Category:

De genen van de kunstverzamelaar: 50 collecties in de familie

juni 16th, 2016 by

Jacob Six, De genen van de kunstverzamelaar: 50 collecties in de familie, Zwolle 2016

De genen van de kunstverzamelaarBuitenplaatsen waren en zijn nog altijd rijk voorzien van kunstvoorwerpen die vaak zijn opgesteld (en soms te bezichtigen) in fraaie historische interieurs. Behalve op de 55 kasteelmusea in ons land, koesteren ook talrijke particulieren op kastelen en buitenplaatsen hun familieverzamelingen of de door hen zelf bijeengebrachte kunstcollecties. Kunst en buitenplaatsen horen en passen bij elkaar. Daarom kan men zeggen dat velen zich op buitenplaatsen beijveren voor de instandhouding van historische interieurs en kunstverzamelingen en daarmee talrijke historische voorwerpen een thuis bieden in een wereld die door inwisselbare (IKEA) vormen en serieproducten in toenemende mate lijkt te worden gedomineerd.

In dit licht gezien, is de uitgave van dit boek een totaal ander ‘geluid’. Jacob Six, cardioloog en telg uit een adellijk geslacht dat talrijke buitenplaatsen bewoonde, gaat in dit uitstekend vormgegeven en interessante boek in op de vele collecties die er binnen zijn familie waren en zijn en hoe deze voorwerpen bijeen zijn gebracht. In het voorwoord schrijft de multigetalenteerde auteur: “Dit boek gaat over de affiniteit met erfstukken, een kwaliteit waar velen van mijn familieleden mee behept zijn. De spulletjes die allerlei bloedverwanten om zich heen wisten te verzamelen zijn generaties lang door hun nazaten gekoesterd. Zo zijn indrukwekkende collecties ontstaan”. Verder schrijft hij in ditzelfde voorwoord dat honderd mensen, vooral veel familieleden, een bijdrage aan het boek leverden. Hierdoor is dit boek tegelijk een kroniek van de familie Six en aanverwante families en documenteert het de wijze waarop zij verzamelde en conserveerde, maar soms ook kibbelde en ruziede.

In maar liefst 49 hoofdstukken passeren vele voorwerpen de revue die aan de familie Six toebehoorden of die door huwelijken aan deze familie zijn gaan toebehoren. De auteur leidt zijn verhaal in met een uiteenzetting over de Vlaamse herkomst van deze van oorsprong in de textielhandel werkzame familie en hoe zij door zulke handel maar ook door voordelige huwelijken vermogen en kunst verwierf en/of weer kwijtraakte. Hierbij hebben allerlei artikelen en verhalen ook betrekking op families waarmee de Sixen geparenteerd zijn zoals de families Van Aerssen, Van Asbeck, Van Loon, Teding van Berkhout, Van Lennep en Van Winter. Tot de laatste genoemde familie behoort ook Pieter van Winter (1745-1807), die belangrijk is geweest in de vorming van de huidige collectie Six. Aan de hand van deze Van Winter krijgt de lezer inzicht over de herkomst van onderdelen uit de kunstcollectie doordat ze wordt geplaatst in het licht van familieverbanden, huizen die gekocht en verkocht worden, overlijdens en testamenten, erfenissen en door de verhalen over de wijze waarop deze families aan elkaar verwant zijn geraakt. Wat dit boek zo bijzonder maakt is dat je het lijkt alsof de ‘spulletjes’ eeuw na eeuw zo moeiteloos van de ene op de volgende generatie overgaan en hoe de familie met een ontwikkeld gevoel voor continuïteit en historisch besef ze weer doorgeeft aan de jongste telgen. Een proces dat tot nu doorgaat en waardoor deze waardevolle objecten nog altijd bewaard zijn gebleven en soms, al dan niet op exposities, te zien zijn. RD       

De genen van de kunstverzamelaar. 50 collecties in de familie is een gebonden uitgave en telt 336 pagina’s. Het boek bevat zeer veel en kleurrijke foto’s en is verschenen bij uitgeverij Waanders & De Kunst. ISBN 978 94 6263 019 2. Prijs: € 45,-.

