Bouwine Bergsma, Toegewijd aan de verrezen Heer. Priorij Emmaus op landgoed Doornburg, Amsterdam 2016
Recent verkochten de Reguliere Kanunnikessen van het Heilig Graf hun Doornburgh te Maarssen aan Maya en Ton Meijer-Bergmans. De laatstgenoemden ontwikkelden onder andere de Amsterdamse Westergasfabriek en zijn een van de partijen bij de op handen zijnde herbestemming van Paleis Soestdijk. Met de verkoop van deze 17de-eeuwse buitenplaats eindigt het gebruik van Doornburgh als klooster. Na 1945 vestigden kloosterorders zich wel vaker op buitenplaatsen, onder andere op het bezit van niet uit Duitsland teruggekeerde joodse eigenaren. In Heemstede alleen al werden vier buitenplaatsen als klooster of zorgcentrum ingericht te weten Alverna, Mariënheuvel (Meerenberg), Bosbeek en De Hartekamp. Meestal namen actieve, in de 19de eeuw opgerichte congregaties ze in gebruik. Dat een beschouwende kloosterorde zoals de Reguliere Kanunnikessen tot aankoop overging, gebeurde minder vaak. Zulke religieuzen bezaten doorgaans wel een klooster en bovendien groeide hun getal minder snel dan die van de actieve congregaties.
De Reguliere Kanunnikessen raakten hun slotklooster bij de Duitse grens kwijt door oorlogsgeweld waarna een zwerfperiode begon en zij ook korte tijd kasteel Keppel in de gemeente Bronkhorst bewoonden tot zij in 1957 Doornburgh konden kopen. Zij vestigden er zich pas in 1966 met hun opleidingsinstituut De Cloese dat jonge vrouwen opleidde tot doktersassistentes. De tijd tussen aankoop en vestiging werd besteed aan overleg met de gemeente Maarssen over hun plan om op het terrein een nieuw klooster te bouwen. Desondanks krijgen zij een bouwvergunning al beschrijft het boek niet waarom. Vermoedelijk deed het bijzondere ontwerp van Jan de Jong zijn werk. Hij was een getalenteerde leerling van de Benedictijner architect Dom van der Laan, die dit project vanuit de Benedictijner abdij Mamelis te Vaals volgde en begeleidde.
Bouwine Bergsma schreef dit boekje in opdracht van de Meijers met als doel de laatste zusters bij hun vertrek een blijvende herinnering aan te kunnen bieden. Bergsma schetst eerst de algemene geschiedenis van de reguliere kanunniken en kanunnikessen in ons land, die van deze zusters in het bijzonder en staat stil bij de bouw van het klooster. Ook beschrijft zij de geschiedenis van Doornburgh, ooit het bezit van Joan Huydecoper. Elsbeth Pilz maakte mooie foto’s van het huis, het klooster en de tuin waarin zij de laatste nonnen haast als fotomodellen portretteert. Aan de foto’s kan men zien dat het vertrek hen aangrijpt, getuige een foto die Pilz met de nonnen op de kloosterbegraafplaats maakte. De levenden laten hier hun overleden medezusters achter waardoor het in leven en dood met elkaar verbonden zijn, hier ophoudt te bestaan. RD
Toegewijd aan de verrezen Heer. Priorij Emmaus op landgoed Doornburgh is gebonden, is voorzien van fraaie foto’s door Elsbeth Pilz en telt 124 pagina’s.
Het boek is helaas niet meer verkrijgbaar. Een pdf.versie van het boek kunt u hier lezen.