Jan ten Hove, Arnichem, buitenplaats aan de Vecht. Historie van huis en Haersterveer, Zwolle 2018
Dit boek over Arnichem verscheen bij uitgeverij Waanders & de Kunst. In de lange geschiedenis van dit goed, dat een aanvang neemt rond 1400, is het een komen en gaan van eigenaren en bewoners. Na 1657 krijgt het huis meer allure als de uit Duitsland afkomstige Joost George Groenewolt het op een veiling aankoopt. Hij was verantwoordelijk voor de bevoorrading van het Staatse leger en hield toezicht op de militaire administratie. Omdat bij zulke ambten vaak percentages van opdrachten bestemd waren voor de opdrachtgever, die op die wijze zijn vergoeding kreeg, gold zijn baan als bijzonder lucratief. Het vermoeden bestaat dat hij een ouder huis neerhaalde en er een nieuwe voor in de plaats zette dat beter aan zijn wensen en comfort voldeed. Later, na een grote overstroming in 1825, werd wederom een nieuw huis gebouwd, waarbij de tuin een landschappelijk aanzien kreeg, naar voorbeeld van het park op Boschwijk dat de dichter Rhijnvis Feith toebehoorde. Zijn park was het eerste landschappelijke park dat in het gewest Overijssel werd gerealiseerd.
De verschillende eigenaren waren meestal georiënteerd op het nabijgelegen Zwolle. Onder hen bevindt zich de familie Tobias, die Arnichem ruim 125 jaar in bezit zou hebben. Die verbintenis hield op te bestaan met de dood van de kinderloze Willem Cornelis Tobias in 1925. Nadat dit goed door zijn erfgenamen op een veiling te koop was aangeboden, kochten de uit Huissen bij Arnhem afkomstige Dominicanen Arnichem aan met daarbij zeven hectare omliggend terrein. Deze religieuze orde richtte de buitenplaats in als een vakantieverblijf voor hun priesterstudenten. Dat gebeurde in die jaren wel vaker. Meerdere ordes en congregaties bleken gevoelig te zijn voor de harmonie en rust van buitenplaatsen. Die sfeer sloot immers goed aan bij een teruggetrokken levensbeschouwing van kloosterlingen. Zo bezaten de Jezuïeten alleen al in Brabant drie buitenplaatsen of Campagnes. Ook na de Tweede Wereldoorlog werden nog buitenplaatsen aangekocht om er een generalaat te vestigen of om een surplus aan confraters te huisvesten. Dit laatste deden de Norbertijnen van de Abdij van Berne te Heeswijk-Dinther. Zij kochten de buitenplaats De Essenburgh te Hierden en maakten er een priorij van.
Auteur Jan ten Hove benadert Arnichem chronologisch aan de hand van bewonersgeschiedenissen. Zijn brede (degelijke) aanpak en goede pen vallen hierbij op. Hij beschrijft vele interessante verhalen van lokaal belang, wetenswaardigheden van eigenaren en documenteert dit met vele prachtige foto’s. Het is teveel om op te noemen: bestuurlijke aangelegenheden rond de marke waarin Arnichem ligt, huispersoneel, veilingen van inboedels, de aanschaf van auto’s op Arnichem, de park- en tuinaanleg, kloostergebruik en nog veel meer. Het boek bezorgde mij vele boeiende uren waardoor ik het van harte aanbeveel. RD
Arnichem, buitenplaats aan de Vecht. Historie van huis en Haersterveer verscheen in 2018 bij uitgeverij Waanders & de Kunst. Het is een gebonden uitgave die 216 pagina’s telt. Het boek is uitstekend vormgegeven en bezit een groot aantal bijzondere afbeeldingen waaronder prachtige foto’s uit de 19de en begin 20ste eeuw.
ISBN 978 9462 62 19 16 Prijs; € 29,95