Zolang deze heuvels van aarde zijn

juni 16th, 2016 by

Willem van Toorn, Zolang deze heuvels van aarde zijn, Amsterdam 2016

Zolang deze heuvels van aarde zijnNatuur, landschap en (behoud van) onze groene ruimte zijn onderwerpen die schrijver, dichter en vertaler Willem van Toorn zeer aan het hart gaan. Hiervoor werd hij in 2010 door het toen zo geheten Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit gewaardeerd met de toekenning in 2010 van de Groeneveldprijs. Ook andere onderscheidingen zijn hem ten deel gevallen. De Groeneveldprijs kreeg hij voor zijn immer heldere en  ter zake kundige bijdrage aan het debat over natuur en groene ruimte, aldus het juryrapport. Zijn toen uitgesproken dankrede gaf mij persoonlijk nieuwe en verrijkende inzichten. Van Toorn heeft vanaf 1963 een indrukwekkend oeuvre samengesteld waarin veel draait om het landschap en natuurbeleving. Telkens weer maakt hij duidelijk dat de menselijke verbondenheid met een natuurlijke omgeving of landschap zorgt voor gewortelde gevoelens en maakt dat men zich ergens thuis voelt. NRC Handelsblad verwoordde het kort maar krachtig: ‘In een landschap ben je thuis’. Zelf opent Van Toorn dit boek met de volgende observatie:

“Het landschap waarin een mens zijn leven doorbrengt, is een van de meest fundamentele elementen die de waarde en de waardigheid van zijn leven bepalen, direct na de allereerste levensbehoeften als voedsel en water, gezondheid, vrijheid en veiligheid – waarmee het overigens nauw verbonden is”.

In Zolang deze heuvels van aarde zijn staat Van Toorn letterlijk en figuurlijk stil in  landschappen die grote schrijvers zoals Cesare Pavese, Louis Paul boon, Alain Fournier en anderen literair hebben geïnspireerd.  Daardoor ben je als lezer in staat om door de ogen van Van Toorn en de auteurs die hij ‘behandelt’ landschappen te beleven zoals die rond de Duitse stad Meissen of Aalst, waar Boon werd geboren of die in het oude graafschap van de Berry in Midden-Frankrijk, waar Alain Fournier een deel van zijn jeugd doorbracht. Telkens betoont Van Toorn zich gevoelig voor wat er aan landschappelijke waarde rest en is diepzinnig en kritisch tegelijk over wat marktwerking, schaalvergroting en het toepassen van functionaliteit in de natuur de mensheid kost. Met het oog op de vooruitgang is veel verdwenen en wordt de mens niet per se rijker, zeker ook niet als de stedeling met zijn denkkracht en denkbeelden zich zogenaamd redderend met de natuur gaat bezighouden. Toch biedt dit boek ook tal van aandoenlijke anekdotes en  verhalen. Het is zondermeer interessant om met de lucide geest van Willem van Toorn op pad te gaan en door zijn ogen toch weer anders te kijken naar wat zo klinisch de groene ruimte wordt genoemd. RD

Zolang deze heuvels van aarde zijn. is een paperbackuitgave van Querido Uitgeverij BV. Het boek telt 248 pagina’s en is van zwart/wit foto’s voorzien.

ISBN 978 90 21400402

Prijs: € 19,99

Huis te Vogelenzang en de familie Barnaart

juni 16th, 2016 by

Martin Bunnik, Huis te Vogelenzang en de familie Barnaart, Heemstede 2016

Huis te VogelenzangOver het eeuwenoude Huis te Vogelenzang, met een ouder grafelijk huis dat in de 13de eeuw wortelt, is weinig gepubliceerd. Het huidige huis werd in de 17de eeuw Amsterdams grondbezit en is door Jan van Marselis na 1750 verfraaid. Hij voegt ook het eeuwenoude Teylingerbosch met dit bezit samen. In 1807 koopt Willem Barnaart het landgoed voor een extreem hoog bedrag (134.000 gulden). Dit is het moment waarop Martin Bunnik, na een sociaalgeografische inleiding en een schets van de oudere geschiedenis van dit gebied, met zijn verhaal aanvangt. De Barnaarts zijn van oorsprong eenvoudige handwerklieden uit het Vlaamse Menen en vestigen zich in Haarlem waar zij tot de allerrijksten van de stad gaan behoren, mede dankzij  activiteiten in garen en banden. Ook nu nog is het landgoed in bezit van de familie Barnaart, die nu ruim tweehonderd jaar de zorg voor Huis te Vogelenzang heeft.

