365 dagen zorg vanwege water en droogte op Kastelen & historische Buitenplaatsen In samenwerking met de Vereniging Particulier Historische Buitenplaatsen (VPHB) en het Gilde van Tuinbazen, hield sKBL een flitsenquête onder ca. 250 eigenaren en beheerders van kastelen, historische buitenplaatsen en landgoederen (KBL). Reden is de enorme waterhoeveelheid die vele KBL in de afgelopen tijd […]

01 | Inleiding Ons groen erfgoed staat onder druk. Klimaatverandering en omgevingsfactoren dragen hier aan bij. Het is gebleken dat er beperkt of alleen lokaal inzicht is in de conditie van ons groen erfgoed. Het is de insteek van Erfgoed Deal Kennisprogramma klimaatrobuuste buitenplaatsen om ons groen erfgoed beter in beeld te krijgen, zodat duidelijk […]

Deze biografie schetst de rijke historisch-landschappelijke kenmerken van het gebied Nationaal Park NLDelta / Biesbosch-Haringvliet  Er is onderzoek gedaan naar de ontstaansgeschiedenis van de verschillende deelgebieden, variërend van de benedenloop van de Maas tot de polders, zeearmen en duinen. De Biesbosch-Haringvliet wordt gekenmerkt door een rijke samensmelting van natuur, landschap en cultuur, waarbij menselijke interactie, […]

De Klimaatschadeschatter (KSS) is een innovatieve tool, die is ontworpen om inzicht te bieden in de financiële schade veroorzaakt door klimaatverandering in Nederland. De tool heeft een focus op hitte, droogte, en wateroverlast.  Gebruikers van de Klimaatschadeschatter, zoals gemeenten, waterschappen en provincies, kunnen de tool inzetten om de geschatte kosten van klimaatschade te visualiseren en […]

Verdroging bedreigt landgoederen. In dit webinar wordt ingegaan hoe droogte een bedreiging is voor het groene, rode en blauwe erfgoed op landgoederen.   Ook wordt inegaan op welke manier de gevolgen van droogte tot een minumum kunnen worden beperkt. Daarvoor laat Elyze Storms-Smeets een gebiedsgerichte en actorgerichte erfgoedbenadering zien. In het verleden zijn op landgoederen altijd […]

Published by Jap Sam Books A Collaboration of Delft University of Technology, Province of Gelderland, Gelders Genootschap. In the framework of KaDEr, Innocastle The province of Gelderland (the Netherlands) inherits many castles, country houses and estates. Together they form historic estate landscapes that partially determine the regional landscape character. Climate change and urbanisation have a […]

In Den Dolder ligt buitenplaats Prinsenhoeve. De eigenaar van het landgoed heeft een plan ontwikkeld voor een herinrichting op de buitenplaats. Onderdeel van het plan is het verplaatsen van een bouwvlak. Daarom is voor de herinrichting is een wijziging van het bestemmingsplan noodzakelijk. Om het bestemmingsplan te wijzigingen, moet het plan resulteren in een verhoging […]

Het veranderende weer vraagt om het aanplanten van andere boom- en plantsoorten, die beter bestand zijn tegen droogte, hitte en regen. Ook is het nodig om soorten aan te planten die een grotere bijdrage leveren aan CO-vastlegging. Dit wordt ook wel revitalisering genoemd. Deze factsheets beschrijven voor tien boomsoorten hoe die soorten een belangrijke rol […]

Erfgoed kan een belangrijke rol vervullen in klimaat-adaptatie. Op erfgoedlocaties is al decennia gepionierd op het gebied van klimaatadaptatie. Daarom kan de erfgoedsector besluitvorming en besluitvormers informeren, en belangrijke oplossingen bieden als het gaat om klimaatrobuuste maatregelen. Het artikel geeft een overzicht van relevante wetenschappelijke literatuur en bespreekt meerdere case-study’s. De losse case-study’s zijn ook […]

