Het bijzondere aan dit boek is onder andere dat het de lezer nog eens heel duidelijk maakt, hoe anders de historische ontwikkelingen zich voltrokken in Limburg in vergelijking met andere delen van Nederland. In die provincie was de Duitse, Belgische en Franse invloed oneindig veel groter dan deze ooit in Holland of Gelderland is geweest. Ook de aanwezigheid van adel en de wijze waarop zij hun bezittingen vergaarden en op volgende generaties overbrachten, verschilt met die van bijvoorbeeld de Hollandse kooplieden. Â
Voorts maakt dit boek de lezer wat weemoedig, want in het verdwijnen van het monumentale hoofdgebouw van Geulle is deze streek en ons land een bijzonder rijk en indrukwekkend gebouw kwijt geraakt. Wat resteert is een nog altijd indrukwekkend onderdeel van het vroegere poortgebouw, dat op de U-vormige voorburcht stond en de eerste verdedigingslinie vormde van het eigenlijke kasteel. Het poortgebouw deed vanouds dienst als boerderij, stalling van koets en paarden en voor opslag van oogsten. In onze tijd woont de auteur hier met zijn echtgenote, die het huis deelt met gasten die gebruik maken van hun B&B. De afbraak van het grote huis werd in 1845 door de graaf d’Oultremont in gang gezet waarmee de stenen, houtmateriaal en leien eerloos veranderden in 6.000 francs; een roemloze gang die zovele kastelen en buitenplaatsen maakten. Het puin diende om delen van de omringende gracht te dempen. Overigens nam de geschiedenis van Geulle pas aan het begin van de 17de eeuw een vlucht, toen de heren van Hoensbroeck-Geul er grondeigenaar werden na het sluiten van voordelige huwelijken. Zij besloten tot de bouw van een indrukwekkend kasteel aan de oevers van de Maas.
Aan de hand van een chronologische benadering behandelt Tonino opeenvolgende eigenaren tot op heden. Daarnaast gaat hij in een bouwkundige observatie in op de hier geldende opmerkelijk symmetrische bouwverhoudingen, dat kasteel Geul tot een bijzonder architectonisch geheel maakte. Overigens kwamen deze observaties door deze publicaties nu voor het eerst pas aan het licht. Laat u zich meenemen in de geschiedenis van een imposant Huys dat eens ongenaakbaar aan de kabbelende Maas heeft gelegen. RD
Huys Geul, een verdwenen Huys, een blijvend verhaal is in eigen beheer uitgegeven en is een gebonden uitgave. Het is rijk voorzien van afbeeldingen en telt 228 pagina’s.
Alphons Tonino, Huys Geul. Een verdwenen Huys, een blijvend verhaal, Geulle 2020.
ISBN 9789090332956Â
Prijs: € 27,- (plus de verzendkosten)
Het boek is te bestellen via kasteelgeulle@gmail.com