Bunnik behandelt in hoofdstukken onderwerpen zoals het parkbos, de aanwezige monumenten, de jacht, de pachtboerderijen en hij vertelt over de Barnaarts, waarvan Willem Philip Barnaart door keizer Napoleon in 1813 tot chevalier de l’Empire werd benoemd. Deze titel werd echter in het Koninkrijk der Nederlanden niet erkend. In 1817 besloot koning Willem I hem vanwege zijn verdiensten voor het Koninkrijk te verheffen in de Nederlandse adel en noemt hij zich jonkheer. Tijdens de Franse overheersing bouwt hij tussen 1803 en 1808 Huis Barnaart aan de Nieuwe Gracht te Haarlem. Dit huis geldt nog altijd als een van de belangrijkste empire-interieurs van ons land en is recent door de huidige eigenaar (monumentenvereniging Hendrick de Keijser) voorbeeldig gerestaureerd. Deze Barnaart bezat overigens ook de uitgestrekte heerlijkheid Bergen en vele grondposities in Zandvoort.

Een leuk hoofdstuk handelt over bijzondere gebeurtenissen op het landgoed. Hierin passeren ook tal van beroemdheden de revue. Zo vierde in 1892 het Leger des Heils het eerste lustrum in aanwezigheid van oprichter William Booth en in 1937 vond hier de vijfde Wereldjamboree plaats, waar 30.000 padvinders en verkenners uit 56 landen aan deelnamen. Samen met oprichter Baden-Powell opende koningin Wilhelmina deze internationale samenkomst, die tien dagen duurde. Een gedenkplaats, bestaande uit drie rechtopstaande biezen bij de ingang van het Huis Teylingerbosch herinnert nog aan dit evenement. De sinds 1960 aanwezige camping op Vogelenzang is bij  Amsterdammers en Haarlemmers bekend en is er nog steeds. Wellicht een manier om dit omvangrijke en fascinerende landgoed eens wat beter te leren kennen? RD.

Huis te Vogelenzang en de familie Barnaart  telt 176 pagina’s, is een gebonden en kleurrijke uitgave. Uitgegeven door Stichting Ons Bloemendaal Uitgeverij Noord-Holland.

Prijs: € 24,95 Informatie of te bestellen via boekhuistevogelenzang@ziggo.nl

Sterke vrouwen op Kasteel Amerongen

mei 16th, 2016 by

Sterke vrouwen AmerongenVoor het eerst in de geschiedenis staat Kasteel Amerongen in het teken van  sterke vrouwen. Van 9 juni tot en met 2 oktober 2016, presenteert Kasteel  Amerongen ‘Sterke Vrouwen op Kasteel Amerongen’, een fascinerend  verhaal waarin vijf kasteelvrouwen de hoofdrol spelen. Deze vrouwen hebben zich sinds 1286 op onnavolgbare wijze onderscheiden in het onderhouden van  het Huys, het beheren van landerijen en het navolgen van de  sociaal-politieke netwerken van hun echtgenoten. Een ongewoon fenomeen in die tijd! De heren van Amerongen waren als gevolg van verplichtingen vaak lange tijd weg van huis. In de tussentijd waren de vrouwen op het kasteel heer en meester. Ook nu vormen vrouwen een belangrijke spil in het wel en wee van Kasteel Amerongen. Sinds 1979 werken ruim 25 ‘Engelen’  als vrijwilligers aan het eeuwenoude textiel van het Huys. Ontdek van 9 juni  tot en met 2 oktober 2016 alles over buitengewone bijdragen en verrassende verhalen tijdens ‘Sterke Vrouwen op Kasteel Amerongen’.

Meer informatie vindt u hier.

