Jacob Six, De genen van de kunstverzamelaar: 50 collecties in de familie, Zwolle 2016
Buitenplaatsen waren en zijn nog altijd rijk voorzien van kunstvoorwerpen die vaak zijn opgesteld (en soms te bezichtigen) in fraaie historische interieurs. Behalve op de 55 kasteelmusea in ons land, koesteren ook talrijke particulieren op kastelen en buitenplaatsen hun familieverzamelingen of de door hen zelf bijeengebrachte kunstcollecties. Kunst en buitenplaatsen horen en passen bij elkaar. Daarom kan men zeggen dat velen zich op buitenplaatsen beijveren voor de instandhouding van historische interieurs en kunstverzamelingen en daarmee talrijke historische voorwerpen een thuis bieden in een wereld die door inwisselbare (IKEA) vormen en serieproducten in toenemende mate lijkt te worden gedomineerd.
In dit licht gezien, is de uitgave van dit boek een totaal ander ‘geluid’. Jacob Six, cardioloog en telg uit een adellijk geslacht dat talrijke buitenplaatsen bewoonde, gaat in dit uitstekend vormgegeven en interessante boek in op de vele collecties die er binnen zijn familie waren en zijn en hoe deze voorwerpen bijeen zijn gebracht. In het voorwoord schrijft de multigetalenteerde auteur: “Dit boek gaat over de affiniteit met erfstukken, een kwaliteit waar velen van mijn familieleden mee behept zijn. De spulletjes die allerlei bloedverwanten om zich heen wisten te verzamelen zijn generaties lang door hun nazaten gekoesterd. Zo zijn indrukwekkende collecties ontstaan”. Verder schrijft hij in ditzelfde voorwoord dat honderd mensen, vooral veel familieleden, een bijdrage aan het boek leverden. Hierdoor is dit boek tegelijk een kroniek van de familie Six en aanverwante families en documenteert het de wijze waarop zij verzamelde en conserveerde, maar soms ook kibbelde en ruziede.
In maar liefst 49 hoofdstukken passeren vele voorwerpen de revue die aan de familie Six toebehoorden of die door huwelijken aan deze familie zijn gaan toebehoren. De auteur leidt zijn verhaal in met een uiteenzetting over de Vlaamse herkomst van deze van oorsprong in de textielhandel werkzame familie en hoe zij door zulke handel maar ook door voordelige huwelijken vermogen en kunst verwierf en/of weer kwijtraakte. Hierbij hebben allerlei artikelen en verhalen ook betrekking op families waarmee de Sixen geparenteerd zijn zoals de families Van Aerssen, Van Asbeck, Van Loon, Teding van Berkhout, Van Lennep en Van Winter. Tot de laatste genoemde familie behoort ook Pieter van Winter (1745-1807), die belangrijk is geweest in de vorming van de huidige collectie Six. Aan de hand van deze Van Winter krijgt de lezer inzicht over de herkomst van onderdelen uit de kunstcollectie doordat ze wordt geplaatst in het licht van familieverbanden, huizen die gekocht en verkocht worden, overlijdens en testamenten, erfenissen en door de verhalen over de wijze waarop deze families aan elkaar verwant zijn geraakt. Wat dit boek zo bijzonder maakt is dat je het lijkt alsof de ‘spulletjes’ eeuw na eeuw zo moeiteloos van de ene op de volgende generatie overgaan en hoe de familie met een ontwikkeld gevoel voor continuïteit en historisch besef ze weer doorgeeft aan de jongste telgen. Een proces dat tot nu doorgaat en waardoor deze waardevolle objecten nog altijd bewaard zijn gebleven en soms, al dan niet op exposities, te zien zijn. RD
De genen van de kunstverzamelaar. 50 collecties in de familie is een gebonden uitgave en telt 336 pagina’s. Het boek bevat zeer veel en kleurrijke foto’s en is verschenen bij uitgeverij Waanders & De Kunst. ISBN 978 94 6263 019 2. Prijs: € 45,-.