Kees van der Leer e.a., De Vliet langs Leidschendam en Voorburg. Van de Vlietlanden tot de Hoornbrug, Den Haag/Voorburg 2018
In de laatste jaren zijn tal van boeken verschenen die ingaan op de geschiedenis van Voorburg en de Vliet. In 2016 won het boek Huygens’ Hofwijck van Kees van der Leer en Henk Boers nog de Ithakaprijs. Recent verscheen weer een kloek boek, dat diverse onderwerpen van en over de rivier de Vliet behandelt. En omdat er vanouds vele buitenplaatsen langs dit water lagen, komen zij prominent voor in deze publicatie, die de vrucht is van een samenwerking tussen directie en medewerkers van de buitenplaats Hofwijck en een expertteam van de Historische Vereniging Voorburg. Een aanzienlijk inhoudelijk deel van deze publicatie kwam echter voor rekening van Kees van der Leer. Samen met zijn hond Argos maakte hij drie lange wandelingen langs de Vliet, die hij met zijn vlotte pen verslaat. Zo wandelen zij door het heden en verleden van Voorburg. Van der Leer weet veel en er volgen vele beschrijvingen van bestaand en verdwenen erfgoed, waaronder talrijke buitens. Door zijn grote feitenkennis van historische Voorburg smeedt hij vroeger en nu moeiteloos samen tot een interessant en samenhangend verhaal. Naast informatie over buitens komt men ook veel te weten over (verdwenen) fabrieken, werkplaatsen, bruggen, molens, pleisterplaatsen, scholen, kerken en kloosters en andere gebouwen die hier staan of stonden. Bij buitenplaatsen gaat hij dikwijls uitgebreid in op de bouw, de bewoners, de inrichting van het park en huis en allerlei leuke wetenswaardigheden. Neem bijvoorbeeld Groot-Rusthof en Noordervliet. Groot-Rusthof behoorde prinses Marianne van Oranje toe. Zij woonde lange tijd in Voorburg. Regelmatig logeerde haar zoon Albert bij haar. Om hem ter wille te zijn, kocht zij het in 1874 gebouwde Klein-Rusthof aan zodat hij een eigen verblijf zou hebben als hij zijn moeder bezocht. Dat viel echter niet in goede aarde omdat Albert de villa als een kippenhok zag waar hij niet wilde verblijven. Twee jaar later kocht de prinses de buitenplaats Noordervliet aan en dat beviel hem beter.
Na het verslag van de drie wandelingen volgen nog enige bijdrages. Wiard Beek gaat hierbij in op het verschijnen van de eerste windmolens langs de Vliet waarna Idsard Bosman de pen ter hand neemt en hij verhaalt over de zogenaamde ‘Leytsen Dam’ in deze waterverbinding tussen Leiden en Delft. Hierna volgt een bijdrage van Constance Scholten over de vele theekoepels die ooit langs de Vliet te vinden waren. Tot slot levert Hans van Rossum een bijdrage over de eeuwenoude Hoornbrug te Rijswijk. Die brug was van belang voor het verkeer van en naar Den Haag en Rotterdam. Over deze brug reden ook talrijke leden van de Oranjefamilie als zij vanuit Den Haag op weg gingen naar hun laatste rustplaats te Delft.
Kortom, een leesbaar en interessant boek, aantrekkelijk vormgegeven en voorzien van vele aansprekende (historische) foto’s, tekeningen en kaarten. Bij het verschijnen van dit boek organiseert Museum Swaensteyn nog tot 2 december 2018 de expositie De Gouden Eeuw van de Vliet, waarin de samenstellers ingaan op deze geschiedenis in de periodes 1550, 1650, 1750, 1850 en 1950. Gelukkig is dit boek er dan nog. Van harte aanbevolen. RD.
De Vliet langs Leidschendam en Voorburg. Van de Vlietlanden tot de Hoornbrug, Den Haag/Voorburg 2018 telt 352 pag. Het verscheen als een jubileumjaarboek van de Historisch Vereniging Voorburg (jaargang 24 / 2018 nummers 1 en 2). Prijs; € 29,50. Het boek is o.a. te koop bij Huygens museum Hofwijck en bij Museum Swaensteyn.