Het geheim van de Wijenburg

april 13th, 2016 by

het_geheim_van_de_wijenburg-page1

 

De Vrienden van de Wijenburg bezorgden een aardig boekje over dit kasteel met de titel Het geheim van de Wijenburg. Dit boekje is tot stand gekomen in een samenwerking tussen Geertrudis van Dijk en Hans van Wijhe. Van Dijk werkte als hovenier in de fruitboomgaarden rond het kasteel waar hij door voorbijganger zeer geregeld vragen kreeg over het verleden van het kasteel terwijl Van Wijhe als Vriend van de Stichting Geldersche Kasteelen maar ook vanwege zijn familienaam een vergaande interesse heeft in de Wijenburg. Samen spanden zij zich in om meer informatie uit de geschiedenis van dit kasteel boven water te krijgen. Vooral de periode 1550-1700 heeft hierbij hun grootste belangstelling. De speurtocht leverde veel nieuwe informatie op over het kasteel en haar bewoners of gebruikers en feiten kregen in dit boekje op een toegankelijke wijze een vorm. Het boekje telt 24 pagina’s en kost € 6,- exclusief verzendkosten. Het is via de website www.vriendenvandewijenburg.nl te bestellen.

100% Drenthe

april 13th, 2016 by

100% DrentheHet Drentse Landschap gaf in 2016 de gids 100% Drenthe uit. Het bevat tips van bewoners, heeft een uitneembare wegenkaart, bevat stads- en natuurwandelingen en adviseert hoe te rijden met de auto. Handig ingedeeld verdeelt het boek de provincie in de hoofdstukken Noord-Drenthe, zuidoost-Drenthe en Zuidwest Drenthe. Dit gidsje biedt een schat aan nuttige informatie en leuke tips om het verblijf in deze mooiste provincie van ons land tot een bijzondere gebeurtenis te maken.

ISBN 978 90 5767 740 3

Prijs € 19,95

Bestellen kan hier.

Singraven Historisch Landgoed met toekomst

april 13th, 2016 by

Boek-SingravenOp Singraven verscheen onlangs het boekje: Singraven Historisch Landgoed met toekomst. Deze rijk geïllustreerde gids verscheen als herinnering aan het 600-jarig jubileum van Huis Singraven dat in 2015 werd herdacht. Het boekje begint met een kort artikel over de geschiedenis van het landgoed en haar bewoners. Hierna volgen talrijke foto’s van de vele vertrekken in het huis of van beelden van onderdelen op het landgoed. Het nieuwe boekje over het landgoed en Huis Singraven is te koop! Het boekje kan van nut zijn als u een rondleiding meemaakt op Singraven. Het is te koop voor € 12,50 in de Landgoedwinkel op Landgoed Singraven en bij enige lokale boekhandels.

Virtus Jaarboek voor Adelsgeschiedenis 2015

april 13th, 2016 by

Virtus-2015-207x300Bij Uitgeverij Verloren verscheen de 22ste uitgave van het Virtus Jaarboek voor Adelsgeschiedenis. Het stelt de geschiedenis van aan adel gerelateerde onderwerpen centraal zoals genealogie, heraldiek en kastelen. Deze  omvangrijke uitgave telt 256 pagina’s en bevat meerdere artikelen die gerelateerd zijn aan de geschiedenis van kastelen, historische buitenplaatsen en landgoederen. Vrijwel direct vangt het tijdschrift aan met een artikel van Maarten Prins over omstandigheden die samenhangen met het bezitten van Hollandse heerlijkheden tussen 1500-1795. Voorts is er een artikel over jachtrechten en verschuivende machtsverhoudingen tussen 1747 en 1815 in Twente (Leon Wessels), elites en landhuizen in Limburg (Fred Vogelzang) en een informatief artikel over typograaf en vormgever Willem Sandberg die directeur werd van het stedelijk museum waarvoor hij vele internationale reizen maakte en daarbij menigmaal optrad als cultureel  diplomaat. Daarnaast bevat Virtus tal van boekbesprekingen en andere voor dit onderwerp relevante berichten.

