Jet Pijzel-Domisse (red), Nederland dineert. Vier eeuwen tafelcultuur, Zwolle 2015
In het voorwoord schrijft museumdirecteur Benno Tempel dat de gelijknamige expositie Nederland dineert in het Haags Gemeentemuseum en deze publicatie nooit mogelijk zouden zijn geweest zonder de grote stuwkracht, het enthousiasme en de grote kennis van Jet Pijzel. Als conservator voor toegepaste kunst besteedde zij jaren van voorbereiding aan deze belangwekkende expositie en dit boek. Belangrijk temeer daar onze eetcultuur in de laatste jaren ingrijpend is veranderd en niet altijd in een richting die blijvend van waarde is. Haar grote verdienste is dat zij met de expositie en vooral het boek een waardevol onderdeel van onze immateriële cultuur blijvend onder de aandacht brengt van een breed publiek. Ik vermoed daarom dat op het boek snel de term standaardwerk van toepassing zal zijn.
In de publicatie, waaraan meer specialisten meewerkten, komen verhalen en wetenswaardigheden over diners en tafelgebruiken in menig adellijk huis in Nederland naar buiten. Tegelijk biedt het boek een overzicht van de wijze waarop in ons land werd getafeld vanaf de 17de tot en met de 21ste eeuw. Het zijn overigens niet alleen de adellijke tafels die centraal staan. Tafelgebruiken van industriëlen, bankiers en zelfs overheden krijgen in dit boek aandacht. Zo valt te lezen dat de provincie Gelderland bij de wederopbouw van het door bombardementen verwoeste Provinciehuis, niet alleen architecten en bouwlieden opdrachten verleent, ook kunstenaars en vormgevers worden nauw betrokken bij de inrichting van het nieuwe provinciehuis. Bij ontvangsten en diners werd hierbij onderscheid gemaakt voor welk type gasten serviesgoed, bestek en glazen nodig waren. Voor de ontvangsten van ‘hoge gasten’ bestelde de provincie wit damast, zilveren bestek met het provinciewapen, hoogwaardig en bijzonder vormgegeven serviesgoed en kristal. Bij minder belangrijke ontvangsten werd gewoon gildeglas uit Leerdam, eenvoudig keramiek en hotelzilver gebruikt.
Het boek behandelt talloze onderwerpen die met tafelcultuur te maken hebben zoals objecten en voorwerpen (serviezen van Hollands of internationaal porselein, tafelsieraden, schepwerk en andere vormen van bestek), tafelschikkingen, menukaarten en receptuur, tafelgebruiken, personeel en hun kleding enzovoort. Met dit perfect verzorgde boek blijft een geïnteresseerde lezer moeiteloos doorlezen én leren. RD
Nederland dineert. Vier eeuwen tafelcultuur telt 392 pag. en is een gebonden uitgave van Uitgeverij Waanders. Dit boek verscheen als publicatie bij een gelijknamige expositie over Nederlandse tafelcultuur in het Haags Gemeentemuseum die nog tot 28 februari 2016 is te zien. Het boek is rijk geïllustreerd. ISBN: 978 9462 62057 5.
Prijs: € 29,95. Naar de uitgever