Op verschillende plekken in Nederland liggen meerdere landgoederen en buitenplaatsen dicht bij elkaar in de buurt. De buitenplaatsen vormen zo landschappelijke zones, ook wel buitenplaatslandschappen, die kenmerkend zijn voor de regio. Door een algeheel ruimtetekort door o.a. verstedelijking en toerisme kan het landschap versnipperen. Als het om kastelen en buitenplaatsen gaat, wordt vaak gekeken naar […]

Groen-blauwe Erfgoedmonitor

door Jan-Hylke de Jong, directeur Fenicks Digitale Monitoring

Ondanks soms overvloedige regen in het voor- en najaar wordt de grond op veel plekken in Nederland droger. Bomen en planten ontvangen minder water dan ze nodig hebben en watersystemen raken uit balans. Dit levert uiteindelijk onherstelbare schade op. Schade aan flora en fauna door droogte herstelt steeds moeilijker. Dit is ook merkbaar in kasteeltuinen, historische buitenplaatsen en landgoederen. Veel neerslag in korte tijd en verdroging in warmere zomers maken de historische groenaanleg en waterlopen kwetsbaar.

Meten op drie niveaus
De groen-blauwe erfgoedmonitor maakt langjarige trends en ontwikkelingen op historische locaties objectief meetbaar. De monitor sluit aan op de provinciale en landelijke erfgoedmonitors voor ‘rood’ gebouwd erfgoed. De groen-blauwe monitor start met het digitaal in kaart brengen van de afzonderlijke oprijlanen, waterlopen, sier- en moestuinen, bossen en weilanden. Per element worden en voor zover beschikbaar drie soorten data verzameld: puntmetingen, digitale scans van de historische aanleg en informatie uit satellietbeelden.

  1. puntmetingen

Bij puntmetingen wordt de historische aanleg nauwgezet op fotobeeld vastgelegd. Experts beoordelen vervolgens de globale staat van onderhoud per groen- en blauwelement. De informatie van beschikbare waterpijlbuizen wordt aan de monitor toegevoegd. Deze praktijkgegevens helpen bij het valideren van het datamodel en maken de uitkomsten sterker.

Locatie van puntmetingen en contouren van elk los groen- en waterelement

2. digitale scans van de historische aanleg

De tweede laag gegevens bestaat uit een conditiemeting van het groen met behulp van multispectraal-camera’s. Deze techniek wordt toegepast in de landbouw- en sierteeltsector en levert een waardekaart op waar per vierkant van 5 bij 5 meter de conditie van beplanting wordt bepaald. De illustratie hieronder toont hoe met een digitale scan de conditie van het groen wordt vergeleken met behulp van een vegetatie-index.

Fotobeeld voor de beoordeling van de staat van onderhoud

3. informatie uit satellietbeelden

Als derde informatiebron worden satellietbeelden ingezet. Satellietbeelden zijn een dankbare bron voor het duiden van verdrogingseffecten op een regionaal niveau. De combinatie van puntmetingen en beoordeling, digitale scans van de historische aanleg en satellietbeelden geven een landelijk vergelijkbaar beeld op van het groen en de watersystemen.

Wat levert de monitor op?
De monitor geeft inzicht in de staat van onderhoud en conditie van de afzonderlijke groene en blauwe monumenten. Door de schaal waarop de monitor wordt uitgevoerd, levert de monitor ook inzicht op in landelijke trends en ontwikkelingen. Naarmate het aantal gescande kasteeltuinen, buitenplaatsen en landgoederen toeneemt, wordt het steeds beter mogelijk uitspraken te doen over de klimaateffecten op landelijk niveau. Het voordeel van de monitor voor deelnemende eigenaren/beheerders van kasteeltuinen, historische buitenplaatsen en landgoederen is dat zij een gedetailleerde waardekaart ontvangen met daarin de resultaten van de groen-blauwe monitor, inclusief een update in 2022.

Scroll naar boven