Virtus. Journal of Nobility Studie/Jahrbuch für Adelsgeschichte/Jaarboek voor Adelsgeschiedenis 22 (2015)

ISBN 978-90-8704-572-2 Prijs: € 25,- Naar de uitgever

Tijdschrift voor Historische Geografie (THG)

april 13th, 2016 by

Tijdschrift-voor-Historische-Geografie-433x625Recent verscheen bij Uitgeverij Verloren het eerste nummer van het Tijdschrift voor Historische Geografie. Dit magazine draagt als ondertitel Landschap – Stad – Geschiedenis. In het inleidend woord bericht de redactie dat dit hét tijdschrift is over het Nederlands cultuurlandschap waartoe men ook steden en stedelijke gebieden rekent. Het tijdschrift biedt ervaren en aankomende auteurs en onderzoekers een podium voor verslagen van onderzoeksresultaten en het discours daarover. Verder komen in het tijdschrift literatuursignaleringen en boekbesprekingen aan bod en is er een rubriek met berichten die betrekking hebben op het vakgebied van historische geografie.

Met een stevig artikel over de vorming van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) vangt het blad inhoudelijk aan. In dit artikel bekritiseren en weerleggen Nikki Brand en Jaap Evert Abrahamse het door de Amsterdamse hoogleraren Zef Hemels en Frank van Oort gepropageerde verlangen dat Amsterdam moet uitgroeien tot een stadsregio van 2 miljoen inwoners waarmee marginalisering vermeden zou kunnen worden. Andere artikelen in dit eerste tijdschrift hebben betrekking op historische routetrajecten in Nederland (Rowin van Lanen) en een bijdrage over de oudste dijken in ons land (Michel Lascaris).

Tijdschrift voor Historische Geografie 1 (2016) SSN 2468-2187. Losse nummers kosten € 10,- terwijl een abonnement € 35,- kost. Jaarlijks verschijnen vier nummers. Ga naar de uitgever.

Mode bij Van Loon

april 13th, 2016 by

Mode bij van LoonRosalie Sloof, Valentine Rijsterborgh, Wendy van Lith, Mode bij Van Loon, Zwolle  2016

Museum Van Loon te Amsterdam organiseert tot 30 mei 2016 de expositie Mode bij Van Loon. Daarmee werpt het museum licht op de mode van de Europese High Society uit de periode van circa 1850 tot heden. Men toont portretten, fotografie, originele kledingstukken en accessoires in meerdere salons en slaapkamers van het fraaie grachtenhuis. In de familie Van Loon speelt kleding en stijl altijd een grote rol. Dit komt doordat leden van deze familie functies vervulden aan het hof, actief waren in de financiële wereld en in het Amsterdamse societyleven. Dit openstaan voor de internationale mode is goed te zen aan de overgeleverde familieportretten en kleding. Uitgangspunt voor Mode bij Van Loon zijn de staande portretten uit de eigen collectie. Deze grote 19de-eeuwse portretten zijn als het ware driedimensionaal gemaakt want zij zijn verenigd met eigentijdse japonnen en kostuums. Van het imponerende statieportret van Louise van Loon door de Franse societyschilder Alexandre Cabanel, haar jurk door Charles Frederick Worth tot de jurk van Frans Molenaar die Martine van Loon-Labouchere droeg bij de inhuldiging van Willem Alexander.

Bij gelegenheid van deze expositie verscheen bij W Books een boek met informatie over de kleedgewoontes van de familie Van Loon. Hierin beschrijft Wendy van Lith familieportretten en de betekenis van die schilderijen met het oog op dit onderwerp. Interessant is ook de bijdrage van Valentine Rijsterborgh. Zij gaat in op de fotoportretten van leden van de familie. Onder de fotoportretten bevinden zich nogal wat opnames die met name de vrouwelijke leden er zeer voordelig, bijna betoverend mooi uit doen zien. In het langste hoofdstuk beschrijft Rosalie Sloof het modegevoel van de Van Loons. Dit artikel eindigt met een beschrijving van de robe die Martine van Loon-Labouchère droeg tijdens de inhuldigingsplechtigheid. Zij droeg die dag een japon van de hand van de overleden couturier Frans Molenaar. Aardig en charmant detail hierbij is dat mevrouw Van Loon zelf de stof kocht in het Amsterdamse stoffenmagazijn De Kniphal in de Pijp. (RD)

Mode bij Van Loon telt 80 pagina’s, heeft kleurafbeeldingen en is een ongebonden uitgave van Uitgeverij WBooks.

ISBN 978 9462 581 258

Prijs: € 19,95