatie ook een hele belangrijke rol in het bestrijden van eenzaamheid’
Voor het 100-jarige jubileum van Kasteel-Museum Sypesteyn ging ik in gesprek met Riwkah de Vries, directeur van Kasteel-Museum Sypesteyn, en Barry Rooimans, vicevoorzitter van het bestuur en voorzitter van de commissie Vriendenkring Sypesteyn. Beiden zijn vrijwillig actief voor Sypesteyn. Directeur Riwkah heeft altijd in de bankenwereld gewerkt tot ze met pensioen ging en reageerde op een vrijwilligersoproep van het museum. Op een gegeven moment werd zij interim-directeur en is daarna, na haar pensioen, blijven werken als directeur-vrijwilliger.
@Maarten ten Haaf
@Douwe van Essen
Samen met Riwkah en Barry telt Sypesteyn meer dan 70 vrijwilligers die samen voor Sypesteyn én voor elkaar zorgen. Wanneer er dingen moeten gebeuren dan staan er altijd enthousiaste vrijwilligers klaar en is er altijd iemand die komt helpen schilderen, verplaatsen, opruimen. ‘Iedereen doet dat ook maar gewoon!’ Zo verteld Riwkah trots. Het enthousiasme en de betrokkenheid van deze mensen maakt haar baan zo leuk, zegt ze.
Maar deze enthousiaste vrijwilligers staan niet alleen klaar voor Sypesteyn, maar ook voor elkaar. Kasteel-Museum Sypesteyn heeft ook een belangrijke sociaal-maatschappelijke rol als verbindingspunt in Loosdrecht. Zo speelt het museum als vrijwilligersorganisatie ook een hele belangrijke rol in het verminderen van eenzaamheid, verteld Barry. Daarom vindt Barry dat vrijwilligersorganisaties niet de erkenning krijgen die ze verdienen. Zonder deze vrijwilligers had Kasteel-Museum Sypesteyn vandaag de dag namelijk niet 100 jaar bestaan.
“Wanneer er dingen moeten gebeuren dan staan er altijd enthousiaste vrijwilligers klaar en is er altijd iemand die komt helpen schilderen, verplaatsen, opruimen. ‘Iedereen doet dat ook maar gewoon!’”
Ondergewaardeerde collectie
Kasteel-Museum Sypesteyn is weliswaar een jong kasteel, maar heeft een unieke en sterk ondergewaardeerde museale collectie. In 1924 was het uitgangspunt van jonkheer Sypesteyn voor het museum om met de collectie zijn voorvaderen te eren en een nalatenschap te creëren, aangezien de jonkheer zelf geen kinderen had. Daarnaast had hij een ‘verzamelwoede’ die hij met de wereld wilde delen; schilderijen, porselein, beelden et cetera. Alles in het museum is beschreven, zowel door de jonkheer als door de conservatoren na hem. ‘Dat maakt dat we vandaag de dag precies weten waar alles vandaan is gekomen; van ieder kunstwerk tot iedere baksteen. Het kasteel zelf is namelijk volledig gebouwd uit onderdelen van andere kastelen; zeer duurzaam dus!’
‘Spread the wor(l)d’
Wat jonkheer Sypesteyn 100 jaar geleden nog niet kon, maar wat hij waarschijnlijk wel had gewild, was zijn verzamelingen delen met zoveel mogelijk mensen, met de héle wereld misschien wel. Daarom is het extra mooi dat Riwkah en Barry, samen met het bestuur en de Vrienden van Sypesteyn, de plek nu kunnen ontsluiten door middel van sociale media en andere wegen die er 100 jaar geleden nog niet waren. Riwkah en Barry vinden het extra bijzonder dat ze in onze tijd de mogelijkheid hebben om bij te dragen aan het voortzetten van de oorspronkelijke visie en missie van jonkheer Henri Sypesteyn samen met alle vrijwilligers.
100 jaar geleden werd het museum ingericht met de verscheidene kunstverzamelingen van jonkheer Sypesteyn. Daarom is tot 3 november 2024 een speciale jubileumexpositie te zien ter ere van al deze verzamelingen: ‘Een verzameling van verzamelingen’. Onder andere in deze expositie te zien zijn familieportretten, Hollands porselein, knipkunst, klokken, Delfts aardewerk, terracotta beelden, Oosters (commande) porselein en Japans lakwerk. Lees meer over de expositie op de website van Kasteel-Museum Sypesteyn.
Vind Kasteel-Museum Sypesteyn ook op de sociale media;