Dit boek gaat over een oude buitenplaats die meer dan een eeuw als klooster werd gebruikt en daarna het bezit werd van een bezield echtpaar, dat het inmiddels aangedane complex heeft hersteld. Het gaat hierbij om de eeuwenoude buitenplaats Broekbergen in Driebergen. Over de herkomst van de naam bestaan geen eensluidende meningen. Mogelijk slaat deze op een verhoging met zicht op een broek of afwatering. In dit door Mieke Tollenaar geschreven boek gaat zij uitgebreid in op wat de huidige eigenaren allemaal moesten doen en verduren voor een verantwoorde herbestemming van dit complex mogelijk werd. Dat was bepaald geen sinecure, zeker als men bedenkt dat zij al in 2008 eigenaar van dit object werden.
In 2008 kopen Henk den Boon en Els Kruidenier het in slechte staat verkerende Driebergse kloostercomplex Arca Pacis op de buitenplaats Broekbergen. Direct na de aankoop verdiepen zij zich in de geschiedenis ervan, die terug gaat tot ergens vóór 1400. Broekbergen blijkt een verleden te hebben als boerenhoeve, lusthof, slotklooster en herstellingsoord. Met veel idealisme beginnen Henk en Els aan een ingrijpende restauratie. Henk zegt daarover: “Het is ons doel de buitenplaats met respect voor het verleden te maken tot de meest energiezuinige buitenplaats van de provincie Utrecht en een zodanige bestemming te geven dat dit rijksmonument een duurzame toekomst tegemoet zal gaan.”
Het boek dat Mieke Tollenaar schreef, geeft niet alleen informatie over wat de voormalige bewoners voor ogen hadden, het laat ook zien hoeveel doorzettingsvermogen het van de huidige eigenaren vraagt om hun nieuwe bezit te restaureren en nieuw leven in te blazen. Wat zij meemaken is exemplarisch voor wat veel eigenaren van historisch erfgoed tegenkomen. Los van het ‘verliefd zijn’ op de nieuw verworven bezittingen is er een keerzijde: tegenvallers als het gaat om een onverwacht slechte staat van onderhoud en technische problemen waar een oplossing voor gevonden moet worden, verloren gegane inventaris, plannen die niet realiseerbaar blijken, eindeloos veel rekenwerk, overleg, onderzoeken en procedures en uiteindelijk weerstand uit de buurt als een bestemmingswijziging nodig blijkt om verder te kunnen. Uiteindelijk heeft het veertien jaar geduurd voordat Henk en Els onherroepelijk groen licht kregen om hun dromen waar te gaan maken. Over uithoudingsvermogen gesproken.
Los van dit inmiddels geleden verdriet is dit boek ook interessant vanwege de aandacht die Tollenaar besteedt aan de periode van bijna 125 jaar waarop de Benedictinessen van de Altijddurende Aanbidding van het Heilig Sacrament hier woonden. In 1875 door de politiek van Bismarck uit Duitsland verdreven vestigden meerdere kloostergemeenschappen zich op Nederlandse buitenplaatsen, zo ook in Driebergen. Dit boek licht dit gebruik toe en verhaalt hoe de zusters hier hun dagritme van eeuwig durende aanbidding en met zware clausure beleefden, hoe zij de tuin en boerderij benutten en hoe een mannelijke beheerder een dienstwoning bewoonde, net buiten de kloostermuren. Over kloosters op buitenplaatsen in Nederland zou nog eens een mooi onderzoek kunnen worden gedaan. Daaraan kan dit boek bijdragen. RD
Buitenplaats Broekbergen, bewoners en hun idealen door de eeuwen heen is een gebonden uitgave en telt 208 pagina’s en telt vele historische foto’s en sfeerbeelden van de huidige plek. Het is uitgegeven door Nabij Producties.
Mieke Tollenaar, Buitenplaats Broekbergen, bewoners en hun idealen door de eeuwen heen
ISBN 978 949 205 59 65
Prijs: € 22.50